47
Fasady 2014
Szkło wzmocnione termicznie (inaczej półhartowane, tzw.
półhart)
Ten typ wzmacniania przypomina hartowanie, różni się jednak
od niego intensywnością schładzania. Na skutek schładzania po-
wietrzem powstają naprężenia ściskające, co podwyższa wytrzyma-
łość szkła, ale naprężenia wewnętrzne generowane w tym procesie
są relatywnie mniejsze niż w przypadku szkła hartowanego.
Produkt wzmocniony termicznie charakteryzuje się większą odpor-
nością mechaniczną i termiczną od szkła odprężonego typu float,
ale mniejszą od hartowanego. Nie nabiera on jednak cech mate-
riału bezpiecznego. Pokazuje to specyficzna siatka spękań: szyba
wzmacniana termicznie rozbija się na większe kawałki niż szkło
hartowane i, co jest charakterystyczne, pęknięcia te dochodzą do
krawędzi, co sprawia, że szyba po zniszczeniu nie wypada z ramy
(szkło tego typu wykazuje tzw. wytrzymałość resztkową po rozbi-
ciu) – hartowana rozsypie się na drobne, niekaleczące kawałki.
Szkło warstwowe (inaczej laminowane, klejone)
Składa się z dwóch lub więcej tafli połączonych ze sobą za pomocą
żywicy lub jednej bądź wielu warstw folii (PVB – poliwinylo-
butyralowej, EVA). Jest o wiele bardziej wytrzymałe od szkła
zwykłego, a po rozbiciu poszczególne kawałki pozostają przykle-
jone do folii. Różnicując liczbę i grubość poszczególnych powłok,
otrzymuje się szkło laminowane o odmiennych właściwościach
fizycznych: warstwowe bezpieczne (przy mniejszej grubości i licz-
bie warstw), ochronne (przy większej grubości i liczbie warstw).
Tafle mogą być wykonane ze szkła typu float lub wzmacnianego
termicznie. Często laminuje się również tafle z różnych rodza-
jów materiałów, np. szkło hartowane ze szkłem wzmacnianym
termicznie. Specjalne gatunki folii pozwalają uzyskać produkt
o zwiększonej izolacyjności akustycznej, a dzięki wykorzystaniu
żywicy można laminować szkło ornamentowe i wzmacniać stare
witraże, klejąc je do prawie niewidocznej tafli szkła typu float.
W skład materiału warstwowego mogą także wchodzić płyty
z przezroczystych tworzyw sztucznych, np. poliwęglanu czy
polimetakrylanu metylu (tzw. plexi). Opisywany rodzaj szkła
sprawdza się ponadto jako element dekoracyjny – do wyboru są
folie kolorowe lub z naniesionym dowolnym wzorem (z dokładno-
ścią fotograficzną), dodatkowo między poszczególnymi warstwa-
mi mogą być umieszczone różne inserty, np.: tkaniny jedwabne,
siatki metalowe, folie z diodami LED lub holograficzne, a nawet
zasuszone liście czy stare banknoty. Szkło bezpieczne można rów-
nież uzyskać, naklejając folię okienną na zewnętrzną powierzchnię
szyby – w ten sposób zwiększamy bezpieczeństwo zamontowa-
nych już szyb okiennych.
Szkło zbrojone
Produkowane jest zwykle w procesie walcowania plastycznej masy
szklanej, może mieć gładką lub rzeźbioną powierzchnię (tzw. szkło
ornamentowe). Charakteryzuje się tym, że ma wtopioną siatkę
z drutu stalowego, dzięki której tafla po stłuczeniu nie rozpada się
na kawałki, lecz w całości pozostaje w ramie. Szkło tego typu może
być także ognioodporne – zapobiega rozprzestrzenianiu się ognia
nawet do 60 minut. To zbrojone siatką z ozdobnymi splotami może
z kolei dawać ciekawe efekty dekoracyjne.
❘ ❘ ❘
Szkło ochronne (ang.
security glass
)
Funkcje ochronne zapewniają szyby laminowane o konkretnej budowie,
odpowiednio zamontowane w ramie okiennej. Wyróżniamy trzy rodza-
je szkieł ochronnych: o zwiększonej wytrzymałości na włamanie, odpor-
ne na uderzenie pocisku oraz eksplozję materiałów wybuchowych.
Szkło o zwiększonej wytrzymałości na włamanie (inaczej
antywłamaniowe, pancerne)
Powinno przetrwać ręczny atak włamywacza lub akty wandalizmu,
dlatego jest też czasami określane jako „antybandyckie” lub „anty-
wandalowe”. Norma PN-EN 356:2000 „Szkło w budownictwie.
Szyby ochronne. Badania i klasyfikacja odporności na ręczny atak”
określa osiem klas odporności. Testy pomagające w przyporządko-
waniu do danej grupy przeprowadza się:
• zrzucając z określonej wysokości na badaną próbkę ze szkła war-
stwowego kulę stalową o wadze ok. 4 kg,
• próbując w unormowany sposób wyciąć otwór z pomocą młota
i siekiery o wadze 2 kg.
W zależności od liczby i grubości użytych tafli szkła oraz od rodzaju
zastosowanej folii szyba warstwowa zapewnia określoną klasę
ochrony (od P1 do P8). Produkty o mniejszej wytrzymałości (klasy
P1 i P2) gwarantują tylko bezpieczeństwo (w wypadku stłuczenia),
te o większej – bezpieczeństwo i ochronę (przed włamaniem, aktami
wandalizmu, a nawet ostrzałem z broni palnej). Do domów jedno-
rodzinnych najczęściej wybiera się szyby o klasach P3, P4 lub P5
(wyższe klasy stosuje się w bankach i innych obiektach tego typu).
Szkło o zwiększonej odporności na uderzenie pocisku (ina-
czej kuloodporne)
Jego odporność określana jest wg normy PN-EN 1063:2002 „Szkło
w budownictwie. Bezpieczne oszklenia. Badanie i klasyfikacja
odporności na uderzenie pocisku”. Testy przeprowadza się, ostrze-
liwując próbkę różnymi rodzajami broni (myśliwska, pistolet lub
karabin) oraz amunicji. Określone są 2 klasy odporności na ostrzał
bronią myśliwską (kula ołowiana) i 7 na ostrzał pistoletem lub kara-
binem (różne rodzaje pocisków). Szyby tego typu mają dodatkowe
oznaczenia – jako „odpryskowe” lub „bezodpryskowe”, w zależności
od tego, czy pocisk, uderzając w szybę, spowoduje lub nie spowo-
duje powstanie odprysków po drugiej stronie szyby. Jest to o tyle
ważne, że w banku po takiej drugiej stronie znajduje się np. kasjer.
Szkło o zwiększonej odporności na siłę eksplozji
Odporność szkła tego typu określana jest wg normy PN-EN
13541:2012 „Szkło w budownictwie. Bezpieczne oszklenia. Badanie
i klasyfikacja odporności na siłę eksplozji”. Ustalono 4 klasy w za-
leżności od tego, czy próbka wytrzymała w trakcie badań eksplozję
o ustalonej wielkości ciśnienia i czasie trwania obciążenia, co ozna-
cza, że szkło o danej klasie może zabezpieczyć osoby przed skutkami
eksplozji ładunku wybuchowego (o określonej wielkości i przy
konkretnej odległości zdarzenia od budynku przeszklonego).
Szkło ognioodporne (ogniochronne)
Odporność takiego szkła określana jest wg normy PN-EN
357:2005 „Szkło w budownictwie. Ognioodporne elementy oszkle-
niowe z przezroczystych lub przejrzystych wyrobów szklanych.
Klasyfikacja ognioodporności”.
1...,39,40,41,42,43,44,45,46,47,48 50,51,52,53,54,55,56,57,58,59,...60