Nowe osiedla polskie
18
Inni deweloperzy podchwycili ten miejski trend. Na południowym
obrzeżu Żoliborza firma Dom Development SA buduje osiedle Żoli-
borz Artystyczny, którego ukończony pierwszy etap to 13 budynków
mieszkalnych (łącznie ponad 1600 lokali), tworzących, podobnie jak
w 19. Dzielnicy, kwartały oraz nową siatkę ulic. Całe założenie prze-
cina pieszy pasaż w formie linearnego parku z dominantą w postaci
ekstrawaganckiego bloku przypominającego stos nałożonych na sie-
bie i poprzesuwanych względem siebie białych płyt. Każde piętro tego
apartamentowca otaczają wspornikowe tarasy o wysięgu dochodzą-
cym nawet do 5 m. Osiedle zaprojektowane przez pracownię Mąka
Sojka Architekci mimo dość prostej i oszczędnej architektury ma silną
tożsamość, m.in. dzięki zaproszonym do współpracy artystom, którzy
nasycili domy w wielkoformatowe dzieła sztuki: murale, rzeźby, moza-
iki – wiele z nich poświęcono twórcom związanym z Żoliborzem, np.
Czesławowi Niemenowi czy Kalinie Jędrusik. W białej i racjonalnej
architekturze można doszukiwać się odniesień także do żoliborskich
przedwojennych osiedli, w tym słynnego założenia – Warszawskiej
Spółdzielni Mieszkaniowej zaprojektowanej m.in. przez Stanisława
i Barbarę Brukalskich. Obecnie realizowany jest drugi etap Żoliborza
Artystycznego – na czterohektarowej działce po drugiej stronie ulicy
Powązkowskiej ma powstać 1300 mieszkań, a centralnym punktem
tej części osiedla będzie plac im. Andrzeja Wajdy.
x x x
Nowe w starym
Coraz częściej deweloperzy sięgają po zabytkowe obiekty, by na ich
zrębie lub wokół nich budować mieszkania. Historyczne budynki
dają bowiem nowym inwestycjom już na starcie pożądany przez
klientów nietuzinkowy klimat i wyrazistą tożsamość. Wiele tego typu
inwestycji zaczęło nieprzypadkowo powstawać w Łodzi – wyjątkowo
bogatej w wiekowe obiekty postindustrialne. Najgłośniej było
o loftach u Scheiblera, czyli olbrzymiej inwestycji, która na cele
mieszkalne zaadaptowała dawną przędzalnię Karola Scheiblera.
Ich sprzedaż przypadła na światowy kryzys, skończyło się nawet na
upadłości dewelopera. Ale inwestycja rozpropagowała nowy styl
życia – mieszkanie w lofcie. Olbrzymie, monumentalne ceglane
hale tkackie z XIX wieku kryją w sobie wielkie przestrzenie dzielone
atriami z wyeksponowaną siecią żeliwnej konstrukcji
szkieletowej. Obok zbudowano kilka apartamentowców, których
ceglano-stalowe fasady wchodzą w dialog z historycznym obiektem.
Obecnie firma Echo na obszarze dawnego imperium fabrycznego
Scheiblera na Księżym Młynie planuje na 7,7 ha zbudować
ok. 90 tys. m
2
powierzchni mieszkaniowej, biurowej i usługowej,
w tym obiekty kulturalne. Sercem całej inwestycji będzie zrewitali-
zowany budynek secesyjnej elektrowni z 1910 roku. Rozpoczęto już
budowę dwóch pierwszych obiektów mieszkalnych.
fot. M. Czechowicz
Fot. 4. Jasna i prosta architektura wzbogacona jest o wielkoformatowe dzieła sztuki,
m.in. murale; Żoliborz Artystyczny, Warszawa
fot. Mąka Sojka Architekci
Fot. 5. Biały apartamentowiec z rozległymi tarasami to charakterystyczny, wyróżniający
się budynek osiedla; Żoliborz Artystyczny, Warszawa
fot. Mąka Sojka Architekci
Fot. 3. Widok na budynki zrealizowanego I etapu osiedla; Żoliborz Artystyczny,
Warszawa
fot. Mąka Sojka Architekci
Fot. 6. Plan założenia I etapu; Żoliborz Artystyczny, Warszawa