66
Stacje elektroenergetyczne WN
systemu podlegających ochronie, jak i urządzenia wytwarzane
przez różne firmy krajowe i zagraniczne [14].
Standardowe funkcjonalności SSiN obejmują następujące obszary:
SCADA/HMI, sygnalizacja i pomiary, sterowanie i blokady, auto-
matyka, łącza inżynierskie, synchronizacja czasu, redundancja
i diagnostyka [15]. SCADA (z ang.
Supervisory Control and Data
Acquisition
) stanowi system wspomagający zarządzanie procesami
technologicznymi przebiegającymi na obiekcie, którym w anali-
zowanym przypadku jest stacja elektroenergetyczna 110 kV [15].
Stanowi on centralny element systemu sterowania i nadzoru odpo-
wiedzialny za zbieranie i archiwizację danych oraz umożliwia-
jący zdalne sterowanie. Wszystkie dane są przekazywane do gra-
ficznego interfejsu użytkownika HMI (z ang.
Human-Machine
Interface
), gdzie następuje ich prezentacja w formie wizualiza-
cji. Podstawowe możliwości SCADA/HMI obejmują: przybliżanie
i oddalanie widoku, „odszczegółowienie” informacji przy oddala-
niu widoku, obsługę wielu ekranów, zarządzanie alarmami (syg-
nalizację wizualną i dźwiękową oraz kwitowanie), kontami użyt-
kowników i notatkami, a także eksport danych do plików oraz
administrację i diagnostykę systemu [15].
Rozwiązania systemów sterowania i nadzoru w stacjach elektro-
energetycznych zasadniczo dzieli się na: standardowe, zaawan-
sowane i kompleksowe. Standardowe SSiN są najtańsze, wypo-
sażone jedynie w podstawowe funkcje systemowe, opierają się na
najprostszych architekturach sieciowych (głównie komunikacji sze-
regowej) [15]. Zaawansowane SSiN oferują dodatkowe funkcjo-
nalności, takie jak np. redundancja, zaawansowane technologie
sieciowe, łącze inżynierskie. Ukierunkowane są na większą bez-
awaryjność i optymalizację przepływu danych. Kompleksowe SSiN
natomiast zostały wyposażone w szeroką gamę funkcjonalności
i mogą obejmować kilka stacji. Stosuje się w nich najnowsze i naj-
lepsze technologie oraz urządzenia. Umożliwiają również inte-
grację z systemami obsługującymi inne procesy technologiczne
w przedsiębiorstwie energetycznym.
Systemy sterowania i nadzoru w swojej pełnej wersji pozwalają
stacji dla 110 kV na: prezentację sieci i stacji elektroenergetycznej
oraz stanu urządzeń stacyjnych, selekcję obiektów, realizacje ope-
racji makietowych, prowadzenie dziennika dyspozytorskiego i list
informacyjnych, sterowanie (blokady i uprawnienia), przekazywa-
nie kompetencji, analizę bilansów, prezentację układu normal-
nego, wykorzystanie symulatora treningowego, eksport danych,
prowadzenie rejestrów i dzienników operacyjnych, sygnalizację
świetlną i akustyczną alarmów, stosowanie profili użytkownika,
administrację i diagnostykę systemu, wykonywanie wykresów, ana-
lizę topologiczną i prezentację braku zasilania [14].
Do systemów sterowania i nadzoru najczęściej stosowanych w sta-
cjach 110 kV przez krajowych operatorów systemów dystrybucyj-
nych należą m.in. SYNDIS, WindEx i PACiS [15].
x x x
Budowa stacji 110 kV
Realizacja inwestycji związanej z budową nowej stacji elektroener-
getycznej 110 kV wymaga przygotowania złożonej dokumentacji
na potrzeby procesu decyzyjnego z nią związanego. Prace te obej-
mują zagadnienia techniczno-ekonomiczne oraz formalnoprawne
(stanowią najistotniejszą i najdłuższą kwestię przygotowania reali-
zacji inwestycji [9]).
Podstawowe etapy realizacji procedur formalnoprawnych
w przypadku inwestycji dotyczących stacji elektroenergetycznych
obejmują:
• ujęcie inwestycji w studium uwarunkowań i kierunków zagospo-
darowania przestrzennego gminy,
• wprowadzenie inwestycji do miejscowego planu zagospodaro-
wania terenu lub ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego
w drodze decyzji,
• uzyskanie pozwolenia na budowę,
• uzyskanie pozwolenia na użytkowanie inwestycji (po zakończe-
niu budowy) [10].
Ujęcie inwestycji w studium uwarunkowań i kierunków zagospoda-
rowania przestrzennego gminy i wprowadzenie inwestycji do miej-
scowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy odbywa
się na podstawie ustawy [4].
Uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę jest realizowane
w oparciu o ustawę [2] i wymaga:
• opracowania projektu przez projektantów posiadających sto-
sowne uprawnienia,
• opracowania raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia
na środowisko,
• uzyskania wymaganych uzgodnień, opinii i pozwoleń dla rozwią-
zań projektowych, wynikających m.in. z: przepisów ochrony środo-
wiska, o ochronie gruntów rolnych i leśnych, przepisów przeciwpo-
żarowych, o ewidencji uzbrojenia podziemnego i innych; uzyskania
prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane; prze-
prowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na śro-
dowisko planowanej inwestycji i otrzymania decyzji o środowisko-
wych uwarunkowaniach [9].
W obecnym stanie prawnym realizacja budowy nowej stacji WN
wymaga stosowania się przez inwestorów (operatorów systemów)
do postanowień zawartych w bardzo wielu ustawach, szczegóło-
wych aktach wykonawczych do nich w formie rozporządzeń opra-
cowanych przez właściwych ministrów oraz wielu przepisów szcze-
gółowych, wytycznych i norm. Wśród wspomnianych przepisów
znajduje się grupa ustaw określających wymogi środowiskowe
przygotowania i realizacji inwestycji elektroenergetycznych. Obej-
mują one np. ustawy: [2], [3], [4], [5], [6] i [7]. Ponadto bardzo
duży nacisk na ochronę środowiska zawarty jest również w kluczo-
wej dla funkcjonowania sektora elektroenergetycznego ustawie
Prawo energetyczne [1]. Postanowienia w nich zawarte wprowa-
dzają m.in. konieczność przeprowadzenia postępowania związa-
nego z oceną oddziaływania na środowisko przyrodnicze planowa-
nego przedsięwzięcia z udziałem społeczeństwa i uzyskanie decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji [9].
Wśród wymienionych ustaw znajduje się również grupa, która
podejmuje temat aspektów społecznych przygotowania i realiza-
cji inwestycji elektroenergetycznych: [2], [3], [4] i [5]. Postanowie-
nia w nich zawarte wprowadzają rozwiązania i procedury wyma-
gające konsultacji społecznych i akceptacji społeczności lokalnej
dla procesu realizacji budowy nowych stacji elektroenergetycznych.
Akceptacja społeczna jest szczególnie istotna w sprawach dotyczą-
cych: ujęcia inwestycji w studium uwarunkowań i kierunków zago-
spodarowania przestrzennego gminy, uchwalenia miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego gminy i pozyskania decy-
zji środowiskowej [9].
