120
Urządzenia przeciwpożarowe a ewakuacja w obiektach przemysłowych
pozwalają na podniesienie świadomości zagrożeń występujących
w obiektach PM, które – jak na wstępie wspomniano – nie są
przeznaczone do przebywania ludzi, lecz celów produkcyjnych
i magazynowych. Nierzadko na powierzchni kilkunastu lub nawet
kilkudziesięciu tysięcy metrów kwadratowych hali produkcyjnej
może znajdować się w jednym czasie kilkaset osób. Ich odpo-
wiednie zachowanie w sytuacji wystąpienia zagrożenia, szybka
i prawidłowa reakcja (natychmiastowa ewakuacja) pozwala na
zapewnienie wszystkim odpowiednio wysokiego poziomu bezpie-
czeństwa, a nierzadko także ma wpływ na minimalizację strat
związanych z zagrożeniem. Dlatego oprócz prawidłowego zapro-
jektowania obiektu, znajdujących się w nim urządzeń przeciwpo-
żarowych i wyposażenia go w wiele sprzętów technicznych należy
szczególną uwagę zwrócić na element organizacyjny. Potocznie
zwana „organizacja ochrony przeciwpożarowej” w każdej firmie
kosztuje najmniej, a ma bardzo duży wpływ na bezpieczeństwo.
Jest ona uzupełnieniem pracy projektantów i instalatorów,
a jej brak może wpłynąć na wzrost zagrożenia. Każdy pracownik
musi wiedzieć, w jaki sposób zachować się w czasie ogłoszenia
alarmu pożarowego, jak zawiadamiać osoby znajdujące się
w strefie zagrożenia oraz jednostki ochrony przeciwpożarowej,
znać kierunek ewakuacji i zasady zachowania się w punkcie
zbiórki.
W obiektach ZL drogi ewakuacyjne są zazwyczaj szerokie i speł-
niają wszelkie wymagane normy, zaś w obiektach PM utrudnie-
niem mogą być estakady, przewężenia dróg ewakuacyjnych, pod-
niesienia lub obniżenia podłogi, przedmioty znajdujące się na
posadzkach lub regałach, urządzenia transportu wewnętrznego,
lokalne „labirynty”, maszyny, urządzenia produkcyjne i inne.
Wczesne wykrycie zagrożenia przez właściwie zaprojektowany
i wykonany system detekcji pożaru oraz zaalarmowanie pracowni-
ków przez urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, a także przekaza-
nie alarmu pożarowego do jednostki ochrony przeciwpożarowej to
warunek podstawowy. Kolejny element to właściwe zachowanie
się pracowników, niezwłoczne opuszczenie zagrożonego stano-
wiska pracy i jednoczesne unieruchomienie maszyn i urządzeń,
odcięcie mediów (zgodnie z opracowanymi instrukcjami i procedu-
rami), sprawna ewakuacja, nawet w przypadku zaniku oświetlenia
podstawowego i pojawienia się na drogach ewakuacyjnych
niekorzystnych czynników, takich jak dym, wysoka temperatura,
a nawet zablokowane drzwi ewakuacyjne. Dlatego tak ważne
jest prawidłowe zaprojektowanie elementów oświetlenia ewakua-
cyjnego i awaryjnego, systemów oddymiania lub zabezpie-
czenia przed zadymieniem oraz koordynacja systemów kontroli
dostępu i sygnalizacji pożaru. W momencie gdy pracownicy
są już bezpieczni – znajdują się w wyznaczonych punktach
Fot. 6. Przykład oświetlenia ewakuacyjnego w hali przemysłowej
fot. K. Kociołek
