Informator Instalacyjny-murator DEMO 2020

9

Informator Instalacyjny-murator 2020

●●

Zastosowanie pomp obiegowych

RODZAJE INSTALACJI C.O.

Kilkadziesiąt lat temu montowano powszechnie, nawet w dużych budyn-

kach mieszkalnych, grawitacyjne układy c.o. Obieg wody wymuszany

był przez siłę wyporu, wynikającą z różnicy gęstości wody podgrzanej

w kotle i tej ochłodzonej wskutek oddania ciepła w grzejnikach. Układy

tego typu charakteryzowały się dużą bezwładnością, a dodatkowo, aby

zapewnić ogrzanie wszystkich pomieszczeń do temperatury co najmniej

20°C, woda w kotle musiała być podgrzana do 90–95°C.

Pompy obiegowe zaczęto stosować na początku lat 30., nazywano je

początkowo przyspieszaczami obiegu. Zwiększają one prędkość prze-

pływu wody w instalacji c.o., dzięki czemu można znacznie zmniejszyć

temperaturę wody za kotłem, oddając tę samą ilość ciepła do ogrzewa-

nych pomieszczeń co w przypadku obiegu grawitacyjnego.

Na rys. 1. pokazano schemat zamkniętego obiegu grzewczego

w budynku jednorodzinnym, zaś na rys. 2. – w wielorodzinnym.

Podobny będzie schemat obiegu z węzłem ciepłowniczym w budynku

lub grupie budynków wielorodzinnych, ale zamiast kotła źródłem

ciepła będzie wymiennik odbierający ciepło z miejskiej sieci

ciepłowniczej.

DEFINICJE DOTYCZĄCE POMP OBIEGOWYCH I ICH STOSOWANIA

Rozporządzenie [2] oraz norma [3] wprowadziły następujące definicje:

• pompa obiegowa (z ang.

circulator

) – pompa wirowa o znamionowej

(z ang.

rated

) mocy hydraulicznej (użytecznej) pomiędzy 1 a 2500 W,

przeznaczona do stosowania w układach c.o. (z ang.

heating systems

)

lub obiegach wtórnych układów chłodzących (z ang.

cooling distribution

systems

);

W 2000 r. w Europie Zachodniej pracowało 114 mln pomp obiego-

wych i cyrkulacyjnych, głównie w instalacjach c.o. i c.w.u. Mimo że

tylko 14 mln miało moc przekraczającą 100 W, to łącznie zużywały ok.

50 TWh (50 mld kWh) energii elektrycznej rocznie [1]. Obecnie w całej

UE jest ich znacznie więcej – według rozporządzenia Komisji Europej-

skiej (WE) nr 641/2009 [2] co roku na rynek UE wprowadza się ok. 14 mln

nowych pomp obiegowych i cyrkulacyjnych. Zastąpienie wielu starych

rozwiązań o niskich sprawnościach przez pompy optymalnie dobrane,

zaopatrzone w nowoczesne systemy regulacji, może przynieść korzy-

ści nie tylko ich użytkownikom (mniejsze rachunki za energię), lecz także

całym społeczeństwom (mniejsza globalna emisja CO

2

).

Artykuł dotyczy pomp obiegowych o mocach użytecznych P

u

≤ 2500 W,

objętych rozporządzeniem [2] i normą [3], do których stosuje się wskaź-

nik energochłonności EEI (w dużych instalacjach montowane są pompy

obiegowe o mocach P

u

> 2,5 kW (P

el

> ok. 4 kW), objęte rozporządzeniem

Komisji Europejskiej nr 547/2012 [4] i wskaźnikiem efektywności energe-

tycznej MEI).

prof. dr hab. inż. Waldemar Jędral

Zakład Racjonalnego Użytkowania Energii, Instytut

Techniki Cieplnej im. Bohdana Stefanowskiego,

Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa,

Politechnika Warszawska

Pompy obiegowe są obecnie powszechnie wykorzystywane

w instalacjach centralnego ogrzewania (budynki jedno-

i wielorodzinne, użyteczności publicznej itp.) oraz

w układach chłodzących (instalacje wody lodowej,

klimatyzacja itp.). Podobne pompy są instalowane

w układach ciepłej wody użytkowej w większych

budynkach jako pompy cyrkulacyjne.

Pompy obiegowe –

charakterystyka rozwiązań

i stosowanie

rys. W. Jędral

Schemat obiegu grzewczego w budynku jednorodzinnym na

podstawie [5]; opis poszczególnych elementów znajduje się na rys. 2.

1

Urządzenie

regulacyjne

Zasilanie

Pompa

Powrót

Źródło

ciepła

Odpowietrzenie

Przeponowe naczynie wzbiorcze

Odbiornik ciepła

rys. Wilo Polska

Schemat obiegu grzewczego w budynku wielorodzinnym

na podstawie [5]

2

Zbiornik

odpowietrzający

Zawór regulacyjny

Zawór termostatyczny

Zawór zwrotny

Zasuwa odcinająca

Nastawnik elektryczny

Zawór zwrotny

Regulator różnicy

ciśnień (DV)

Pompa obiegowa

ze sterowaniem

Zawór zwrotny

Zawór trójdrogowy

Odmulacz

Przeponowe naczynie

wzbiorcze z zaworem

regulacyjnym

Zawór bezpieczeństwa

Odwodnienie

powrót

zasilanie

Źródło

ciepła

pion

1 2

DV1

DV2

DV1

∆<0,2bar

DV2

AF

Zobacz serwis dla profesjonalistów:

50

Profesjonalista Profesjonaliście

Więcej na ten temat czytaj

w „Informatorze Instalacyjnym-

-murator” 2020

energochłonności EEI (w dużych instalacjach montowane są pompy obie-

gowe o mocach P

u

> 2,5 kW (P

el

> ok. 4 kW), objęte rozporządzeniemKomisji

Europejskiej nr 547/2012 [4] i wskaźnikiem efektywności energetycznej MEI).