134
Mała architektura w przestrzeni osiedli mieszkaniowych
w systemy itp.), co pozwoli na utrzymanie porządku i sprawną organiza-
cję takich miejsc. W miarę możliwości warto również zastosować zada-
szenia lub wiaty osłaniające rowery przed słońcem i deszczem, usta-
wiane w przestrzeni jako samodzielne lub powiązane z innymi obiektami.
x x x
Strefy wejściowe
Strefy wejściowe w przestrzeni osiedla mieszkaniowego dotyczą dwóch
odrębnych obszarów.
Place wejściowe,
wiodące z zewnątrz na teren
osiedla, są łącznikami komunikacyjnymi pomiędzy zespołem mieszka-
niowym a jego otoczeniem. Często w jednej niedużej przestrzeni funk-
cję komunikacyjną łączą z ozdobną i wypoczynkową.
Dlatego znajdują się tam zwykle ławki (wykorzystywane do krótkiego
odpoczynku), ale też różnego rodzaju ozdoby, jak elementy wodne czy
rzeźbiarskie, a także estetyczne donice z roślinami, zachęcające do wej-
ścia na teren osiedla, będące jednocześnie elementami ułatwiającymi
orientację w przestrzeni. Tę funkcję wspierają również tablice informa-
cyjne z podstawowymi danymi o lokalizacji oraz dojściach do budynków
i stref osiedla, sytuowane także przy ważniejszych terenach rekreacyj-
nych. Są one ważnym nośnikiem informacji związanych ze społecznym
i kulturalnym życiem osiedla, formą przekazu treści regulaminów
i zasad korzystania z poszczególnych stref i obiektów. Elementy te
muszą być trwałe, odporne na zmienne warunki atmosferyczne i opra-
cowane w sposób ułatwiający odbiór przekazywanych informacji (m.in.
odpowiednio dobrana wielkość liter, przyjazna kolorystyka).
W skali budynku mieszkalnego kluczową rolę odgrywają
strefy
zorga-
nizowane w bezpośrednim otoczeniu
wejść do poszczególnych klatek
schodowych
. W zależności od wielkości takich miejsc ich wyposażenie
będzie ograniczone do pojedynczych elementów lub stanowić kompleks
o rozbudowanych funkcjach. Strefy wejścia łączą potrzebę zapewnienia
poczucia bezpieczeństwa, prywatności i kreowania terytorium, z którym
utożsamiają się mieszkańcy danego budynku. Obszary te wymagają
zachowania maksimum funkcjonalności, co jednocześnie nie ogranicza
możliwości zagospodarowania ich w atrakcyjny sposób za pomocą róż-
nych elementów małej architektury.
Dobrze zaaranżowane strefy wejścia mogą stać się wizytówkami zespo-
łów mieszkaniowych. Wejścia do budynków powinny być zorgani-
zowane w sposób bardzo czytelny, łatwo rozpoznawalny, zatem ich
oprawa plastyczna wymaga uwzględnienia wybranych form informacji
wizualnej. Obok numerów i nazw ulic zawieszanych na elewacji mogą
to być samodzielne elementy umieszczane w przestrzeni w obrębie
strefy wejścia, np. jako słupki z symbolem i numerem budynku, często
łączone konstrukcyjnie z elementem zadaszenia.
Wejściu do budynku towarzyszą często schody oraz rampy przeznaczone
dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Wymiary tych ele-
mentów muszą być zgodne z obowiązującymi normami, a ponadto
powinny być powiązane z niewielkim placem zapewniającym łatwe doj-
ście do drzwi. W strefie tej często pojawia się ławka, którą trzeba ustawić
poza światłem drogi, zapewniając bezkolizyjne przejście, ale też nie bez-
pośrednio pod oknami mieszkańców parterów – należy unikać
sytuacji spornych! Odsunięcie ławki od wejścia o kilka metrów, a dodat-
kowo osłonięcie jej pergolą lub trejażem i oprawienie roślinnością
pozwoli na organizację miejsca oczekiwania dla gości, ale też odpo-
czynku dla tych mieszkańców, którzy nie mają możliwości odbywania
spacerów na większą odległość.
x x x
Czyste osiedle
Oprócz wspomnianych już ławek, ważne są także
kosze na śmieci
, które
w zasadzie powinny istnieć w całej przestrzeni osiedla mieszkaniowego.
Przyjęte jest powszechnie, iż elementy te lokalizuje się bezpośrednio przy
ławkach. Ale czy naprawdę konieczność patrzenia na kosz i wąchania
wydobywających się z niego odorów stanowi to, o czym marzymy w cza-
sie odpoczynku? Oczywiście, że nie! Kosze na śmieci są elementami nie-
zbędnymi do utrzymania porządku na terenie osiedla mieszkaniowego
i z tego względu ich usytuowanie powinno być przemyślane i dostoso-
wane do rodzaju miejsc, w których występuje potrzeba skorzystania
z nich. Na pewno będą to strefy, gdzie pojawia się większa liczba użyt-
kowników spędzających razem więcej czasu. Kosze na śmieci warto
zatem ustawić wzdłuż ciągów komunikacyjnych w odległościach co kil-
kadziesiąt metrów, aby na długim odcinku ich nie zabrakło, jednocześ-
nie dopasowując ten układ do zaplanowanego systemu opróżniania ich
w ramach zabiegów porządkowych prowadzonych na osiedlu.
W strefie wejścia na teren zespołów mieszkaniowych i wejść do budyn-
ków lokalizacja koszy na śmieci nie powinna utrudniać komunikacji.
W miejscach przeznaczonych do wypoczynku nie należy umieszczać
tych elementów wyposażenia na osi najciekawszego widoku, ale raczej
w obszarze wejścia do tego rodzaju miejsca, aby łatwo było rozpo-
znać i zapamiętać ich lokalizację. Dodatkowy kosz lub kilka z nich
warto ustawić również nieco z boku w obrębie takiego placu, aby nad-
miernie nie rzucały się w oczy, ale były łatwo dostępne. Element ten
można sprytnie ukryć, wkomponowując go np. w murek oporowy lub
fot. D. Czernek
Fot. 7. Wejście do budynku można urozmaicić nie tylko elementami małej architektury,
lecz także odpowiednio dobraną roślinnością
fot. Shutterstock
Fot. 8. Plac wejściowy na osiedle często łączy wiele funkcji, dlatego tak ważne jest
jego staranne zaprojektowanie
