warsztat architekta
abc specjalisty
46
architektura odnawialna
Instalacja ma zwracać uwagę na problem niedoboru
mieszkań na świecie. Czy panele CLT mogą w przy-
szłości stanowić alternatywę dla prefabrykatów beto-
nowych? Chodzi mi głównie o aspekt finansowy.
AL:
Nie powiem tu chyba nic oryginalnego, bo jeśli porówna
się koszt pojedynczego elementu z CLT, takiego z goto-
wymi otworami na okna, drzwi i instalacje, z podobnym
elementem z betonu, tańszy będzie ten drugi. Ale trzeba się
zastanowić, jak ważne są dla nas całkowite koszty budowy.
Proces inwestycyjny jest skomplikowanym przedsięwzięciem,
w którym bierze się pod uwagę różne czynniki: czas realizacji,
jej uciążliwość dla sąsiadów, również wpływ na środowisko
naturalne. Z tej perspektywy wykorzystanie drewna klejonego
warstwowo może być bardziej opłacalne. Masa konstrukcji
zbudowanej z CLT jest kilkukrotnie mniejsza od tradycyjnej,
żelbetowej, co przekłada się zarówno na koszty transportu,
użycia dźwigów, jak i na skomplikowanie fundamentów.
W ten sposób warto więc budować zwłaszcza w centralnych
obszarach śródmiejskich.
Z wykorzystaniem technologii CLT powstaje obecnie
wieżowiec HAUT w jednej z centralnych dzielnic
Amsterdamu, w którego projekt byłeś zaangażo-
wany. Jak wysokie mogą być dziś budynki z drewna
klejonego warstwowo?
AL:
Budynek w Amsterdamie powstaje w technologii mie-
szanej. Piwnice, część parteru i pierwszego piętra wykonane
będą metodą tradycyjną, z betonu. Stropy i ściany nośne
pozostałych 19 kondygnacji przewidziano z CLT. Ale to pro-
jekt szczególny, wymagający wielu skomplikowanych obliczeń.
Myślę, że przyszłość CLT to jednak rynek masowy, a tu wyso-
kość standardowych budynków wahać się będzie od pięciu
do dziesięciu pięter. Mówimy o obiektach realizowanych
zupełnie bez użycia betonu i stali, tylko za pomocą drew-
nianych płyt i wkrętów. Oczywiście można sobie wyobrazić
dużo wyższe konstrukcje z drewna, ale pozostaje pytanie
o koszty. Ekonomicznie budowa takich obiektów jest zupełnie
nieopłacalna.
Wydaje się, że wykorzystanie CLT w budownictwie
komercyjnym wciąż nie jest dość powszechne. Co
Twoim zdaniem stanowi główną przeszkodę: obawy
inwestorów, architektów, czy może przepisy, które
nie nadążają za rozwojem nowych technologii?
11
10
4.
Złożone w fabryce kubiki trans-
portowano ciężarówkami na plac
budowy, gdzie łączono je ze sobą,
fot. AHEC
5.
Poszczególne moduły połączono
schodami. Każdy element wypo-
sażono również w otwory okienne
i drzwiowe dzięki czemu z każdego
punktu rozpościera się inny widok,
fot. 5 Ed Reeve
6-8.
Do wykonania obiektu wyko-
rzystano w sumie 101 paneli CLT
precyzyjnie wyciętych za pomocą
frezarki CNC. Elementy połączono
ze sobą jedynie stalowymi śrubami,
fot. AHEC
9.
Aksonometria pojedynczego
elementu
10.
Aksonometria całej konstrukcji
4
5