48
Szkłoprzeciwpożarowe, antywłamaniowe i„antyterrorystyczne”
Właściwości różnych rodzajów szkła ognioodpornego:
• szczelność na płomienie i gazy (E) – konstrukcja szklana
zapewnia ochronę przed płomieniami i gorącymi gazami po-
wstającymi podczas pożaru (spaliny) – przeniesienie się pożaru
w wyniku przedostawania się płomieni lub znacznych ilości
gazów jest wykluczone;
• izolacja cieplna podczas pożaru (I) – konstrukcja szklana gwa-
rantuje zwiększoną izolację cieplną, czyli ograniczenie wzrostu
temperatury po stronie chronionej (wzrost na nienagrzewanej
powierzchni szyby nie może przekroczyć 140°C – średnia wartość,
oraz 180°C – maksymalna wartość w jednym punkcie), co unie-
możliwia przeniesienie się ognia i zapobiega zapaleniu się palnych
materiałów po stronie chronionej, a tym samym pozwala na
skorzystanie z dróg ewakuacyjnych;
• tłumienie promieniowania cieplnego (W) – konstrukcja szklana
tłumi promieniowanie cieplne w taki sposób, że po stronie chronio-
nej przez wskazany czas nie może ono przekroczyć maksymalnej
wartości (15 kW/m
2
).
Klasy odporności ogniowej oznaczone są literami według spełnianych
funkcji oraz liczbowo, zgodnie z czasem podanym w minutach, przez
który oszklenie zachowuje swoje właściwości, np. przegrodzie, która
jest szczelna i izoluje przez 60 minut, nadawana jest klasa EI60.
Ze względu na budowę szkło ogniochronne możemy podzielić na:
• monolityczne, w postaci pojedynczej tafli. Przeważnie jest
ono wykonywane ze szkła sodowo-wapniowo-krzemianowego
wzmacnianego termicznie, może też być zbrojone siatką stalową.
Drugi rodzaj wytwarzany jest metodą walcowania i występuje
w odmianie polerowanej całkowicie przejrzystej bądź ornamen-
towej półprzejrzystej, dzięki naniesionej na powierzchnię szkła
fakturze. Niektóre firmy do produkcji wyrobów ogniochronnych
wykorzystują szkło borokrzemianowe (borosilikatowe), będące
bardziej wytrzymałe na wysoką temperaturę od sodowo-wapnio-
wego. Szkło monolityczne odznacza się odpornością na promie-
niowanie UV i ma cechy pojedynczego szkła bezpiecznego. Za-
chowuje przejrzystość także podczas pożaru, co ułatwia działanie
straży pożarnej. Oprócz wypełnień konstrukcji metalowych może
również służyć jako przezroczyste kurtyny dymowe (najczęściej
można je zaobserwować przy sufitach w portach lotniczych czy
supermarketach), pomocne w zachowaniu stref wolnych od
dymu w razie pożaru, co jest istotne dla sprawnej ewakuacji
i akcji gaśniczej;
• wielowarstwowe, zbudowane z dwóch lub więcej tafli szkła
przedzielonych cienkimi (gr. ok. 1 mm) przekładkami ognio-
chronnymi, najczęściej z żelu zasadowo-krzemianowego.
W przypadku pożaru, w temperaturze ok. 120°C, przekładka
„pieni się” – pęcznieje (rozszerza prawie 20-krotnie) i matowieje,
pochłaniając energię cieplną wytwarzaną przez ogień. Podczas
dalszego działania żywiołu następuje powolny rozkład prze-
kładki i ciepło jest przekazywane do następnej warstwy, która
zaczyna reagować. Proces powtarza się przy każdej warstwie, aż
wszystkie zostaną całkowicie zużyte. Zwykle przekładki żelowe
muszą być chronione przed promieniami UV oraz wilgocią, nie
mogą być też narażone na działanie zarówno zbyt niskiej, jak
i zbyt wysokiej temperatury (aby nie traciły swojej przejrzystości
w trakcie normalnego użytkowania);
• z żelem w grubej warstwie, złożone z szyb oddzielonych komora-
mi szer. ok. 5 mm, wypełnionymi przezroczystym żelem, reagu-
jącym na temperaturę, co pozwala na absorpcję energii cieplnej
emitowanej przez ogień. W czasie pożaru, pod wpływem gorąca, żel
pęcznieje, wytwarzając ściankę izolacyjną. Stanowi ona nieprzepusz-
czalny ekran, powstrzymujący energię cieplną przed przedostawa-
niem się na drugą stronę. Odgradza i zatrzymuje rozprzestrzenianie
się pożaru, dając cenny czas na ewakuację oraz akcję gaśniczą. Żel
nie jest wrażliwy na promieniowanie UV i działanie wilgoci, ale jest
stabilny w określonym zakresie temperatur.
Tego typu materiał ogniochronny może występować w zestawach łą-
czonych przez laminowanie lub zespalanie z różnymi innymi gatun-
kami szkła (również ze szkłem giętym). Poza funkcją przeciwpoża-
rową spełnia on dodatkowe wymagania dotyczące: bezpieczeństwa,
statyki, kontroli termicznej, odporności na atak, redukcji hałasu itp.
❘ ❘ ❘
Podsumowanie
Doceniając ogromną rolę szkła w przegrodach ochronnych:
o zwiększonej odporności ogniowej czy na włamanie (ostrzał
z broni palnej i eksplozję), oraz wyrobach służących do sterowania
rozchodzeniem się dymu w czasie pożaru (np. drzwi dymoszczel-
ne, okna oddymiające lub kurtyny dymowe), pamiętać należy,
że główna część odpowiedzialności za prawidłowe działanie ww.
przegród (stałych i ruchomych) spoczywa na konstrukcji, a więc
profilach aluminiowych lub stalowych, a także na okuciach oraz
elementach mocujących i uszczelniających.
Rys. 4. Zachowanie szkła z warstwą żelu o wysokim poziomie
izolacyjności ogniowej pod wpływem ognia
rys. Pilkington (3)
Rys. 2. Zachowanie szkła o podstawowej szczelności ogniowej
pod wpływem ognia
Rys. 3. Zachowanie szkła z warstwą żelu o podwyższonej szczelności
ogniowej pod wpływem ognia
1...,40,41,42,43,44,45,46,47,48,49 51,52,53,54,55,56,57,58,59,...60