14
Wpływ zastosowania prefabrykatów betonowych na proces budowlany
x x x
Wpływ warunków pogodowych na postęp budowy
z prefabrykatów
Warunki produkcji w zakładzie prefabrykacji są zdecydowanie
inne od tych, jakie panują podczas wykonywania konstrukcji
w technologii monolitycznej. W wytwórni prefabrykatów są one
stałe (fot. 2), co pozwala na zachowanie optymalnych warunków
pielęgnacji i dojrzewania elementów. Ewentualna zmienność wyni-
kająca z pory letniej lub zimowej jest łatwa do uwzględnienia
podczas produkcji. Dzięki temu projektowane cechy użytkowe
elementów osiągane są w procesie produkcyjnym bez ryzyka zwią-
zanego z negatywnym oddziaływaniem obniżonej temperatury,
nadmiernego parowania itp. Gotowe prefabrykaty dostarczane są
na miejsce wbudowania, gdzie następuje montaż, który jest moż-
liwy do przeprowadzenia w różnorodnych warunkach atmosfe-
rycznych (w przeciwieństwie do robót monolitycznych) oraz bez
przerw technologicznych we wznoszeniu obiektu, niezbędnych
w związku np. z dojrzewaniem betonu w konstrukcji. Zasadni-
czo montaż prefabrykatów żelbetowych tylko w niewielkim stop-
niu jest zależny od warunków pogodowych, co znacznie zmniejsza
ryzyko opóźnień w harmonogramie prac. Znakomitym przykła-
dem realizacji w trudnych warunkach jesienno-zimowych jest
budowa przez firmę FABET S.A. 7-kondygnacyjnego parkingu,
o łącznej powierzchni 43 000 m
2
i kubaturze 160 000 m
3
, w Kiel-
cach. Czas montażu obiektu wyniósł ok. 5 miesięcy [2].
Istotnym aspektem technologii prefabrykowanej jest wysoka jakość
wykonywanych wyrobów. Wynika ona ze szczegółowej kontroli
składników i precyzji sterowanych komputerowo systemów dozowa-
nia, znajdujących się w przyzakładowych wytwórniach mieszanki
betonowej (eliminacja przypadkowych dostawców), oraz bieżącej kon-
troli laboratoryjnej (ZKP). Prace w zakładzie produkcyjnym, podob-
nie jak montaż elementów na budowie, prowadzone są przez wykwa-
lifikowaną i wyspecjalizowaną kadrę techniczną. Przekłada się to na
wysoką, niezmienną w czasie i niezależną od warunków pogodowych,
jakość wyrobów oraz precyzję ich wykonania.
x x x
Transport i montaż wielkowymiarowych elementów
prefabrykowanych
Nieodłączną i charakterystyczną cechą prefabrykacji jest przewóz
i montaż elementów. Gotowe prefabrykaty wożone są zazwyczaj
transportem drogowym (fot. 3), rzadziej wodnym lub koleją [3].
Maksymalnie dozwolone gabaryty oraz masa całkowita przy trans-
porcie drogowym warunkowane są przepisami drogowymi. Wpły-
wają one w istotny sposób na projektowanie wielkości elementów,
gdyż prefabrykaty mieszczące się w limitach można przewozić
bez konieczności uzyskiwania specjalnych zezwoleń. Do ich trans-
portu, obok pojazdów ogólnego zastosowania, wykorzystuje się
także specjalne, przeznaczone wyłącznie do określonego rodzaju
ładunku, jak dłużyce (rozciągi) – do poziomego przewożenia słu-
pów, belek i płyt stropowych, przekraczających długość typowej
skrzyni ładunkowej, czy „wanny”, umożliwiające transport pio-
nowy ścian o wysokości do 4 m, bez przekroczenia skrajni trans-
portowej. Przewóz elementów o większych wymiarach niż standar-
dowe gabaryty dotyczy prefabrykatów osiągających nawet 200 t
oraz 50 m długości.
Podczas transportu prefabrykaty mocowane są za pomocą kotew,
zapewniających bezpieczeństwo podczas ich przemieszczania się.
W każdym przypadku zastosowania kotew oraz systemu transpor-
towego trzeba uwzględnić opracowane przez producenta wytyczne
montażu i zakres wykorzystania, zwłaszcza pod względem wymaga-
nych odstępów krawędziowych kotew, jak i danych obciążeniowych.
W budowie obiektów prefabrykowanych, ze względu na szybkie tempo
realizacji, szczególną uwagę należy zwrócić na stateczność elementów
i całej konstrukcji w każdej fazie montażu (zwłaszcza w realizacji eta-
powej), począwszy od wyboru układu statycznego. Trzeba ściśle okre-
ślić niezbędny zakres i czas wykonania prac monolitycznych (zalewa-
fot. G. Adamczewski (2)
Fot. 2. Linie produkcyjne w zakładzie prefabrykacji
fot. G. Adamczewski
Fot. 3. Transport prefabrykatów wielkowymiarowych
