82
Polityka energetyczna Polski do 2030 r.
ono uzasadnić ją, np. warunkami atmosferycznymi lub działaniem innej
siły wyższej, co spowoduje nieprzyznanie bonifikaty.
Wiele elementów określających standard komfortu energetycznego
odbiorców nie jest w ogóle regulowana (np. łatwość przyłączenia do
sieci) lub nie może być egzekwowana przez odbiorcę (np. poziom
napięcia, migotanie, częstotliwość, prądy błądzące). W każdym
przypadku bonifikaty nie są automatyczne i trzeba się o nie starać,
a odszkodowania można wywalczyć jedynie na długotrwałej i żmudnej
drodze sądowej. Jest to najczęściej nieskuteczne – szczególnie w przy-
padku małych odbiorców.
Stosunkowo niewysokie kary pieniężne za naruszenie standardów
jakościowych obsługi odbiorców nie dyscyplinują sprzedawców ener-
gii do skrupulatnego przestrzegania przepisów. Klienci natomiast zbyt
często zniechęcani są demonstracją władzy, brakiem przychylności,
niejasnymi procedurami, piętrzeniem trudności w załatwianiu spraw
administracyjnych. Można to zmienić, biorąc przykład z firm, których
pozycja rynkowa zależy od dobrych relacji z klientami, np. przedsię-
biorstw telekomunikacyjnych. Stosują one umowy z wymagającymi
warunkami SLA (Service Level Agreement), a ich poziom wynika
z walki konkurencyjnej i działań regulatora.
O powyższych kwestiach polityki energetyczne nie wspominają lub
robią to ogólnikowo i deklaratywnie (np. „poprawiony zostanie stan-
dard jakościowy obsługi odbiorców”), bez wskazania wymiernych para-
metrów celu. Pojęcie „komfortu energetycznego odbiorcy” pojawiło
się dopiero niedawno w dokumentach PSL, a także Społecznej Rady
ds. Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej [14]. Niniejsze opracowanie
poświęcono główne polityce energetycznej w obszarze sieci elektro-
energetycznych. Wynika to z faktu, że to właśnie stan sieci decyduje
w pierwszej kolejności o komforcie energetycznym odbiorców i o kon-
kurencyjności gospodarki. Ponadto dlatego, że paradoksalnie media
interesują się tą sferą w znikomym stopniu (chyba że przewody zostaną
zerwane), a to przekłada się na słabą u tzw. przeciętnego odbiorcy orien-
tację w temacie, co wyklucza zainteresowanie mediów.
Niedomiar mocy w źródłach można zrównoważyć importem, nato-
miast jej braku w sieciach nie da się uzupełnić. Chyba że budową włas-
nych prosumenckich źródeł.
Doświadczenie zdobyte z dotychczasowych implementacji polityk
energetycznych, wskazuje, że polityka:
• wymaga wiarygodnych założeń, na które składają się: ocena stanu
początkowego (jak jest) oraz prognoza zmian warunków zewnętrznych
niezależnych od rządu (jak może być); bez nich nie ma ona sensu;
• musi proponować możliwe do osiągnięcia, mierzalne i osadzone
w czasie cele (stopień realizacji potrzeb); inaczej nie ma żadnej wartości;
• powinna prezentować narzędzia, za pomocą których jej cele będą
realizowane; w szczególności dotyczy to nowych narzędzi – prawnych,
finansowych, podatkowych – bez nich nie może być zrealizowana;
• powinna zawierać mechanizmy monitorowania i kontroli stopnia
realizacji celów, bo bez tego nie może być korygowana, co może być
niezwykle niebezpieczne.
Ponieważ tworzący politykę nie zawsze są w stanie przewidzieć przy-
szłe trendy, a w szczególności ich zmiany, dlatego w kwestiach budzą-
cych wątpliwości (np. wydobycie gazu łupkowego w Polsce) trzeba
stosować metodę scenariuszową, tzn. należy analizować kombina-
cje różnych opcji – oczywiście w miarę możliwości. Tego typu dzia-
łanie wymaga zastosowania odpowiednich metod komputerowych.
Niezbędne w tym celu oprogramowanie już istnieje i jest stosowane
w praktyce. Co ciekawe, jest ono powszechnie dostępne i może być
wykorzystywane przez ekspertów niezależnych, np. z różnego rodzaju
organizacji pozarządowych – ekologicznych lub przemysłowych.
Metoda scenariuszowa umożliwia prowadzenie dyskusji merytorycznej
zamiast kłótni „politycznej”. W efekcie rosną szanse na znalezienie roz-
wiązania optymalnego, zwiększa się wiarygodność polityki i zaufanie
do niej wśród obywateli, przedsiębiorców i inwestorów.
Literatura
1. „Polityka energetyczna Polski do 2030 roku”, Warszawa 2009.
2. „Wnioski ze strategicznej Oceny Oddziaływania PE na środowisko”,
Warszawa 2009.
3. „Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię do 2030 roku”,
Warszawa 2009.
4. Informacja Prezesa URE o sposobie obliczania wskaźników SAIDI, SAIFI
i MAIFI.
5. Kusko A., Tompson M. T., „Power Quality in Electrical Systems”
McGraw-Hill 2007.
6. Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach
2012–2013, PARP, Warszawa 2014.
7. Rozwałka T. „Budowa struktury inteligentnego pomiaru w PGE Dystrybu-
cja”, XX Forum Teleinformatyki 25–26.09.2014.
8. „42 mld zł na inwestycje sieciowe do 2019 roku”, w:
9. Niewiedział E., Niewiedział R., „Sieć elektroenergetyczna na terenach wiej-
skich. Potrzeby rozwojowe i modernizacyjne”, w: „Energia elektryczna” 04/2012.
10. Rozproszone dane ze spółek, w tym:
,
,
,
,
,
,
11. „CEER Benchmarking Report 5.2 on the Continuity of Electricity Supply”
Benchmark 5.2 CEER 12.02.2015.
12. Rekomendacja „Association of Swiss Electrical Enterprises VSE” z 2008 r.
13. „Monitoring Rynku Energetycznego Energomix”, w: „Rzeczpospolita”
27.11.2014 (275) –
.
14. Żmijewski K., „Standardy obsługi odbiorców energii, Debata 27.09.2013,
Warszawa.
15. „Czy potrzebna jest dywersyfikacja? Potencjalny miks elektroenergetyczny
Polski w 2030 roku w świetle uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych;
E&Y”, sponsor EdF 16.10.2014.
16. Rakowska A., „Konieczność dynamicznego rozwoju sieci kablowej – uwa-
runkowania techniczne i społeczne”, XX Konferencja Szkoleniowo-Techniczna
KABEL, 12–15.03.2013.
17. Sprawozdanie z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw energii elek-
trycznej za okres od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 31 grudnia 2010 r.
18. Sprawozdanie z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw energii elek-
trycznej za okres od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2012 r.
19. Raport NIK Funkcjonowanie i bezpieczeństwo elektroenergetycznych sieci
przesyłowych (27/2014/P/13/055 31.03.2014).
20. Ordyna P., „Piknik Jakości Energii”, 23.10.2014 Kraków.
21. California Public Utilities Commission; Electric System Reliability
Annual Reports.
Przypisy
1
Dla uporządkowania rozważań w niniejszym opracowaniu wprowa-
dza się to pojęcie jako, w dużej mierze, równoważne bezpieczeństwu
energetycznemu odbiorcy, dla odróżnienia od bezpieczeństwa energe-
tycznego państwa.
