80
Systemy Sygnalizacji Włamania i Napadu oraz CCTV w obiektach sakralnych
trasą z naciskiem bocznym na wiertarkę, po uprzednim wwierce-
niu się w ścianę. Zważywszy, że w starych budynkach tynki osią-
gają grubość 3–4 cm, w tak wykonanej bruździe można ułożyć
kilka kabli YTDY 10 x 0,5, jeden za drugim. Zaletą tej metody,
oprócz relatywnie małych ubytków tynku, jest łatwość repera-
cji bruzd po ułożeniu przewodów. Dodatkowo ten sposób „rycia”
w tynku znacznie zmniejsza ryzyko uszkodzenia kabli w istnie-
jącej instalacji elektrycznej, co przy użyciu bruzdownicy czasem
się zdarza.
Ze względu na konieczność ukrycia trasy kablowej często nie-
zbędne jest wykonanie długiego na 1,5 m przewiertu w murze
z zawilgoconej, wielowiekowej cegły lub kamienia, nierzadko
używanego do budowy niższych kondygnacji wszelkiego rodzaju
dworków, okazałych zamczysk czy rodowych rezydencji.
Niezmiernie istotne jest zabezpieczenie wszelkich przejść przez
ściany czy stropy odcinkami rur stalowych, a w ostateczności
z PVC. Przy tego typu obiektach, zazwyczaj umiejscawianych
w starych budowlach podatnych na erozję, jest to wręcz czyn-
ność obowiązkowa. Bardzo ważnym zagadnieniem jest stosowa-
nie barier (stref) przeciwogniowych przy pracach instalacyjnych.
Często monterzy nie otrzymują od gospodarza obiektu czy służb
ppoż. aktualnych planów wymaganej odporności ogniowej ścian
działowych i stropów, a przynajmniej planów podziału obiektu
na strefy ogniowe. Natomiast bez tej wiedzy nie jest możliwe
zachowanie przy przejściach tras kablowych odpowiedniej odpor-
ności ogniowej. Umiejętność stosowania atestowanych materia-
łów i urządzeń uszczelniających, jak wszelkiego rodzaju kołnierze
ogniochronne, pasty, masy uszczelniające, izolacyjne, zaprawy
ognioodporne, opaski czy klamry jest bardzo ważna, podobnie
jak wiedza, w których miejscach je zainstalować.
Istotną sprawą jest dokładne rozpoznanie budowli, szczególnie
niewidocznych dla oka sekretnych przejść czy sieci kanałów pod
pomieszczeniami. Architekci z XV–XVIII wieku bardzo często
zaskakują swoimi patentami inżynierskimi. Spotykane są prze-
myślne instalacje ogrzewania podłogowego, współcześnie nie-
używanego, ale przydatnego do poprowadzenia wiązek kabli.
Ponadto można spróbować wykorzystać nieczynne od wielu lat
przewody wentylacyjne czy kominowe w powszechnie niegdyś
budowanych kominkach.
Instalator SSWiN w muzeach musi mieć coś z konserwatora
sztuki, by w niezauważalny sposób zdemontować fragment
wystroju wnętrza, a potem go zamontować. Warto korzystać
z wiedzy osób pracujących w danym obiekcie, a także poinformo-
wać o prowadzonych pracach kierownictwo muzeum bądź kon-
serwatora czy też osobę wydelegowaną ze strony administracji
muzeum do „opieki” nad ekipą instalatorów. Pozwala to często
uniknąć poważnych nieporozumień, a nawet strat materialnych.
Bardzo ważną zasadą obowiązującą projektantów i instalatorów
systemów alarmowych jest umieszczenie wszystkich elementów
składowych systemu w strefach objętych ochroną elektroniczną.
x x x
Instalacje CCTV – nieocenione narzędzie
w systemach ochrony
Wraz z upowszechnieniem kamer i rejestratorów z programo-
wanymi polami detekcji ruchu administratorzy zyskali jeszcze
jedno ciekawe, dyskretne i skuteczne urządzenie nadzorujące.
Aktywne pola detektora ruchu wbudowanego w rejestrator
(lub nieraz w kamerę) ustawia się w taki sposób, aby naruszenie
przestrzeni udostępnionej gościom obiektu nie wywoływało reak-
cji w rejestratorze. Natomiast rejony zabronione (mogą się pokry-
wać np. z płaszczyzną obrazu) są objęte 24-godzinnym nadzorem
i wykrycie ruchu w tym obszarze skutkuje miejscowym alarmem
bądź jest przekazywane personelowi, który podejmuje adekwatną
do sytuacji interwencję. W porze nocnej kamery stanowią dodat-
kowe czujki wykrywania ruchu w całym swoim polu widzenia
i wywołują alarm zgodnie z takimi samymi kryteriami jak pozo-
stałe urządzenia, zależnie od organizacji ochrony.
Funkcja sygnalizacji alarmu z wybranych pól detekcji jest już
powszechnie dostępna w rejestratorach DVR.
Również zabezpieczenie zewnętrznego otoczenia obiektów może
być realizowane z wykorzystaniem zespołu kamer. Wymaga to
doświetlenia terenu lampami tradycyjnymi, reflektorami pod-
czerwieni bądź zastosowania kamer zewnętrznych z własnymi
promiennikami podczerwieni. W tym przypadku należy przyj-
mować, że dostateczna jakość obrazu będzie w odległości
¹⁄
3
do ½ zasięgu podczerwieni, podanego przez producenta danej
kamery. Nieocenioną cechą tych urządzeń, prócz archiwizacji
zdarzeń, jest możliwość podglądu na żywo przez internet, co już
jest przez niektóre kościoły w Polsce wykorzystywane do transmi-
sji mszy i innych uroczystości kościelnych.
Kamery są doskonałym narzędziem dowodowym, pod warun-
kiem zastosowania kolorowych urządzeń wysokiej rozdzielczości
i właściwego doświetlenia. Współczesne rejestratory obrazu
z funkcją nagrywania dźwięku mogą pracować w tzw. trybie
nadpisywania, czyli zastępowania najstarszych zapisów na
dysku nowymi, np. obejmującymi ostatni miesiąc (starsze ujęcia
są kasowane).
W niniejszym opracowaniu nie zostały zasygnalizowane zagad-
nienia zasilania podstawowego i rezerwowego oraz te związane
z obowiązkiem konserwacji i kontroli działania już zbudowanych
instalacji SSWiN oraz CCTV. Wynika to przede wszystkim
z braku wyróżniających się cech tego typu instalacji spotykanych
w innych obiektach oraz ograniczonych ram tego opracowania.
Warto dodać, że w Polsce od ponad dwudziestu lat nadzorem nad
ochroną dóbr kultury zajmuje się wydzielona jednostka organiza-
cyjna, której ranga i zakres uprawnień stale rośnie. Niegdyś funk-
cjonowała jako Ośrodek Ochrony Zbiorów Muzealnych (OOZM),
przekształcony następnie w Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicz-
nych (OOZP), a w ostatnim okresie Narodowy Instytut Muzeal-
nictwa i Ochrony Zbiorów (NIMOZ).