Usterki na dachu płaskim budynku wielorodzinnego
40
czy należało zastosować warstwę papy podkładowej oraz
dodatkowo dwie warstwy papy wierzchniego krycia, czy może
przewidziano po jednej warstwie papy podkładowej i wierzch-
niego krycia. Ponadto brakowało opisu sposobu mocowania
(łączenia) papy podkładowej z materiałem termoizolacyjnym,
nie wiadomo, czy miała być ona klejona do górnej powierzchni
ocieplenia bezpośrednio na budowie (co jest rozwiązaniem trud-
nym wykonawczo i generującym duże prawdopodobieństwo
powstania błędów), czy też należało zastosować tzw. styrodur
laminowany (z warstwą papy podkładowej przyklejoną w zakła-
dzie prefabrykacji, co jest rozwiązaniem rzadko używanym
w wykonawstwie, gdzie najczęściej wykorzystuje się styropian
laminowany), a może papa podkładowa miała być mocowana
do styroduru jedynie przy pomocy łączników mechanicznych (co
stanowiło rozwiązanie wybitnie niewłaściwe);
• izolacja termiczna – polistyren ekstrudowany (XPS), 9 cm;
• kształtowanie spadków: styropian FS-20, spadek 2% min. 5 cm –
proponowany materiał (odkształcalny polistyren ekspandowany
EPS) stanowi bardzo kontrowersyjne rozwiązanie do kształtowania
spadków połaci dachowych jako warstwy umieszczonej pomiędzy
warstwami polistyrenu ekstrudowanego (XPS – styroduru);
• izolacja termiczna – polistyren ekstrudowany (XPS), 9 cm –
nie podano sposobu mocowania płyt materiału termoizolacyj-
nego do podłoża ani ich łączenia między sobą, co stanowiło
istotne niedociągnięcie dokumentacji projektowej. Dodatkowo,
w przypadku mechanicznego mocowania materiału termoizola-
cyjnego, nie sprecyzowano rodzaju i zróżnicowania długości koł-
ków w zależności od grubości materiału termoizolacyjnego ani
nie podano normatywu ich liczby/m
2
połaci dachowej;
• paroizolacja – folia PE 0,2 mm;
• strop żelbetowy 20 cm;
• tynk gipsowy 1 cm.
W rzeczywistości warstwy dachu zrealizowane zostały w nastę-
pującej kolejności:
• żwir płukany 16/32 mm, 10 cm – podobnie jak w przypadku
dokumentacji projektowej stosowanie warstwy dociskowej z kru-
szywa otoczakowego wydaje się być nieuzasadnione;
• geowłóknina – w dokumentacji powykonawczej nie sprecyzo-
wano parametrów materiałowych geowłókniny;
• folia dachowa (membrana) o gr. 1,5 mm;
• geowłóknina;
• styropian EPS 100 w spadku 20 cm – użycie styropianu
zamiast styroduru było rozwiązaniem niedoskonałym, aczkol-
wiek dopuszczalnym ze względów technicznych (wbudowany
materiał miał aktualną Aprobatę Techniczną); w dokumentacji
powykonawczej nie opisano zrealizowanego sposobu mocowa-
nia płyt materiału termoizolacyjnego do podłoża oraz pomiędzy
sobą; w rzeczywistości wykonano kołkowanie styroduru, które
było zasadniczo poprawne, zwłaszcza że wykonawca zastosował
kołki o zróżnicowanej długości, a warstwa do profilowania spad-
ku (o zmiennej grubości) została wbudowana bezpośrednio nad
warstwą paroizolacji; jednocześnie podczas kołkowania mate-
riału termoizolacyjnego do podłoża perforacja paraizolacji,
w tym przypadku wykonanej z folii PE ułożonej w poziomie
wierzchu stropu, była nieunikniona i mogła stać się przyczyną
nieszczelności; jednak jednoznaczne stwierdzenie tego faktu
było w praktyce niemożliwe, a źródłem przecieków mogły być
również miejsca braku ciągłości paroizolacji zlokalizowane
w zupełnie innym miejscu niż występujące przecieki;
• paroizolacja PE 0,2 mm;
• strop żelbetowy;
• tynk gipsowy.
Istotny jest fakt, że szczelność dachu na etapie realizacji inwe-
stycji kontrolowana była poprzez przeprowadzenie prób wod-
nych, a skuteczność wykonania izolacji przeciwwodnej potwier-
dzono wpisami do Dziennika Budowy.
Pomimo realizacji poprawnego układu warstw nie można wyklu-
czyć lokalnych błędów wykonawczych w poziomie stropodachu
(dachu). Woda opadowa, która w wyniku nieszczelności prze-
dostała się pod membranę dachową z PVC, mogła z łatwością
grawitacyjnie dotrzeć do folii PE, wnikając szczelinami pomiędzy
płytami styropianu. Jednak w praktyce ewentualne zawilgocenie
betonu w poziomie konstrukcji stropodachu spowodowane prze-
siąkaniem wód opadowych byłoby możliwe dopiero w przypadku
przerwania ciągłości folii PE (paroizolacji) ułożonej na stropie.
Mogło się tak zdarzyć np. w wyniku uszkodzenia mechanicznego
podczas kołkowania styropianu lub z powodu rozsunięcia arku-
szy folii. Wykonane podczas wizji lokalnej odkrywki nie wykazały
zawilgocenia dolnej powierzchni styropianu, co wyklucza zale-
ganie w tym miejscu wody opadowej.
Zgłoszenia występowania zawilgoceń w budynku w poziomie
stropów nad III piętrem miały miejsce bezpośrednio po oddaniu
obiektów do użytkowania w okresie, w którym w części elemen-
tów żelbetowych, w tym w stropie nad III piętrem, znajdowała
się jeszcze znaczna ilość wilgoci technologicznej – z dużym
prawdopodobieństwem właśnie ona była główną przyczyną
powstania plam zaciekowych.
Jednocześnie analizując wprowadzone na etapie realizacji
budynku rozwiązania techniczne, nie można było wykluczyć,
że miejscami lokalnych przecieków do przestrzeni dachów były
łączenia części opierzeń attyk i ogniomurów zrealizowane przez
wykonawcę na zakład, bez zastosowania rąbka stojącego.
x x x
Propozycje usunięcia usterek pokrycia dachu
Uwzględniając uwarunkowania ekonomiczno-techniczne,
zaproponowano usunięcie usterek dachu płaskiego w syste-
mie trójetapowym:
Etap 1. – do realizacji w ramach Obsługi Technicznej (OT)
budynku, obejmował:
• prowadzenie przez okres jednego roku obserwacji stanu
technicznego sufitów w lokalach mieszkalnych w poziomie
III piętra na wypadek pojawienia się śladów przecieków
z połaci dachowej,
• w przypadku dalszego występowania przecieków o dużej inten-
sywności zalecono przystąpienie do prac etapu 2.,
• niezależnie od kontroli stanu zawilgocenia sufitów przepro-
wadzenie kontroli szczelności obróbek blacharskich, w szcze-
gólności fragmentów, których połączenia wykonano bez
rąbka stojącego,
• we wszystkich lokalach mieszkalnych, ze szczególnym
uwzględnieniem tych w poziomie III piętra, przeprowadzenie
szczegółowych pomiarów sprawności wentylacji grawitacyjnej,
