28
Oznaczenia przewodów elektrycznych kolorami lub znakami alfanumerycznymi
Zaciski urządzeń służących do przyłączania przewodów o określonym prze-
znaczeniu, a także same przewody powinny być oznakowane oznaczeniami
alfanumerycznymi zestawionymi w tab. 1. Zamieszczone są w niej również
znaki graficzne według normy IEC 60417.
x x x
Oznaczenia przewodów kolorami albo znakami alfa-
numerycznymi w normie PN-EN 60446:2010 [6]
Norma ta zawiera wymagania stawiane oznaczeniom przewodów kolo-
rami albo znakami alfanumerycznymi służącymi do ich identyfikacji.
Mogą być stosowane na żyłach przewodów i kabli, przewodach szyno-
wych, wyposażeniu elektrycznym i w instalacjach elektrycznych.
Oznaczanie przewodów kolorami według PN-EN 60446:2010:
• jednokolorowe dla przewodów niepełniących funkcji przewodu
ochronnego,
• dwukolorowe dla przewodów spełniających różne funkcje ochronne.
Norma dopuszcza oznaczanie przewodów następującymi kolorami (12):
czarnym, brązowym, czerwonym, pomarańczowym, żółtym, zielonym,
niebieskim, fioletowym, szarym, białym, różowym, turkusowym, przy
czym powinno się je wykonywać na zakończeniach przewodów, a najle-
piej na całej długości przewodu. Przewody izolowane oznacza się przez
zastosowanie izolacji o odpowiednim kolorze albo/i za pomocą różnobar-
wnych oznaczników. Przewody gołe powinny być oznaczone stosownymi
kolorami na zakończeniu i w punkcie połączenia. Oznaczenia takie nie są
wymagane dla:
• koncentrycznych przewodów kabli (koncentrycznych żył kabli),
• metalowej powłoki lub pancerza przewodu w przypadku stosowania
ich jako przewodu ochronnego,
• gołego przewodu, gdy ciągła identyfikacja nie jest praktykowana (nie
jest możliwa),
• części przewodzących obcych wykorzystanych jako przewód ochronny,
• dostępnych części przewodzących wykorzystanych jako przewód
ochronny.
Zaleca się, oprócz oznaczenia kolorami, stosować równocześnie dodat-
kowe oznakowanie, np. alfanumeryczne.
Oznaczenia jednokolorowe według PN-EN 60446:2010
• Pojedyncze oznaczenia kolorem żółtym lub zielonym nie powinny być
stosowane w przypadku, gdy istnieje możliwość pomyłki z oznaczonymi
w ten sposób przewodami ochronnymi (PE) lub połączenia ochronnego.
• Kolor niebieski (jasnoniebieski) jest przeznaczony dla przewodu neu-
tralnego albo środkowego; jeśli w całym systemie nie ma takich, wów-
czas kolor ten można wykorzystać dla oznaczenia każdej żyły, z wyjąt-
kiem ochronnej.
• Jeżeli goły przewód neutralny lub środkowy oznacza się kolorem jas-
noniebieskim, to oznaczenie to powinno być zastosowane na całej dłu-
gości lub w postaci pasków o szerokości 15–100 mm umieszczonych we
wszystkich widocznych i dostępnych miejscach.
• Do oznaczenia przewodów liniowych prądu przemiennego (a.c.) zaleca
się stosować kolory czarny, brązowy i szary.
Oznaczenia dwukolorowe
• Oznaczenie kombinacją dwóch kolorów jest dopuszczalne pod warun-
kiem, że nie zachodzi obawa pomylenia oznaczeń. Aby uniknąć takiej
sytuacji kolory zielony i żółty powinny być stosowane tylko w dwuko-
lorowej kombinacji (zielonej i żółtej), tzn. dla oznaczania przewodów
ochronnych i przewodów połączeń ochronnych.
• Przy oznaczeniu dwukolorowym gołych przewodów ochronnych, na
każdym odcinku o długości 15 mm jeden kolor powinien zajmować co
najmniej 30, lecz nie więcej niż 70% powierzchni przewodu, a drugi
pokrywać pozostałą część.
• Oznaczenie dwukolorowe gołych przewodów ochronnych musi być
wykonane na całej długości lub na każdej części dostępnej przewodu.
• W przypadku użycia taśmy samoprzylepnej należy ją stosować
wyłącznie w kolorze zielono-żółtym.
• Jeżeli przewód ochronny może być łatwo zidentyfikowany przez
swój kształt lub usytuowanie (np. przewód koncentryczny), to nie jest
konieczne oznaczanie go kolorem na całej długości; w takim przypadku
zaleca się jego końce lub miejsca dostępne przewodu (żyły) oznaczyć
symbolem graficznym bądź dwukolorową kombinacją (zieloną
i żółtą) lub alfanumerycznym symbolem PE.
• Jeżeli części przewodzące obce wykorzystywane są jako przewód PE,
to nie wymagają one oznaczenia kolorami.
• Przewód izolowany PEN powinien być oznaczony na całej długości
kolorem zielonym i żółtym, a na końcach dodatkowo niebieskimi
oznacznikami (tak aby równocześnie widoczne były wszystkie wymie-
nione barwy) lub kolorem niebieskim, a na końcach dodatkowo oznacz-
nikami dwukolorowymi, tj. zielonymi i żółtymi.
• Izolowane przewody PEL lub PEM powinny być oznaczone na całej
długości kombinacją dwukolorową (zielony i żółty) oraz na końcach
kolorem niebieskim. Dodatkowe oznakowanie na niebiesko może być
pominięte w dwóch przypadkach: w wyposażeniu elektrycznym
(jeżeli odpowiednie wymagania są wprowadzone w konkretnych
normach wyrobu) lub na terenie kraju w oprzewodowaniu, np. sto-
sowanym w zakładach przemysłowych (jeżeli tak zdecyduje właściwy
komitet normalizacyjny).
• Jeżeli zachodzi obawa pomylenia przewodów PEN z przewodem PEM
lub PEL, na końcach tych dwóch ostatnich powinny być zastosowane
odpowiednie oznaczenia alfanumeryczne.
• Przewody połączenia ochronnego powinny być oznaczone dwukolo-
rową kombinacją (zielony i żółty).
Tab.1.Znakowaniezaciskówurządzeńprzeznaczonychdoprzyłączaniaokreślonychżyłprzewodów
Oznaczenie żył przewodów
Oznaczenie
zacisku urządzenia
Znak graficzny
2
(w nawiasie
numer symbolu z IEC 60417)
Przewód liniowy a.c.
– L1
– L2
– L3
Przewód środkowy M
Przewód neutralny N
U
V
1
W
1
M
N
(IEC 60417-5032)
Przewód liniowy d.c.
– L+
– L–
+
–
(IEC 60417-5031)
+ (IEC 60417-5005)
– (IEC 60417-5006)
Przewód ochronny PE
– PEN
– PEL
– PEM
PE
PEN
PEL
PEM
(IEC 60417-5019)
Przewód połączenia ochronnego PB
3
– uziemiony PBE
– nieuziemiony PBU
PB
PBE
PBU
(IEC 60417-5021)
Przewód uziemiający
funkcjonalny FE
4
FE
(IEC 60417-5018)
Przewód wyrównawczy
funkcjonalny FB
FB
(IEC 60417-5020)
1
wymagane tylkowukładach zwięcejniż jedną fazą;
2
znakigraficzneodpowiadają symbolom stosowanymw IEC60417 (PN-EN60417 [2]);
3
przewódpołączeniaochronnego jestwwiększościprzypadkówuziemiony;nie jestkonieczneoznaczaniegokodemPBE;
wprzypadkugdy zastosowano rozróżnieniemiędzyprzewodempołączeniaochronnego,uziemionym inieuziemionym, to
w celu jednoznacznego ich zróżnicowania (np.w instalacjielektrycznej) zaleca sięoznaczenie tychprzewodówkodem
PBE iPBU;
4
żadnewyróżnienieFEani znakgraficzny5018w IEC60417niepowinnybyć zastosowanedlaprzewodu lub zacisku
spełniających funkcjęochronną
