70
W ostatnich latach w Polsce nastąpił znaczny rozwój budownictwa prze-
mysłowego oraz wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Naj-
częściej są to zakłady produkcyjne i centra logistyczne usytuowane poza
miastem, na terenach o słabym uzbrojeniu podziemnym. Budowę obiektu
poprzedza wykonanie projektów branżowych, w tym także odprowadze-
nia wód opadowych z dachu. Od projektanta zależy wybór rozwiązań,
jednak warunkują je względy ekonomiczne, a także konstrukcyjne.
Dla odwodnienia grawitacyjnego jak i podciśnieniowego, wykonanego
przy użyciu wpustów, ograniczenie stanowi wielkość odwadnianej po-
wierzchni przypadającej na jeden wpust – nie może przekraczać 400 m².
Wynika to z dopuszczalnej maksymalnej odległości pomiędzy wpustami
dachowymi zarówno grawitacyjnymi, jak i podciśnieniowymi, która nie
powinna być większa niż 20 m.
Maksymalne odległości prawie nigdy nie są wykorzystywane ze względu
na obciążenie wodą, co jest niezwykle istotne zwłaszcza w halach
o konstrukcji stalowej. Bliższe umieszczenie wpustów dachowych w obu
systemach odprowadzania wody wynika z konstrukcji budynku oraz
z wartości minimalnych spadków, określanych przez producentów mem-
bran dachowych. Należy zapobiegać tworzeniu dużych zlewni, stanowią-
cych niebezpieczne dla konstrukcji hali obciążenie.
Stowarzyszenia projektantów niemieckich określiły wstępne zasady
dotyczące sytuacji montażowych dla tych dwóch systemów odwodnie-
niowych, biorąc pod uwagę ekonomikę, wydajność systemu, jak również
możliwości techniczne odbioru wody. Przyjęto wstępnie zasadę, że system
odwadniania podciśnieniowego powinno się projektować dla dachu,
którego szerokość jest 10–20 razy większa od jego wysokości.
System grawitacyjnego odwadniania hal wymusza poprowadzenie więk-
szej ilości pionów rurowych, gdyż umożliwia podłączenie jedynie dwóch
lub trzech wpustów do jednego pionu o zwiększonej średnicy, odprowa-
dzającego wodę deszczową do kanału zbiorczego.
Odwodnienie rynnowe jest kłopotliwe w przypadku dachów wielkopo-
wierzchniowych na wysokich budynkach (ponad 20 m). Na rynku do-
stępne są wprawdzie systemy rynnowe przeznaczone do dużych obiektów,
ale ich liczba i kolorystyka są ograniczone.
❘ ❘ ❘
Projektowanie systemu
Wytyczne do projektowania systemu odwadniania dachów znajdują się
w normie PN-EN 12056-3:2002 ,,Systemy kanalizacji grawitacyjnej
wewnątrz budynków. Część 3: Przewody deszczowe. Projektowanie
układu i obliczenia”. Natomiast w przypadku projektowania systemu
podciśnieniowego obowiązują oprócz ww. normy, dodatkowo wyma-
gania PN-EN 12109:2003. Informacje w niej zawarte są jednak zbyt
ogólne i projektanci bardzo często zwracają się do doradców technicz-
nych firm, produkujących lub dystrybuujących ww. systemy, z prośbą
o wsparcie merytoryczne, które zazwyczaj jest proponowane w formie
specjalistycznego oprogramowania stworzonego dla danego systemu.
Najistotniejszy produkt w systemie odwadniania dachów płaskich,
czyli wpust dachowy, ma ważne cechy konstrukcyjne i techniczne.
Mimo identycznych średnic wpusty różnych producentów mają inne
wydajności i możliwości odprowadzania wody (nawet do 20%). Dlatego
też ważna jest konsultacja projektu z firmą dysponującą zapleczem
technicznym, umożliwiającym w krótkim czasie wykonanie niezbęd-
nych obliczeń, stworzenie różnych wariantów i wybranie tego, który
będzie stanowił optymalne rozwiązanie. W przypadku obliczeń dla sys-
temu grawitacyjnego program pomaga określić średnice wpustów, rur
oraz możliwości podpięcia kilku odpływów do jednej rury spustowej.
W systemie podciśnieniowym oprogramowanie umożliwia uzgodnienie
wszystkich parametrów poszczególnych punktów instalacji (przepływu,
wskaźnika wypełnienia, prędkości przepływu, podciśnienia). Najlep-
szym sposobem ułatwiającym dobranie właściwego, z punktu użytkow-
nika, systemu odwadniającego jest sporządzenie obu zestawień.
Doradcy techniczni pomagają zrealizować poszczególne procesy projek-
towania, takie jak: obliczenie powierzchni dachu, miarodajnego natężenia
deszczu, ilości wód opadowych dla powierzchni dachu, ilości wpustów
dachowych i ich usytuowania, ustalenie tras prowadzenia przewodów, wy-
konanie rysunku izometrycznego, naniesienie na niego długości odcinków
i obliczeniowej wydajności wpustów, oraz wykonanie obliczenia z uwzględ-
nieniem średnic przewodów i sporządzenie zestawienia materiałów.
❘ ❘ ❘
Budowa systemu
Tradycyjne odwodnienie grawitacyjne można wykonać, używając syste-
mów rynnowych lub wpustów dachowych. W skład systemu wchodzą
również rury (najczęściej z tworzywa sztucznego), kształtki i obejmy.
Na podciśnieniowe odwodnienie dachu składają się: wpusty z zestawem
elementów dodatkowych (standardowe dachowe, pojedyncze do
dachów nieocieplanych i podwójne do ocieplanych, dachowe z pozio-
mym odpływem, tarasowe), a także system rur (taki jak w instalacjach
grawitacyjnych).
Większość systemów odwodnienia dachów oparta jest na rurach wy-
konanych z PE-HD, łączonych przez zgrzewanie (doczołowo lub przy
użyciu elektromuf). Dostępne są również systemy bazujące na rurach
z PVC, łączonych za pomocą kleju, a także wykonanych całkowicie ze
stali nierdzewnej (wpusty oraz rury).
Bardzo dobrym rozwiązaniem jest stosowanie rur, które poddawane są
procesowi ,,odpuszczania”, usuwającemu zamrożone naprężenia powstałe
w ściankach przewodów w czasie produkcji. Ich eliminacja powoduje, że
nie nakładają się na naprężenia, powstające w trakcie eksploatacji całego
systemu, co oznacza zwiększenie trwałości układu podciśnieniowego.
Odwodnienia dachów płaskich, oparte na rurach ze stali nierdzew-
nej, łączonych na wcisk, przeznaczone są do systemu grawitacyjnego
i podciśnieniowego. Mogą być w pełni zamienne bez konieczności
Systemy odwodnienia dachów płaskich
Systemy odwodnienia dachów
płaskich
Andrzej Świerszcz
ekspert
PATRON
TEMATU
Sita Bauelemente GmbH
1...,62,63,64,65,66,67,68,69,70,71 73,74,75,76,77,78,79,80