12
Wpływ zastosowania prefabrykatów betonowych na proces budowlany
Nie ulega wątpliwości, że beton jest jednym z najpopularniejszych
i najbardziej uniwersalnych wyrobów stosowanych w budownictwie.
Coraz częściej jest wykorzystywany nie tylko jako materiał kon-
strukcyjny, ale także wykończeniowy. Jest łatwy do kształtowania,
estetyczny, a dzięki rozwojowi techniki betonów architektonicznych
pozwala uzyskiwać różne faktury i kolorystykę. Beton w postaci
monolitycznej i prefabrykowanej stosowany jest w budownictwie od
wielu lat, jednakże udział samej prefabrykacji w Europie jest bar-
dzo zróżnicowany. W niektórych krajach ogranicza się do produkcji
typowych elementów, głównie stropów, ścian warstwowych i jedno-
warstwowych czy belek dla budownictwa mieszkaniowego lub uży-
teczności publicznej. W innych natomiast obejmuje w dużym stop-
niu także budownictwo inżynieryjne i drogowe [1].
x x x
Prefabrykacja a harmonogram oraz organizacja prac
na placu budowy
Budownictwo z prefabrykatów ma zupełnie inny charakter niż
prace wykonywane na tradycyjnym placu budowy. Jedną z najbar-
dziej istotnych różnic jest znacznie krótszy czas realizacji budowy
przy użyciu prefabrykatów. Związane jest to z wytwarzaniem ele-
mentów takich jak np. deskowania lub zbrojenia w zakładach pro-
dukcyjnych, a nie na budowie, jak w przypadku tradycyjnej techno-
logii monolitycznej. Montaż elementów z ograniczoną ilością robót
„mokrych” wykonywany jest przez wyspecjalizowane ekipy stosu-
jące rozwiązania przyśpieszające prace, a tym samym pozwalające
na skrócenie czasu budowy.
Prawidłowa organizacja produkcji prefabrykatów wymaga sporzą-
dzenia (z odpowiednim wyprzedzeniem) dokumentacji wykonawczej
elementów, rysunków warsztatowych, złożenia zamówień na mate-
riały i opracowania harmonogramu produkcji, uwzględniającego
terminy montażu i możliwości produkcyjne zakładu. W przypadku
zastosowania w prefabrykatach nietypowych akcesoriów, niezbędne
jest uwzględnienie dodatkowego czasu na ich wyprodukowanie.
Przygotowanie prac związanych z wykonaniem prefabrykatów
uwzględnia procesy produkcyjne w zakładzie, tymczasowe magazy-
nowanie gotowych części oraz ich transport i montaż.
Kolejną różnicą jest ograniczenie do minimum wielkości placu budowy.
Wynika to z faktu, że w przypadku realizacji inwestycji w technologii
prefabrykowanej gotowe elementy dostarczane są według ściśle zapla-
nowanych harmonogramów i zazwyczaj od razu wbudowywane. Ma to
szczególne znaczenie w miastach, gdzie place budowy często są ograni-
czone sąsiednimi budynkami.
Warto podkreślić, że proces projektowania prefabrykatów i mają-
cych z nich powstać obiektów odbywa się zazwyczaj przy ścisłej
współpracy zakładu prefabrykacji z biurem projektowym, które czę-
sto jest jedną z jego jednostek organizacyjnych. Umożliwia to zin-
dywidualizowane podejście do projektu, uwzględniające potrzeby
inwestora oraz doświadczenie wykonawcy i projektanta.
Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technik projektowania i produkcji,
z prefabrykatów można skonstruować niemalże każdy rodzaj budynku
(fot. 1). Obiekty na planie ortogonalnym, ze względu na regularność
i powtarzalność tych samych elementów w siatce konstrukcyjnej, mają
szczególne wskazania do wznoszenia w systemach prefabrykacji. Zastoso-
wanie gotowych elementów w przypadku budynków o nietypowej geo-
metrii i konstrukcji jest również możliwe, dzięki elastyczności współczes-
nych systemów prefabrykacji, pozwalających na wytwarzanie elementów
o niestandardowych, często bardzo skomplikowanych kształtach.
Poniżej zestawiono przykłady obrazujące potencjał oszczędności
czasu, wynikający z zastosowania prefabrykacji zamiast technologii
monolitycznej (przy założeniu pracy jednej ekipy montażowej):
• strop prefabrykowany o powierzchni 2400 m
2
montowany jest
w 5 dni roboczych, czyli dwa razy szybciej niż trwa ułożenie samego
deskowania pod strop monolityczny;
• średnie tempo montażu ścian prefabrykowanych wynosi około
180 m
2
dziennie, zaś w przypadku wykonania ich jako monolityczne
zadanie to zajmuje minimum 4 dni (otwarcie deskowania, zbrojenie,
zamknięcie deskowania, betonowanie, wiązanie, rozdeskowanie);
• w ciągu 1 dnia montowanych jest 12 słupów prefabrykowanych,
podczas gdy 8 monolitycznych powstaje przez 2 dni;
• możliwy jest montaż 20 belek prefabrykowanych dziennie, natomiast
praca przy monolitycznych elementach wynosi łącznie nawet ok. 35 dni.
Wpływ zastosowania prefabrykatów
betonowych na proces budowlany
fot. archiwum SPB (2)
Fot. 1. Budowa obiektów realizowanych w technologii prefabrykowanej [1]
dr inż. Grzegorz Adamczewski
PolitechnikaWarszawska
ekspert
