32
Stan polskiej elektroenergetyki
Management”, realizowany jest w ramach programu „Horyzont
2020”. Ma za zadanie rozwinąć niedrogie, integrowalne rozwią-
zania dla zwiększenia potencjału rozproszonych instalacji foto-
woltaicznych w oparciu o efektywną integrację urządzeń PV,
magazynowanie energii, monitorowanie i kontrolę strategii i pro-
cedur, aktywne zarządzanie popytem, inteligentne technologie
i integrację procedury w systemie dystrybucji energii według kry-
teriów rynkowych.
Również międzynarodowy projekt UPGRID, w którym bierze
udział Energa-Operator, dofinansowany został z programu
„Horyzont 2020”. Jego celem jest badanie i wdrożenie inno-
wacyjnych rozwiązań do zarządzania siecią niskiego napięcia
poprzez wykorzystanie m.in. danych pochodzących z inteligen-
tnych liczników oraz z nowych urządzeń monitorujących, instalo-
wanych w sieci niskiego napięcia. Narzędzia do zarządzania sie-
cią są szczególnie istotne ze względu na rozwój mikrogeneracji
i rynku elektromobilności.
Realizowany przez Energę-Operator projekt budowy Lokalnego
Obszaru Bilansowania prowadzony jest w konsorcjum z Instytu-
tem Energetyki w Gdańsku i Uniwersytetem Zielonogórskim. Sku-
pia się na opracowywaniu nowych usług systemowych i regulacyj-
nych mocy w ramach zwiększenia elastyczności systemu poprzez
budowę LOB wykorzystującego magazyny energii.
Celem projektu „Przebudowa sieci do standardów Smart Grid
poprzez instalowanie inteligentnego opomiarowania i automaty-
zację sieci w celu aktywizacji odbiorców dla poprawy efektywno-
ści użytkowania energii oraz efektywnego zarządzania systemem
elektroenergetycznym dla poprawy bezpieczeństwa dostaw” jest
zwiększenie niezawodności pracy sieci i ciągłości dostaw energii
elektrycznej poprzez zwiększenie poziomu obserwowalności oraz
sterowania sieci średniego i niskiego napięcia dzięki wdrożeniu
rozwiązań z obszaru sieci inteligentnych, tj. zaawansowanej auto-
matyki sieciowej i algorytmów optymalizujących pracę sieci.
Innogy Stoen Operator angażuje się w projekty związane z popu-
laryzacją elektromobilności w miastach, w tym również trans-
portu miejskiego. W samej tylko Warszawie, zgodnie z planami
Miejskiego Zakładu Autobusowego, do 2020 roku ma powstać
19 stacji ładowania dla autobusów elektrycznych, co dla innogy
Stoen Operator oznacza konieczność zbudowania specjalnie
do tego celu przeznaczonych stacji transformatorowych. Dla-
tego z władzami Warszawy i przedstawicielami MZA prowa-
dzone są rozmowy, które pomogą w optymalnym przygotowa-
niu tych inwestycji. Pierwszy taki projekt został już zrealizowany
w 2017 roku – spółka oddała do użytku stację transformatorową
przeznaczoną do zasilania stacji szybkiego ładowania o mocy
200 kW. Innogy Stoen Operator prowadzi także projekt, którego
celem jest zwiększenie bezpieczeństwa sieci w odpowiedzi na ros-
nącą liczbę mikroinstalacji prosumenckich przyłączonych do war-
szawskiej sieci elektroenergetycznej. W 2016 roku w istniejącej
stacji elektroenergetycznej średniego napięcia wybudowano
pierwszy w Warszawie magazyn energii o pojemności ponad
30 kWh. Opracowano i wdrożono koncepcję bilansowania lokal-
nego w oparciu o magazyn energii, panele fotowoltaiczne własne
i prosumentów oraz pomiary w sieci nn. Uruchomiony został
również inteligentny algorytm zarządzający pracą, pozwalający
na działanie układu bez ingerencji dyspozytora.
Dla PGE Dystrybucja wyzwaniami innowacyjnymi są: układ łado-
wania pojazdów elektrycznych zintegrowany z infrastrukturą
oświetleniową, zarządzanie pracą sieci dystrybucyjnej niskiego
napięcia z uwzględnieniem aktywnej roli prosumenta, ogranicze-
nie strat przesyłowych w elektroenergetycznych liniach dystrybu-
cyjnych 110 kV (poprzez opracowanie innowacyjnych rozwiązań
materiałowych i konstrukcyjnych oraz technologii produkcji nisko-
stratnych przewodów napowietrznych), transport zeroemisyjny,
zintegrowany system zapewnienia ciągłości dostaw w ramach
eksploatacji sieci dystrybucyjnej, inteligentny układ rekonfiguracji
sieci nn wraz z systemem wsparcia służb monterskich oraz auto-
nomiczny system redukcji awarii w głębi sieci. W obszarze elekro-
mobilności PGE Dystrybucja realizuje dwa przedsięwzięcia. Doty-
czą one zarówno opracowania własnej infrastruktury ładowania
pojazdów elektrycznych, zgodnej z zasadami funkcjonowania pol-
skiego rynku energii, jak również sprawdzenia ekonomicznych
i logistycznych aspektów eksploatacji pojazdów elektrycznych
w codziennej pracy OSD. Pierwszych efektów tych projektów
należy spodziewać się już w 2018 roku. PGE Dystrybucja realizuje
także wiele przedsięwzięć, których celem jest walidacja nowych
technologii sieciowych wraz z oceną ich eksploatacyjnej przydat-
ności. Ta funkcja „otwartego laboratorium” będzie kontynuowana
w kolejnych latach.
Tauron Dystrybucja z sukcesami wdraża natomiast system inte-
ligentnego opomiarowania AMIplus Smart City Wrocław. To
rozwiązanie umożliwia automatyczne przetwarzanie, transmi-
sję i zarządzanie danymi pomiarowymi. Zapewnia również dwu-
kierunkową komunikację między licznikami a dystrybutorem,
dając jednocześnie klientowi dostęp do bieżących informacji na
temat zużycia energii elektrycznej. W ramach projektu testo-
wane są nowe technologie transmisji danych. Projekt wyróżnia się
m.in. zastosowaniem liczników AMI od dwóch producentów na
masową skalę, tj. NES (60%) i Apator (40%) – wymóg „interope-
racyjności” zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej. To największe
tego typu wdrożenie realizowane obecnie w Polsce i w Europie
Środkowo-Wschodniej. Cyberbezpieczeństwo zostało zapew-
niane m.in. poprzez wdrożone szyfrowanie 128 bit od klienta
do systemu odczytowego OSD, umowę SLA z operatorem GSM
na usługi telemetryczne, a także szyfrowanie i uwierzytelnia-
nie informacji o klientach. Tauron jako pierwszy operator w Pol-
sce w ramach wdrożenia AMIplus udostępnia te dane klientowi
wprost z licznika energii elektrycznej, wykorzystując interfejs wire-
less M-Bus, w który są wyposażone liczniki.
W grudniu 2017 roku w Centrum Energetyki Akademii Górniczo-
-Hutniczej w Krakowie zostało oficjalnie otwarte Laboratorium
Jakości Energii Elektrycznej, będące wspólną inicjatywą uczelni
i dystrybutora. Spółka wyposażyła pracownię w aparaturę pomia-
rową, niezbędną do przeprowadzania badań i certyfikacji ana-
lizatorów jakości energii elektrycznej. Prace w laboratorium
i realizowane projekty będą koordynowane przez zespół składa-
jący się z przedstawicieli AGH i Tauron Dystrybucja. Tauron
Dystrybucja prowadzi lub planuje w najbliższym czasie urucho-
mić takie projekty jak: badania propagacji sygnału PLC/BPL
dla sieci elektroenergetycznej, pomiary kompatybilności
elektromagnetycznej EMC dla systemów AMI, badanie zamien-
ności i interoperacyjności urządzeń AMI dla różnych standardów,
