Page 66 - Hale Przemysłowe 2014

64
Pokrycia dachów w budynkach halowych o konstrukcji stalowej
Hale są budynkami zwykle jednokondygnacyjnymi, chociaż w przy-
padku układów wielonawowych, niektóre ich fragmenty mogą być
również ukształtowane jako kilkukondygnacyjne. Kształtowanie
hal parterowych zależy przede wszystkim od trzech czynników:
przeznaczenia, wyposażenia technologicznego oraz środków trans-
portu wewnętrznego. Hale (nie tylko przemysłowe) są stosowane
jako budynki produkcyjne, magazynowe, wystawowe, sportowe,
szkolne czy obiekty obsługi podróżnych (hale dworców kolejowych,
autobusowych, lotniczych).
Przeznaczenie budynków odgrywa decydującą rolę w ukształto-
waniu ich bryły oraz sposobie ochrony wnętrza przed wpływami
otoczenia. Wymusza to stosowanie przegród o odpowiednich para-
metrach izolacyjności cieplnej, wilgotnościowej i akustycznej.
W obecnym procesie budowlanym, nastawionym na ekonomiczne
rozwiązania, przeważają lekkie konstrukcje dachów stalowych. Z re-
guły stosowane są w obiektach ocieplonych, zatem, aby ograniczyć
straty ciepła ich dachy również muszą mieć odpowiednią izolacyj-
ność termiczną.
x x x Konstrukcje ram stalowych
Są to lekkie, estetyczne, trwałe i stosunkowo łatwe w montażu
ustroje nośne. Ich podstawowe elementy to wiązary kratownico-
we, dźwigary stalowe pełnościenne oparte na słupach stalowych
lub żelbetowych, oraz płatwie, stężenia i przekrycie. Obecnie
dachy w halach produkcyjnych lub magazynowych mają stalową
konstrukcję płatwiową wykonaną z kształtowników zimno gię-
tych, gorącowalcowanych, płatwi ażurowych i kratowych.
Dźwigary pełnościenne
Wykonane są z dwuteowników lub belek walcowanych. Polecane
do dachów o małych rozpiętościach (przy większych stają się
nieekonomiczne). Można zastąpić je blachownicami, czyli belka-
mi pełnymi bądź ażurowymi, wytwarzanymi z blach stalowych,
spawanych ze sobą. Blachownice mogą być homogeniczne – wy-
produkowane ze stali jednego gatunku lub hybrydowe – z dwóch
gatunków (S 235 i S 355). W większości projektuje się je ze
zmiennym przekrojem. Wysokości elementu dostosowuje się do
wielkości momentów sił na długości elementu. Jako dźwigary
dachowe stosuje się te o przekrojach IKS, IKSH, IPBS, rza-
dziej HKS. Ze względu na optymalizację konstrukcji są jednak
coraz rzadziej stosowane. Częściej natomiast mają zastosowanie
przekroje dwuteowe z falistym środnikiem wykonanym z cienkiej
blachy (dzięki temu możemy uzyskiwać większe rozpiętości). Ich
wysokość wynosi od 500 do 1500 mm, a grubość środnika to
zaledwie 2–3 mm.
Dźwigary kratowe ramy
W zależności od potrzeb (przeznaczenia obiektu, wymaganej
nośności, założeń architektonicznych) mogą mieć różne kształty.
Projektowane są jako elementy belkowe, łukowe lub ramowe
o zmiennym przekroju. Stosuje się je w konstrukcji dachów
o dużych rozpiętościach. Ich pręty produkuje się z kształtowników
walcowanych na gorąco lub cienkościennych profilowanych na
zimno. Zaś połączenia (węzły) wykonuje się najczęściej poprzez
spawanie oraz połączenia na śruby.
Największą popularnością cieszą się dźwigary kratownicowe pła-
skie, jednoprzęsłowe, np.:
• o pasach równoległych – stosowane w dachach jednospado-
wych, połaci poziomej lub szedowych (pilastych) o rozpiętości do
36 m;
• trójkątne – do dachów dwuspadowych o rozpiętości do 15 m
i nachyleniu połaci 20–45%;
• dwutrapezowe, tradycyjne lub z obniżonym pasem dolnym –
wykorzystywane do dachów o rozpiętości do 36 m i nachyleniu
połaci 2–10%.
W kratownicach stosuje się różne typy skratowań:
• trójkątne bez słupka,
• trójkątne ze słupkiem,
• kratę W,
• kratę typu N,
• krzyżowe X,
• półkrzyżowe K.
Stężenia
Oprócz dźwigarów niezbędne są tzw. stężenia (inaczej tężniki),
zapewniające konstrukcji wymaganą sztywność, stateczność i nie-
zmienność geometryczną. Przenoszą też obciążenia poziome,
np. od wiatru.
Pokrycia dachów w budynkach
halowych o konstrukcji stalowej
Dach, zwany inaczej piątą elewacją, musi być trwały, a jego
właściwości termoizolacyjne są równie ważne, jak szczel-
ność poszycia.
Opracowanie: Radosław Murat
Konsultacja: Michał Bogacki, CoBouw Polska
Fot. 1. Dach o konstrukcji ramy pełnościennej z płatwiami kratowymi
fot. CoBouw Polska sp. z o.o.