Przeglądy okresowe instalacji
72
zanieczyszczenia osadzające się na ścianach komina, głównie sadza
i smoła. Ta ostatnia wydziela się z opału w wyniku jego suchej destylacji
bądź spalania ze zbyt małą ilością powietrza. W trakcie rozgrzewania
się komina paruje, emitując łatwopalne opary – wystarczy iskra, aby
uległy one zapaleniu. W zależności od ilości zanieczyszczeń tempera-
tura wewnątrz może wzrosnąć nawet do 1600ºC, co stanowi poważne
zagrożenie pożarowe dla całego budynku. Zarówno smoła, jak i sadza
mogą obciekać w dół w wyniku zapłonu, powodując zaślepienie
komina – gromadzące się gazy mogą doprowadzić do wybuchu oraz
tzw. zaczadzenia.
Oczyszczanie przewodów spalinowych polega głównie na usunięciu
pajęczyn i gniazd zbudowanych przez ptaki.
Przegląd kominiarski rozpoczyna się na dachu. Najpierw ocenia się
ogólny stan komina, a później przebieg, szczelność i drożność całej
instalacji, od góry (części ponad dachem) do najniżej położonego
punktu, gdzie podłączone są urządzenia dochodzące do komina.
W całym procesie oczyszczania jego ścian wykorzystuje się specjalne
szczotki kominiarskie (tworzywowe i stalowe), które muszą być dopaso-
wane do jego kształtu i średnicy. Oprócz nich niezbędna jest linka sta-
lowa oraz obciążnik w postaci specjalnej kuli kominiarskiej. Po zamon-
towaniu podstawowego sprzętu wykonuje się kilkukrotne szczotkowanie.
Opadające na dół sadzę i smołę usuwa się przez drzwiczki rewizyjne.
Po zakończeniu procedury przeglądu i czyszczenia bezwzględnie należy
wystawić dokument potwierdzający oraz odnotować jej przeprowadzenie
w księgach eksploatacyjnych.
x x x
Przegląd i czyszczenie wentylacji grawitacyjnej
Każda instalacja wentylacyjna składa się z przewodów, klap i puszek
rewizyjnych wraz z wypełnieniem filtrującym, kształtek rewizyjnych oraz
kształtek wentylacyjnych w poszczególnych pomieszczeniach budynku.
Konieczność dbania o jej funkcjonowanie (poszczególne systemy) także
znajduje odpowiednie uregulowanie prawne. W przypadku wentylacji
grawitacyjnej (tylko ten rodzaj jest kontrolowany przez kominiarza, bo
przepisy nie normują przeglądów mechanicznej) sprawdza się głównie
siłę ciągu oraz liczbę wymian powietrza.
Poniżej przedstawione zostały podstawowe akty prawne, w których znaj-
dują się odniesienia do wentylacji grawitacyjnej w budynku oraz obo-
wiązku jej prawidłowej eksploatacji:
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
16 sierpnia1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania
budynków mieszkalnych (DzU 74/99); zgodnie z tymi przepisami regula-
cji podlegają warunki techniczne użytkowania budynków mieszkalnych,
wraz ze związanymi z nimi instalacjami i urządzeniami technicznymi,
• Prawo budowlane (DzU 2000 nr 106, poz. 1126); zgodnie z art. 62.1
instalacje gazowe oraz przewody kominowe – dymowe, spalinowe i wen-
tylacyjne – powinny być poddawane okresowej kontroli nie rzadziej niż
raz do roku,
• PN-EN 12097:2007 „Wentylacja budynków. Sieć przewodów” – doty-
czy elementów sieci przewodów ułatwiających jej konserwację i wprowa-
dza zalecenie, zgodnie z którym należy montować składowe systemów
wentylacyjnych w taki sposób, aby w przyszłości mogły być demonto-
wane w celu czyszczenia; jeśli nie można zastosować takiego rozwią-
zania, trzeba zainstalować elementy rewizyjne, pozwalające na dostęp
do kanałów.
Instalacje dymna i wentylacyjna współpracują ze sobą. W przypadku
niedrożności, uszkodzenia lub braku tej drugiej może wystąpić problem
z prawidłowym działaniem przewodu dymnego. Jej stan techniczny
wpływa na komfort mieszkańców. Ilość zanieczyszczeń i szybkość
powstawania zabrudzeń w kanałach wentylacyjnych zależy od rodzaju
obiektu, liczby przewidzianych wymian oraz zastosowanych filtrów.
Wielu fachowców powtarza, że dobrze zaprojektowana i wykonana
instalacja wentylacyjna to tylko połowa sukcesu. Ważna jest również pra-
widłowa eksploatacja polegająca głównie na regularnej konserwacji
i czyszczeniu. W przypadku budynków wielorodzinnych to obowiązek
zarządcy, do zadań którego należy zapewnienie optymalnych warunków
bytowania mieszkańców. Brak czyszczenia uwidacznia się dopiero wtedy,
gdy zaczyna się coś dziać w obiekcie, np. pojawia się zapach stęchlizny
czy wykwity grzybów pleśniowych, parują okna. Wiele osób nawet nie
zdaje sobie sprawy, że bóle głowy, zmęczenie czy senność mogą być spo-
wodowane zanieczyszczoną instalacją wentylacyjną, brakiem odpowied-
niej liczby wymian powietrza czy też zakrytymi kratkami wentylacyjnymi.
Kontrola jej stanu technicznego odbywa się w trzech etapach:
• przegląd i diagnoza wstępna – dokonywana jest ogólna ocena,
w miejscach trudno dostępnych wykorzystuje się kamery, które
przekazują obraz stanu oraz zabrudzenia kształtek i kanałów,
• czyszczenie podstawowe – sposób jego przeprowadzenia ustala się po
wstępnym przeglądzie i diagnozie; wyróżnia się dwie metody:
a) suchą – za pomocą szczotek obrotowych (elektrycznych lub pneuma-
tycznych) bądź sprężonego powietrza, w końcowej fazie wykorzystywane
są specjalne odkurzacze,
b) mokrą – za pomocą pary wodnej, z użyciem specjalistycznych środ-
ków chemicznych, włącznie z dezynfekcją.
fot. Shutterstock
Fot. 3. Pożar sadzy w komie
fot. Shutterstock
Fot. 4. Przegląd kominiarski – wizyta
kominiarza na dachu
www. czysteogrzewanie.pl
Fot. 5. Komin zanieczyszczony sadzą
