40
Właściwości akustyczne lekkich ścian osłonowych słupowo-ryglowych
rzeczywiste rozwiązanie – jego wymiary i udział modułów przezier-
nych i nieprzeziernych (w tym okien) oraz rodzaj oszklenia. Nie-
kiedy ważne jest także uwzględnienie elementów mających wpływ
na kształtowanie się pola akustycznego w bezpośrednim sąsiedztwie
ściany, np. żeber (żelbetowych, kamiennych lub z innego tworzywa).
Taki przypadek wystąpił przy ocenie (na podstawie badań laborato-
ryjnych) izolacyjności akustycznej ściany osłonowej przeznaczonej dla
budynku Metropolitan w Warszawie.
Norma zharmonizowana PN-EN 13830:2005 określa, że izolacyjność
akustyczna ściany osłonowej jako wyrobu powinna być wyznaczona
w warunkach laboratoryjnych według normy EN ISO 140-3, której
odpowiednikiem jest PN-EN 20140-3:1999 [3]. Obecnie została ona
wycofana i zastąpiona przez PN-EN ISO 10140-2:2011 [4] (odpowied-
nik EN-ISO 10140-1). Nie wprowadzono jej jednak do normy zhar-
monizowanej, dlatego przy badaniach ściany osłonowej, ze względów
formalnych, przyjmuje się wycofaną normę pomiarową PN-EN 20140-
-3:1999. Nowa norma nie wnosi żadnych zmian ani w warunkach, ani
w metodyce pomiaru, co oznacza, że wyniki badań przeprowadzonych
według nich są identyczne. Podobna sytuacja występuje w przypadku
normy PN-EN ISO 717-1. Jej wersja z 1999 r. (przywołana w nor-
mie zharmonizowanej) została wycofana i zastąpiona znowelizowaną
w 2011 r. Metoda obliczania wskaźników R
w
(C, C
tr
) bez uwzględniania
niepewności pomiaru (zgodnie z normą zharmonizowaną) jest w każdej
z nich identyczna.
Przy wykorzystywaniu w projektowaniu wyniku badania labora-
toryjnego izolacyjności akustycznej ściany osłonowej zalecane jest,
zgodnie z PN-B-02151-3:1999 [5], stosowanie poprawki minus
2 dB, pełniącej rolę współczynnika bezpieczeństwa akustycznego.
Zasada ta, zgodnie z ww. normą, stosowana jest nie tylko do ścian
osłonowych. Laboratoryjne wartości wskaźników izolacyjności aku-
stycznej skorygowane o 2 dB określane są mianem projektowych
i oznacza się je dodatkowym symbolem R w indeksie symbolu
danego wskaźnika (np. R
A2R
).
Inną istotną cechą akustyczną ściany osłonowej jest jej izolacyjność
akustyczna wzdłużna, wpływająca na stopień bocznego przenoszenia
dźwięku w budynku, a tym samym na izolacyjność akustyczną mię-
dzy pomieszczeniami. Parametr ten nie został wprowadzony do
normy zharmonizowanej PN-EN 13830:2005, należy jednak zakła-
dać, że nastąpi to przy jej nowelizacji. Metodę jego badania okre-
ślono w normie PN-EN ISO 10848-2 [6]. Wymaga ona przyjęcia
odmiennych stanowisk badawczych, a także innych próbek (znacz-
nie większych) niż stosowane do badania izolacyjności akustycznej
według PN-EN 20140-3:1999 (PN-EN ISO 10140-2:2011). Sta-
nowisk takich w Polsce nie ma i są one nieliczne w Europie.
x x x
Wymagana izolacyjność akustyczna ścian osłonowych
Wymagania w stosunku do izolacyjności akustycznej lekkiej ściany
osłonowej słupowo-ryglowej, tak jak każdej zewnętrznej, zależą od:
•
przeznaczenia obiektu i funkcji pomieszczeń,
•
poziomu hałasu występującego w odległości 2 m od fasady budynku
na wysokości danego fragmentu ściany zewnętrznej z podziałem na
pory doby (dotyczy obiektów, których sposób użytkowania jest różny
w ciągu dnia i nocy, np. budynków hotelowych).
Wymagania te ujęte są w normie PN-B-02151-3:1999 [5] i podane
w postaci minimalnych wartości wskaźników przybliżonej oceny izola-
cyjności akustycznej właściwej R’
A2
(R’
A1
). Dobór odpowiedniego wskaź-
nika zależy od rodzaju hałasu występującego na zewnątrz budynku.
Pojęcie przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej R’ odnosi się do
izolacyjności akustycznej, jaką uzyskuje ściana w budynku. Dotyczy to
uwzglęnienia wpływu bocznego przenoszenia dźwięku na izolacyjność
akustyczną przegród zewnętrznych. Zgodnie z normą PN-EN 12354-
-3:2002 [7] wpływ bocznego przenoszenia dźwięku na izolacyjność aku-
styczną ściany osłonowej jest praktycznie pomijalny. Pewne rozbieżności
w izolacyjności akustycznej określonej w laboratorium i w budynku mogą
wynikać z różnic pola akustycznego występującego w zamkniętym środo-
wisku badawczym w stosunku do warunków rzeczywistych. Ww. norma
ocenia, że wpływ ten nie przekracza 2 dB (co m.in. stanowi uzasadnienie
wprowadzenia wartości projektowych, zalecanych do stosowania przy
weryfikacji wyników badań laboratoryjnych, w tym ścian osłonowych).
Właściwe ustalenie wymagań odnośnie izolacyjności akustycznej
przegród zewnętrznych w budynku związane jest z prawidłowym
oszacowaniem poziomu hałasu, mogącego wystąpić przy elewacjach
projektowanych obiektów. Należy zaznaczyć, że dla ścian osłono-
wych budynków hotelowych (i o podobnym przeznaczeniu) trzeba
go uwzględnić odrębnie w ciągu dnia i nocy. W pozostałych przy-
padkach (np. w budynkach biurowych, szkolnych) pod uwagę bie-
rze się poziom hałasu zewnętrznego, występującego tylko w ciągu
dnia. Szczegółowe wskazówki w tym zakresie zawarte są w normie
PN-B-02151-3:1999. Przykładowe wartości wymaganej izolacyjności
akustycznej ścian według ww. normy podano w tabeli 1.
Opracowywana obecnie nowelizacja normy PN-B-02151-3:1999 prze-
widuje istotne zmiany w wyznaczaniu wymaganej izolacyjności akusty-
cznej ścian zewnętrznych (również osłonowych). Zmieniono zasady
ustalania miarodajnego poziomu hałasu zewnętrznego, przyjmując
wskaźniki hałasu pochodzącego od komunikacji drogowej zgodne
fot. B. Szudrowicz
Rys.2.Przykłady fragmentówścianosłonowychzmontowanychnastanowiskudobadań izolacyjnościaku-
stycznejwakredytowanymLaboratoriumAkustycznym ITB;z lewejstrony–próbkabadanawramachoceny
akustycznejrozwiązaniasystemowego,zprawej–próbkaścianyprzeznaczonejdlakonkretnegoobiektu
fot. M. Marzec (2)
Tab 1. Przykładowe wartości wymaganej izolacyjności akustycznej ścian według normy
PN-B-02151-3:1999
Pomieszczenie
Minimalny wskaźnik R’
A2
ściany zewnętrznej w zależności
od miarodajnego poziomu hałasu zewnętrznego [dB]
dzień
51–55
56–60
61–65
66–70
71–75
noc
41–45
46–50
51–55
56–60
61–65
Budynki hotelowe różnej kategorii
Pokoje hotelowe
20–23
23
23–28
28–33
33–38
Budynki szkolne
Klasy
23
23
28
33
Budynki biurowe
Pokoje biurowe
20–23
20–23
23–28
28–33
33–38
Wszystkie rodzaje budynków
Sale kawiarniane,
restauracyjne, sklepowe
20
20
20
23
28
