34
Bezpieczeństwo pożarowe szklanych fasad
badania powinna być zgodna z krzywą standardową, która przyjmowana
jest jako właściwa dla odzwierciedlenia w pełni rozwiniętego następu-
jącego po rozgorzeniu, pożaru wewnątrz budynku. Przy nagrzewaniu
od zewnątrz, odzwierciedlającym pożar na zewnątrz obiektu (znacznie
łagodniejszy), temperatura w danym czasie badania powinna być zgodna
z krzywą zewnętrzną.
Sprawdzanie odporności ogniowej przeprowadzane jest na elementach
próbnych szklanych fasad. W przypadku nagrzewania od wewnątrz
konstrukcja badawcza powinna składać się z elementu próbnego,
dwóch płyt stropowych oraz dwóch stowarzyszonych konstrukcji
ściennych, zaś przy nagrzewaniu od zewnątrz tylko z elementu prób-
nego, ewentualnie ramy badawczej. Na fot. 1. przedstawiono element
próbny ściany osłonowej przed badaniem w przypadku nagrzewania
od wewnątrz, a na fot. 2. od zewnątrz.
Element próbny do badań odporności ogniowej powinien być w pełni
reprezentatywny dla konstrukcji stosowanej w praktyce (wraz ze złą-
czami kompensacyjnymi, liniowymi uszczelnieniami szczelin, wykoń-
czeniami powierzchni i wyposażeniem, mogącym mieć wpływ na zacho-
wanie elementu podczas badania) lub wykonany zgodnie z określoną
w normie [6] konfiguracją standardową w celu uzyskania możliwie
najszerszego zakresu wykorzystania wyników badań. W przypadku
standardowych próbek szklanych fasad wyróżnione zostały elementy
proste, czyli takie, w których sąsiednie tafle szklane umieszczone są
w profilach słupów równolegle względem siebie, oraz narożne z taflami
osadzonymi pod danym kątem. Szczegółowe wytyczne co do standar-
dowych elementów próbnych, zarówno w warunkach nagrzewania od
wewnątrz, jak i od zewnątrz, zostały zestawione w normie badawczej.
Bardzo istotne jest, aby w elementach próbnych szklanych fasad użyte
były przeszklenia o wymiarach przewidywanych do wykonania w prak-
tyce wraz z odpowiednio dużym rozstawem pomiędzy elementami
mocującymi słupy do czoła stropu, ponieważ ma to bezpośredni
wpływ na późniejszy zakres zastosowania danego elementu klasyfi-
kacji ogniowej.
Gotowy element próbny umieszczany jest w specjalnym piecu
do badań. W jego środku znajdują się termoelementy umożli-
wiające prowadzenie pieca według jednej z wymienionych powy-
żej krzywych nagrzewania oraz czujka pozwalająca na utrzymanie
w piecu zgodnego z normą [6] ciśnienia. Jeżeli element oceniany
jest pod względem izolacyjności ogniowej, do jego nienagrzewanej
powierzchni mocowane są termoelementy służące do pomiaru przy-
rostu temperatury średniej i maksymalnej. Podczas badania spraw-
dzane są wspomniane powyżej kryteria skuteczności działania.
Szczelność ogniowa weryfikowana jest wizualnie lub za pomocą szczeli-
nomierzy i tamponu bawełnianego. Uznaje się, że jest zachowana jeżeli:
– penetracja (szczelinomierzem o grubości 25 lub 6 mm na długości
150 mm) powstałej w wyniku działania ognia szczeliny nie była możliwa;
– nie wystąpiło utrzymanie się płomienia po stronie nienagrzewanej (nie
pojawił się tam ogień ciągły, trwający dłużej niż 10 s);
– tampon bawełniany nie ulegnie zapaleniu przez 30 s od momentu
przyłożenia go do elementu próbnego.
Izolacyjność ogniowa sprawdzana jest poprzez termoelementy zamo-
cowane do nienagrzewanej powierzchni elementu próbnego oraz przy
użyciu termoelementu ruchomego w miejscach, w których zachodzi
prawdopodobieństwo przekroczenia kryterium. Na rysunkach 6–9
przedstawiono przykładowe wyniki przyrostów temperatur na
szybach i profilach dla fasad szklanych o przewidywanej klasie
odporności ogniowej EI 30 oraz różnych przypadkach nagrzewania.
Promieniowanie sprawdzane jest za pomocą radiometru ustawio-
nego w odległości 1 m od geometrycznego środka nienagrzewanej
powierzchni elementu próbnego.
Zakończenie badania może nastąpić, jeśli osiągnięte zostaną wybrane
kryteria odporności ogniowej lub gdy życzy sobie tego zleceniodawca
badania, a także kiedy dalsze jego prowadzenie stanowi zagrożenie dla
personelu lub wyposażenia badawczego.
x x x
Podsumowanie
W nowoczesnym budownictwie fasady szklane są powszechnie stosowane
jako zewnętrzne ściany budynków. Są to najczęściej słupowo-ryglowe
konstrukcje szkieletowe, w których przestrzenie pomiędzy metalowymi
lub drewnianymi profilami wypełnia się przeszkleniami. Tym ostatnim,
z uwagi na obowiązujące przepisy, często stawiane są wymagania zwią-
zane z odpornością ogniową. Nie można jej ocenić czy też obliczyć na
podstawie samego projektu fasady lub innej specyfikacji, dlatego nie-
zbędne jest przeprowadzenie badania w zakresie odporności ogniowej
według odpowiedniej normy. Na jej klasę może wpływać wiele czynni-
ków, np.: rodzaj zastosowanych profili szkieletu oraz ich wkładów izola-
cyjnych (w przypadku profili metalowych), sposób mocowania profili do
stropu, rozstaw pomiędzy punktami mocowań, a także rodzaj wykorzy-
stanego szkła, rozmiary tafli szklanych, współczynnik kształtu szyb oraz
rodzaj i sposób zamocowania użytych przeszkleń. Należy pamiętać, że
nawet niewielka i pozornie nieistotna zmiana konstrukcyjna w danej fasa-
dzie szklanej może w znaczący sposób wpłynąć na jej właściwości zwią-
zane z odpornością ogniową. Dlatego też określenie rzeczywistej klasy
dla danej fasady szklanej możliwe jest wyłącznie na podstawie wyników
badań odporności ogniowej jej elementów próbnych.
rys. archiwum ITB
Rys. 5. Krzywe nagrzewania
Fot. 1. Widok nienagrzewanej powierzchni ele-
mentu próbnego przed badaniem w zakresie
odporności ogniowej w przypadku nagrzewa-
nia od wewnątrz
fot. archiwum ITB (2)
Fot. 2. Widok nienagrzewanej powierzchni ele-
mentu próbnego przed badaniem w zakresie
odporności ogniowej w przypadku nagrzewa-
nia od zewnątrz
