32
Bezpieczeństwo pożarowe szklanych fasad
dzielanych pęczniejącym lub krystalizującym się pod wpływem tem-
peratury żelem) zespolonej z szybą zewnętrzną. Przeszklenia (grubość
hartowanych tafli oraz przedzielającego je żelu), a także profile i ich
wypełnienia dobierane są w zależności od przewidywanej klasy odpor-
ności ogniowej ściany osłonowej.
Profile drewniane wykonywane są najczęściej z drewna klejonego, które
z reguły musi być dodatkowo impregnowane specjalnymi prepara-
tami powstrzymującymi rozprzestrzenianie się ognia. Natomiast profile
metalowe powstają zazwyczaj ze stalowych lub aluminiowych kształ-
towników (przykładowe przekroje profili przedstawiono na rysunkach
3. i 4.). W celu zapewnienia izolacyjności profili szkieletu i ograniczenia
niekorzystnego wpływu oddziaływań termicznych, wewnątrz kształtow-
ników umieszczane są specjalne wkłady ogniochronne (np. płyty gip-
sowo-kartonowe, silikatowo-cementowe, krzemianowo-wapniowe).
W przypadku szklanych fasad istotne jest odpowiednie zamocowanie
przeszkleń w profilach. Zazwyczaj wykonuje się to przy użyciu stalowych
listew dociskowych, przykręcanych do danego profilu za pomocą odpo-
wiednich śrub, chociaż coraz częściej spotyka się również rozwiązania,
w których listwy dociskowe zastępowane są przez specjalny konstruk-
cyjny silikon strukturalny. Przestrzeń pomiędzy profilem mocującym
i szybą uszczelniana jest przy użyciu montowanych po obwodzie prze-
szklenia uszczelek, wykonanych najczęściej z kauczuku syntetycznego
EPDM. Można także zastosować specjalne uszczelki pęczniejące, które
pod wpływem temperatury zwiększają swoją objętość, dzięki czemu
zamykają szczeliny, przez które mógłby przedostać się ogień.
x x x
Klasyfikacja ogniowa [13, 15, 18]
Klasy odporności ogniowej zgodnie z europejskimi przepisami nada-
wane są zgodnie z normą PN-EN 13501-2 [8] na podstawie testów
przeprowadzonych według odpowiedniej normy badawczej. Przy jej
przyznawaniu pod uwagę brane są takie kryteria skuteczności działania,
jak: szczelność ogniowa, izolacyjność ogniowa i promieniowanie.
Szczelność ogniowa
to zdolność elementu konstrukcji, pełniącego
funkcję oddzielającą, do wytrzymania oddziaływania ognia tylko z jednej
strony, bez jego przeniesienia pod wpływem gorących gazów lub płomie-
ni na powierzchnię nienagrzewaną. Szczelność oceniana jest na podstawie
trzech aspektów: zapalenia tamponu bawełnianego, utrzymywania się
płomienia na powierzchni nienagrzewanej oraz powstawania pęknięć lub
otworów przekraczających dopuszczalne wymiary.
W przypadku gdy element klasyfikowany jest tylko w zakresie
szczelności ogniowej bez uwzględnienia jego izolacyjności ogniowej,
wówczas nie bierze się pod uwagę kryterium związanego z zapale-
niem się tamponu bawełnianego.
Izolacyjność ogniowa
jest zdolnością elementu konstrukcji do wy-
trzymania oddziaływania ognia tylko z jednej strony, bez jego przenie-
sienia w wyniku znaczącego przepływu ciepła ze strony nagrzewanej
na nienagrzewaną. Izolacyjność oceniana jest na podstawie przyrostów
temperatury na nienagrzewanej powierzchni elementu próbnego.
Wzrost temperatury średniej ograniczony jest do 140 K powyżej po-
czątkowej średniej (jej pomiar w przypadku szklanych fasad prowadzo-
ny jest na taflach szklanych), natomiast przyrost temperatury maksy-
malnej w dowolnym punkcie badanego elementu ograniczony jest do
180 K powyżej początkowej.
Promieniowanie
jest zdolnością elementu konstrukcji do wytrzymania
oddziaływania ognia tylko z jednej strony tak, aby ograniczyć prawdo-
podobieństwo przeniesienia ognia na sąsiadujące materiały w wyniku
znaczącego wypromieniowania ciepła albo poprzez element z jego po-
wierzchni nienagrzewanej. Promieniowanie oceniane jest na podstawie
czasu, w którym jego maksymalna wartość mierzona zgodnie z normą
PN-EN 1363-2 [4] nie przekracza 15 kW/m
2
.
Wyniki badań są zawsze zaokrąglane w dół – do najbliższej klasy, jaka
może być nadana danemu elementowi. W przypadku gdy klasa odpor-
ności ogniowej stanowi kombinację cech, czas deklarowany to najkrót-
szy ustalony dla którejkolwiek z nich. Dla przykładu, element próbny
szklanej fasady, który utracił swoją izolacyjność ogniową w 62. minucie
badania wskutek przekroczenia temperatury maksymalnej, na któ-
rymś z profili szkieletu, a szczelność ogniową w 95. minucie w wyniku
powstania szczeliny o wymiarach większych niż dopuszczalne, powi-
nien być oznaczony jako EI 60/E 90. Klasyfikacje stanowiące kom-
binację klas i czasów podawane są w kolejności zwiększającego się
czasu i zmniejszającej się liczby parametrów skuteczności działania.
W przypadku gdy przeprowadzone zostało więcej niż jedno badanie,
ze względu na oczekiwany zakres zastosowania (np. jeśli przewidziano
różne rodzaje przeszkleń lub typów połączeń profili szkieletu), klasyfi-
kację dla całości określa najniższy wynik spośród poszczególnych badań.
Dodatkowo, zgodnie z normą PN-EN 13501-2 + A1 [8], każdora-
zowo dla danej klasy odporności ogniowej szklanej fasady podane jest
oznaczenie wskazujące na rodzaj badania, na podstawie którego została
nadana klasyfikacja.
W przypadku szklanych fasad testowanych zarówno od wewnątrz, jak
i od zewnątrz stosuje się oznaczenie „o
«
i”. Dla pojedynczego badania
danej klasy przy nagrzewaniu od wewnątrz „i
®
o”, zaś od zewnątrz
„o
®
i”.
x x x
Badania odporności ogniowej [9, 10, 11, 12, 16]
Ściany osłonowe mocowane do czoła stropów należy badać zgodnie
z normą PN-EN 1364-3. W dokumencie tym wyróżnione zostały dwa
przypadki, w których może być określona odporność ogniowa ściany
osłonowej – w warunkach nagrzewania od wewnątrz i od zewnątrz.
Przypadki te różnią się konfiguracją elementu próbnego, sposobem
jego zamocowania oraz warunkami panującymi w piecu badawczym.
W sytuacji nagrzewania od wewnątrz temperatura w danym czasie
rys. archiwum ITB (2)
Rys. 3. Przykładowy przekrój przez metalowy
profil szklanej fasady
Rys. 4. Przykładowy przekrój przez drewniany
profil szklanej fasady
Tab. 1. Klasy odporności ogniowej według normy PN-EN 13501-2 + A1 [8]
E
15
–
30
60
90
120
EI
EW
–
20
–
–