70
Magazynowanie i transport w halach przemysłowych
Magazyny, w zależności od tego, jaki mają charakter, mogą zajmować
całe hale lub ich części. Na ich zagospodarowanie wpływają warunki,
które muszą zostać zapewnione dla właściwego przechowywania
surowców, materiałów, wyrobów gotowych czy też asortymentów nie-
zbędnych do utrzymania ruchu przedsiębiorstwa. O nich zaś decyduje
przede wszystkim zastosowana technologia oraz technika magazyno-
wania, z którą ściśle związana jest odpowiednia infrastruktura, czyli
zespół podstawowych budowli i urządzeń niezbędnych do należytego
funkcjonowania procesu magazynowania.
x x x
Proces magazynowania
Na ogół obejmuje on cztery podstawowe fazy: przyjmowanie, składowa-
nie, kompletowanie oraz wydawanie. Etapy te mają wpływ zarówno na
dobór właściwej technologii, jak i sposób przechowywania.
Analizując rys. 1. i 2., można zauważyć, że procesy zachodzące
w magazynach mogą przebiegać z wykorzystaniem różnego rodzaju
urządzeń lub bez ich udziału. Trzeba jednak pamiętać o tym, iż roz-
porządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych
pracach transportowych [1] nakłada na każdego pracodawcę obowią-
zek stosowania takich rozwiązań technicznych i organizacyjnych, które
zmierzają do wyeliminowania prac ręcznych. Jest to możliwe poprzez
wprowadzenie szeroko pojętej mechanizacji realizowanych czynności
zarówno transportowych, jak i magazynowych. Bardzo ważną rolę w tej
kwestii spełniają różnego rodzaju palety ładunkowe.
x x x
Palety
Umożliwiają formowanie jednostek ładunkowych, które następnie mogą
być przemieszczane za pomocą różnorodnych urządzeń transportu tech-
nologicznego. W praktyce najbardziej rozpowszechnione są palety płaskie,
przeznaczone do wielokrotnego użytku, o wymiarach płyty ładunkowej
800 x 1200 i 1000 x 1200 mm. Do ich budowy wykorzystuje się m.in.:
drewno, tworzywa sztuczne, metale lub tekturę. Mogą powstawać także
z łączonych materiałów, np. z drewna i metalu. Dominujące w obrocie są
palety płaskie drewniane typu EUR i EPAL 1, co spowodowane jest ich
niską ceną w stosunku do tych z innych materiałów, a ponadto po wyko-
naniu podlegają odbiorowi według określonego standardu. Na rynku
dostępne są również inne, m.in. słupkowe, skrzyniowe czy specjalizowane.
Dostarczane do magazynu jednostki ładunkowe trafiają do strefy przyjęć,
gdzie, ze względów technologiczno-organizacyjnych, przechowywane
są na ogół w układzie rzędowym, bez użycia urządzeń do składowania.
Wynika to stąd, iż konieczne jest dokonanie ich formalnego przyjęcia.
Gdy już to nastąpi, przenoszone są w miejsce skadowania.
Firmy poszukują rozwiązań pozwalających na lepsze wykorzystanie
powierzchni, zwłaszcza w strefach składowania. Wysoką skuteczność,
przy równoczesnej minimalizacji kosztów, można osiągnąć w wyniku
zastosowania nowoczesnych urządzeń. O ich doborze decyduje wiele
czynników, do których zalicza się:
• postać fizyczną asortymentów oraz jednostek ładunkowych w składo-
waniu (formę, masę i wymiary),
• przyjętą technologię magazynowania (składowanie statyczne
czy dynamiczne),
• program magazynowania (wielkość składowanych zapasów i szybkość
rotacji asortymentów zgromadzonych w magazynie),
Magazynowanie i transport
w halach przemysłowych
Na całym świecie eksploatowana jest niezliczona liczba hal
przemysłowych, w których realizowane są różne procesy.
W wielu z tych obiektów funkcjonują magazyny, czyli budynki
przeznaczone do składowania dóbr materialnych w wyodręb-
nionej przestrzeni, wyposażone w odpowiednie urządzenia
oraz środki techniczne zapewniające sprawne i zarazem efek-
tywne realizowanie określonych procesów magazynowania.
Niniejszy artykuł poświęcony będzie zagadnieniom dotyczą-
cym sposobów składowania oraz transportu zapasów groma-
dzonych w tych obiektach.
inż. Adam Wojciechowski
Instytut Logistyki i Magazynowania
rys. A. Wojciechowski
Rys. 1. Technologie przechowywania jednostek ładunkowych w magazynach
rys. A. Wojciechowski
Rys. 2. Sposoby składowania jednostek ładunkowych w magazynach
fot. PKN Epal
Fot. 1. Paleta płaska drewniana typu EUR
SPOSOBY SKŁADOWANIA
ŁADUNKÓW
Składowanie
na powierzchni magazynu
Piętrzenie
na wysokość magazynu
Układ blokowy
składowania
W urządzeniach
do składowania
Układ rzędowy
składowania
W stojakach
W zasiekach
Na podkładach
Bez urządzeń do
składowania
W układzie
bezpośrednim
W układzie
równoległym
W układzie
prostopadłym
W układzie
ukośnym
W układzie
równoległym
W układzie
prostopadłym
W układzie
ukośnym
W układzie
pośrednim
W regałachstałych
ramowych
W regałachstałych
przepływowych
W regałachstałych
wspornikowych
W regałach
przejezdnych
W regałach
specjalizowanych
Na wieszakach
TECHNOLOGIE SKŁADOWANIA JEDNOSTEK ŁADUNKOWYCH
Składowanie
statyczne
Składowanie
dynamiczne
Bez urządzeń
do składowania
Blokowe
Rzędowe
Na urządzeniach
transportowych
Na wózkach
jezdniowych
Na
przenośnikach
Na robotach
mobilnych
W urządzeniach
do składowania
W regałach
stałych
W stojakach
W zasiekach
Na podkładach
W urządzeniach
do składowania
W regałach
przepływowych
W regałach
przejezdnych
W regałach
okrężnych
W regałach
obrotowych