Dofinansowania do termomodernizacji
44
• przyznaje ją państwo lub pochodzi ze środków państwowych,
• udzielana jest na warunkach korzystniejszych niż oferowane na rynku,
• ma charakter selektywny (uprzywilejowuje dane przedsiębiorstwo/
przedsiębiorstwa bądź produkcję określonych towarów),
• grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję oraz wpływa na wymianę
handlową między państwami członkowskimi UE.
Jeśli przeprowadzona analiza potwierdzi spełnienie wszystkich powyż-
szych warunków, należy wówczas zastosować odpowiednie przepisy
dotyczące pomocy publicznej, które mają wpływ przede wszystkim na
wysokość wsparcia, ale również na termin rozpoczęcia przedsięwzięcia
czy katalog kosztów, jakie mogą być współfinansowane.
W przypadku ubiegania się o dofinansowanie na termomodernizację
spotykamy się głównie z pomocą horyzontalną na ochronę środowiska,
której ramy wyznacza przede wszystkim Rozporządzenie Komisji (UE) nr
651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r., uznające pewne rodzaje wspar-
cia za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108
Traktatu (tekstu mającego znaczenie dla EOG), uzupełnione o prze-
pisy krajowe, a także szczegółowe rozporządzenia związane z dofinan-
sowaniem z konkretnego programu operacyjnego dla danego typu
przedsięwzięcia.
Maksymalna wysokość pomocy w przypadku efektywności energetycz-
nej wynosi 30% i może zostać powiększona w zależności od regionu
oraz wielkości przedsiębiorstwa:
• małe: + 10 punktów procentowych, średnie: + 20 punktów
procentowych,
• województwo mazowieckie: + 5 punktów procentowych, pozostałe:
+ 15 punktów procentowych.
W celu uzyskania pomocy niezbędne jest spełnienie efektu zachęty,
a więc otrzymanie dofinansowania ma stanowić bodziec do realiza-
cji inwestycji. W praktyce oznacza to, że przed dniem złożenia wniosku
przedsięwzięcia nie wolno rozpocząć. Koszty, które mogą zostać uznane
za kwalifikowane do dofinansowania, muszą być bezpośrednio zwią-
zane z realizacją inwestycji. Zastosowanie powyższego rozporządzenia
pozwala na uniknięcie każdorazowej notyfikacji i zatwierdzania udziela-
nia pomocy przez Komisję Europejską – jednak warunkiem jest kwota
wsparcia, o jaką się staramy (w przypadku efektywności energetycznej
maksymalnie 15 mln euro).
Rozpatrując dofinansowanie na termomodernizację budynków wieloro-
dzinnych, jeżeli beneficjentem jest spółdzielnia mieszkaniowa lub pod-
miot prywatny, wówczas występuje pomoc publiczna, która nie dotyczy
wspólnot mieszkaniowych.
x x x
Źródła finansowania inwestycji ze środków
zewnętrznych
Fundusz Termomodernizacji i Remontów
Jednym z najpopularniejszych źródeł współfinansowania termomo-
dernizacji budynków jest Bank Gospodarstwa Krajowego, który przy-
znaje premię termomodernizacyjną ze środków Funduszu Termomo-
dernizacji i Remontów. Stanowi ona formę pomocy finansowej dla
inwestorów, tj. właścicieli lub zarządców budynków mieszkalnych, zbio-
rowego zamieszkania, użyteczności publicznej, będących własnością
JST (Jednostek Samorządu Terytorialnego), lokalnych sieci ciepłow-
niczych czy źródeł ciepła, realizujących m.in. przedsięwzięcia termo-
modernizacyjne. Premia ta przysługuje jedynie wtedy, gdy korzysta się
z kredytu na przeprowadzenie inwestycji i jest ona spłatą jego części.
Zgodnie z Ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomo-
dernizacji i remontów jej wysokość wynosi 20% zaciągniętego kredytu,
jednak nie może przekroczyć 16% wydatków na przedsięwzięcie oraz
dwukrotności przewidywanych oszczędności kosztów energii wynikają-
cych z jego realizacji (określone według audytu energetycznego). Aby
otrzymać premię, należy złożyć wniosek o jej przyznanie, wraz z załącz-
nikami, w tym z audytem energetycznym.
Termin wydania decyzji wynosi 30 dni w przypadku kompletu prawid-
łowo przygotowanych dokumentów. Natomiast jeśli zajdzie koniecz-
ność ich uzupełnienia lub skorygowania, czas na wprowadzenie zmian
wynosi maksymalnie 14 dni.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
W ramach środków krajowych pochodzących m.in. z tytułu kar i opłat
za korzystanie ze środowiska oraz administracyjnych kar pieniężnych
(zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska) przyznawane jest dofi-
nansowanie przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospo-
darki Wodnej (NFOŚiGW). Wpływy z opłat zastępczych, pobieranych
zgodnie z ustawami z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energe-
tycznej i z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii,
przeznaczane są na wspomaganie m.in. przedsięwzięć termomoder-
nizacyjnych w rozumieniu Ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspie-
raniu termomodernizacji i remontów (DzU z 2017 r., poz. 130 i 1529).
Jej finansowanie realizowane jest w ramach priorytetu „Ochrona
atmosfery”. Wśród planowanych naborów na 2019 rok znajduje
się program priorytetowy 3.4 część 1: „Zmniejszenie zużycia energii
w budownictwie”, będący już trzecią edycją. W ramach poprzednich
naborów o wsparcie mogły ubiegać się podmioty lecznicze, jednostki
prowadzące muzea, domy studenckie, a także właściciele obiektów
wpisanych do rejestru zabytków oraz podmioty kościelne. Wysokość
dofinansowania w formie dotacji podczas pierwszej edycji programu
mogła osiągnąć nawet 95% kosztów kwalifikowanych w przypadku rea-
lizacji w ramach projektu również instalacji odnawialnych źródeł ener-
gii i wprowadzenia systemów zarządzania energią. Wsparcie to nale-
żało uzupełnić pożyczką do 100% kosztów kwalifikowanych. W drugiej
edycji można było otrzymać dofinansowanie jedynie w formie pożyczki
na preferencyjnych warunkach. Harmonogram naborów na dany rok,
wraz z planowaną datą ich rozpoczęcia i zakończenia, można znaleźć
na stronie NFOŚiGW, gdzie jest na bieżąco aktualizowany. Natomiast
aby uzyskać wsparcie, trzeba we wskazanym terminie złożyć dokumen-
tację aplikacyjną, składającą się przede wszystkim z wniosku o dofinan-
sowanie wraz z wymaganymi załącznikami.
Pomoc horyzontalna na ochronę środowiska – wsparcie udzie-
lane przez państwo na realizację przedsięwzięć ukierunkowa-
nych na osiągnięcie celów związanych z energią oraz ochroną
środowiska. Nie jest istotny rodzaj działalności przedsiębior-
stwa, a idea, jakiej służy realizacja projektu. Wspierane przed-
sięwzięcia obejmują m.in. produkcję energii ze źródeł odna-
wialnych, inwestycje na rzecz efektywności energetycznej,
w tym dotyczące wykorzystania kogeneracji, oraz wydajne
systemy ciepłownicze, infrastrukturę energetyczną czy efek-
tywne gospodarowanie zasobami, również odpadami, rekulty-
wację terenów zanieczyszczonych czy badania środowiska.
