Materiały do produkcji prefabrykatów betonowych
20
Keramzytobeton
– jest coraz częściej wykorzystywany ze względu
na dobrą izolacyjność cieplną, akustyczną i ognioodporność. Jego
głównym składnikiem jest lekkie kruszywo ceramiczne – keramzyt
– otrzymywane przez wypalanie łatwo pęczniejących glin w piecach
obrotowych w temperaturze 1200°C bez domieszki jakichkolwiek
szkodliwych substancji. Z keramzytobetonu można wykonywać
elementy o różnych kształtach i wymiarach (popularne są domy ze
ścian prefabrykowanych), które, co istotne, nie wymagają specjalne-
go wykończenia, np. tynkowania.
Cementy stosowane w prefabrykacji betonowej powinny przede
wszystkim charakteryzować się szybkim przyrostem wytrzymało-
ści wczesnej, co pozwoli na bezpieczne rozformowanie, paletyzo-
wanie i transportowanie elementów. Zazwyczaj wykorzystywane są
cementy portlandzkie, wieloskładnikowe, o wysokiej klasie wytrzy-
małości (zwykle 42,5R, N lub 52,5R), krótkim czasie wiązania oraz
wysokim cieple hydratacji. Istotny jest także sposób układania mie-
szanki betonowej oraz warunki zapewnione na czas prac (właściwa
pielęgnacja, temperatura w hali). Trzeba również uwzględnić wpływ
zastosowanego cementu na urabialność mieszanki betonowej. Nie-
którzy producenci oferują wyroby przeznaczone do prefabrykatów,
charakteryzujące się określonymi parametrami, a także wyjątko-
wymi cechami, np. fotokatalitycznymi (cement taki zawiera nano-
krystaliczny dwutlenek tytanu TiO
2
), dzięki którym powierzchnia
betonu ma właściwości samoczyszczące.
x x x
Dobór składnikówmieszanki
Składniki mieszanki betonowej do produkcji prefabrykatów dobiera
się, biorąc przede wszystkim pod uwagę określone w projekcie
wymagane wytrzymałości (klasę betonu, przewidywane obciąże-
nia), wymiary i poziom skomplikowania kształtu elementu, a także
jego przeznaczenie, w tym klasy ekspozycji, określające narażenie
betonu na działanie agresji środowiskowych w czasie eksploatacji
obiektu. Istotny jest także stopień zbrojenia oraz warunki i możli-
wości wytworzenia prefabrykatu. Wybór metody produkcji zależy
m.in. od wielkości formowanego elementu oraz rodzaju rozwią-
zania konstrukcyjnego i materiałowego. Prefabrykaty o znacznej
masie i wymiarach produkowane są metodą stacjonarną, natomiast
mniejsze – potokowo-stacjonarną.
Mieszanka betonowa może być wprowadzana do formy np. za pomocą
kosza zasypowego. Sposób jej zagęszczania (np. przy użyciu wibrato-
rów lub stołów wibracyjnych) zależy od kształtu elementu oraz jego
wielkości, a także od rodzaju zastosowanego betonu. Konieczność
zagęszczania można wyeliminować, stosując mieszankę samozagęsz-
czalną. Jeśli potrzeba, by element w szybkim czasie osiągnął wysoką
wytrzymałość, mieszankę betonową można poddać obróbce cieplnej.
Jest to istotne np. przy wykonywaniu elementów sprężonych, kiedy
beton musi w jak najszybszym czasie uzyskać możliwość przenoszenia
obciążeń od sprężenia.
Obecnie wytwórnie prefabrykatów wyposażone są w sterowane
komputerowo systemy dozowania i mieszania składników oraz kon-
troli mieszanki betonowej podczas jej wytwarzania, co zdecydowa-
nie ułatwia i usprawnia proces produkcji, a także zapewnia wysoką
jakość wyrobów.
Rola domieszek i dodatków stosowanychwprodukcji prefabry-
katówbetonowych
Mieszanka betonowa, z której wytwarzane są prefabrykaty
powinna mieć określone właściwości. Przede wszystkim bar-
dzo dobrą urabialność i odpowiednią konsystencję, umożliwiającą
dokładne wypełnienie formy i otulenie zbrojenia przy użyciu zało-
żonej metody zagęszczania. Istotny jest również precyzyjnie okre-
ślony i stały współczynnik w/c (wody do cementu) oraz odporność
składników na segregację podczas zagęszczania – wówczas mie-
szanka zostaje skutecznie odpowietrzona. Jej właściwe zagęszczenie
powinno zapewnić obniżenie jej porowatości oraz wzrost gęstości
fot. Betomax Polska
Fot. 1. Przykłady faktur betonu architektonicznego
fot. Thinkstock (7)