Dofinansowania do termomodernizacji
46
Należy zapoznać się z programem priorytetowym umieszczonym
w ogłoszeniu. Zwiera on informacje, takie jak katalog beneficjentów,
szczegółowy zakres i wytyczne dotyczące przedsięwzięć, które mogą
uzyskać wsparcie, warunki finansowania, a także kryteria oceny pro-
jektów oraz regulamin naboru określający warunki formalne odno-
szące się do złożeń i oceny przedsięwzięć wraz z przybliżonymi termi-
nami oceny.
Środki unijne
Do zadań NFOŚiGW jako Instytucji Wdrażającej należy również
obsługa środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego Infra-
struktura i Środowisko 2014–2020 (POIiŚ), m.in. w zakresie Osi prio-
rytetowej I Zmniejszenie emisyjności gospodarki. Jest on finansowany
w ramach Funduszu Spójności, a wartość środków UE przyznanych
na działania wynosi 1 828 430 978 euro. Termomodernizację budyn-
ków realizuje się w ramach Działania 1.3 „Wspieranie efektywności
energetycznej w budynkach”, dzielącego się na dwa poddziałania:
1.3.1 „Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach użytecz-
ności publicznej” oraz 1.3.2 „Wspieranie efektywności energetycznej
w sektorze mieszkaniowym”. Pomoc można otrzymać na głęboką ter-
momodernizację budynków publicznych oraz mieszkalnych. Bene-
ficjentami pierwszego poddziałania są państwowe jednostki budże-
towe, szkoły wyższe, administracja rządowa, drugiego zaś spółdzielnie
i wspólnoty mieszkaniowe z obszarów wskazanych w Strategiach
ZIT miast wojewódzkich, subregionalnych oraz średnich, w tym tra-
cące funkcje społeczno-gospodarcze. Wysokość dofinansowania dla
Działania 1.3 wynosi maksymalnie 85%, natomiast różna jest forma
wsparcia. W Poddziałaniu 1.3.1 jest to dotacja, natomiast w 1.3.2
pożyczka – w pierwszym konkursie wraz z możliwością uzyskania pre-
mii inwestycyjnej uzależnionej od osiągniętych efektów energetycz-
nych po realizacji przedsięwzięcia oraz dotacją, zaś w drugim i trze-
cim jedynie z szansą otrzymania premii inwestycyjnej (od 25 do 45%).
Harmonogramy naborów konkursów w ramach POIiŚ na dany rok
publikowane są pod koniec roku poprzedniego, natomiast ogłosze-
nia o konkursie na miesiąc przed ich rozpoczęciem. Wówczas można
zapoznać się ze szczegółowymi wytycznymi oraz zakresem.
W celu uzyskania dofinansowania, podobnie jak w przypadku
NFOŚiGW, należy złożyć wniosek wraz z załącznikami w wyznaczonym
terminie trwania konkursu. Dokumentacja jest bardziej rozbudowana
w stosunku do programów realizowanych ze środków krajowych – stu-
dium wykonalności inwestycji zawierające analizy finansowe, eko-
nomiczno-społeczne czy techniczne, audyt ex-ante (rodzaj audytu
energetycznego zestawiającego wszystkie obiekty objęte projektem,
określający łączne efekty energetyczne i ekologiczne realizacji przed-
sięwzięcia oraz koszty wykonania prac). Zazwyczaj należy zgromadzić
większą liczbę dokumentów formalnych. Proces oceny projektów jest
zróżnicowany, zwykle trwa ok. 8 miesięcy. Instytucja dokonuje weryfi-
kacji złożonych podań w ramach oceny formalnej oraz merytorycznej
projektu – przejście pierwszej weryfikacji warunkuje przeprowadze-
nie kolejnej. Po zakończeniu tego etapu tworzone są listy rankingowe
na podstawie otrzymanej liczby punktów, z których – w zależności od
dostępnej alokacji środków – wybierane są projekty kwalifikujące się
do dofinansowania.
Dodatkowo w ramach POIiŚ wyodrębnione zostało Działanie 1.7
(analogiczne do powyższego Poddziałania 1.3.2) skierowane do
województwa śląskiego, w którym wydzielono Poddziałanie 1.7.1
„Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych
w województwie śląskim”, gdzie instytucją wdrażającą jest Wojewódzki
Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Podmiotami mogącymi ubiegać się o dofinansowanie mogą być spół-
dzielnie i wspólnoty mieszkaniowe z obszarów wskazanych w Strate-
gii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Subregionu Centralnego
Województwa Śląskiego.
NFOŚiGW przyznaje także środki krajowe na współfinansowanie
inwestycji, które otrzymały wsparcie w ramach POIiŚ stanowiące uzu-
pełnienie montażu finansowego inwestycji pożyczką do 100% kosztów
kwalifikowanych projektu.
Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej
Obok NFOŚiGW mamy również Wojewódzkie Fundusze Ochrony Śro-
dowiska i Gospodarki Wodnej, które przydzielają wsparcie na prace
termomodernizacyjne w ramach priorytetów dotyczących ochrony
powietrza. W większości przypadków instytucje tworzą listę działań
na dany rok i w jej zakresie można ubiegać się o dofinansowanie.
Odbywa się to na zasadach ogólnych, indywidualnie, w zależności
od dostępności środków lub rzadziej – podczas organizowanych
konkursów. Zwykle wsparcie przyjmuje formę pożyczki, lecz w przy-
padku termomodernizacji często również dotacji. W Wojewódzkich
Funduszach Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej można skła-
dać wnioski w ramach ogólnokrajowego programu „Czyste Powie-
trze”, który wspomaga m.in. termomodernizację budynków jednoro-
dzinnych, wymianę starych źródeł ciepła oraz zakup i montaż nowych.
Regionalne Programy Operacyjne
Ponadto na poziomie lokalnym środki unijne na efektywność ener-
getyczną (w tym termomodernizację budynków) przyznawane
są z Regionalnych Programów Operacyjnych, prowadzonych
przede wszystkim przez urzędy marszałkowskie w poszczególnych
województwach. Zakres działań możliwych do dofinansowania jest
bardzo szeroki. Od roku 2014 samorządy województw zarządzają
około 40% funduszy polityki spójności – 31,28 mld euro. Będą to
robić do 2020 roku. Pieniądze przeznaczają na projekty poprzez
regionalne programy operacyjne, które są dwufunduszowe, tj. finan-
sowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
i Europejskiego Funduszu Społecznego. W ramach Regionalnych Pro-
gramów Operacyjnych można otrzymać dotację – zwykle jej mak-
symalny poziom wynosi 80 lub 85%. Poziom złożoności oraz rodzaj
dokumentacji aplikacyjnej, proces oceny, a także sposób wyboru pro-
jektów do dofinansowania jest zbliżony do procedur POIiŚ, co wynika
w głównej mierze z wytycznych przyjętych przez Unię Europejską.
Świadectwa efektywności energetycznej
Nazywane są również białymi certyfikatami i zgodnie z definicją
według Ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycz-
nej potwierdzają planowaną do zaoszczędzenia ilość energii finalnej
wynikającej z przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju
służących poprawie efektywności energetycznej. Stanowią prawa
majątkowe będące przedmiotem obrotu na towarowej giełdzie energii.
Mogą obejmować jedynie planowane inwestycje, a szczegółowy ich
zakres, służący poprawie efektywności energetycznej, określany jest
w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej
