151
Informator Budowlany-murator. Konstrukcje, Izolacje, Chemia, Wykończenie 2019
przez producenta automatu. Trzeba zatem uważnie zapoznać się ze
specyfikacją danego modelu napędu. Ponadto, aby automat nie praco-
wał na maksimum swoich możliwości, należy zachować zapas mocy na
poziomie 30–40%, co w konsekwencji wydłuży okres jego eksploatacji.
Na działanie napędu mają również wpływ warunki atmosferyczne,
a szczególnie sroga i mroźna zima. Gdy temperatura znacząco spada,
smar w przekładniach gęstnieje, co z kolei zwiększa opór tarcia pod-
czas pracy napędu. I tu również ma znaczenie wcześniej wspomniany
zapas mocy. Automaty do użycia przydomowego powinny mieć moc
umożliwiającą uruchomienie bramy o ciężarze 400–600 kg. Siłowniki
do zastosowania przemysłowego mają moc odpowiednią do nadania
ruchu bramie o ciężarze nawet do 3500 kg, przy uzyskaniu intensywno-
ści pracy do 200 cykli/dzień.
Nowością na rynku automatyki są zestawy HI-SPEED (oznaczane HS).
Pracują one dwu- czy nawet trzykrotnie szybciej od modeli standar-
dowych. Szybsze siłowniki skracają czas oczekiwania na otwarcie lub
zamknięcie bramy – jeśli przy standardowym napędzie otwiera się 40 s,
to wyposażona w napęd HS otworzy się w 20 s. Ma to znaczenie np.
gdy brama wjazdowa jest zlokalizowana przy ruchliwej ulicy.
Współpraca napędu i bramy przesuwnej
Prawidłową i harmonijną współpracę napędu i bramy przesuwnej
zapewnia przede wszystkim listwa zębata. Za jej pomocą ruch obro-
towy koła zębatego jest zamieniany na ruch liniowy poruszającej się
bramy. W zależności od potrzeb można zamontować listwę wykonaną
z metalu lub tworzywa sztucznego. Różnią się one nie tylko rodza-
jem materiału, lecz przede wszystkim sposobem montażu. Jeżeli zależy
nam na cichej pracy bramy, lepiej zastosować tę z tworzywa sztucz-
nego, ale trzeba pamiętać, że wówczas ciężar bramy nie może przekro-
czyć 400 kg. Natomiast listwa metalowa jest bardziej wytrzymała, ale
z kolei emituje nieco większy hałas. Warto też przestrzegać niepisanej
zasady, by do siłownika z metalowym kołem zębatym zawsze używać
listwy metalowej.
x x x
Zasilanie napędu
Przy wyborze konkretnego modelu napędu należy zwrócić uwagę na
dwie kwestie: sposób pracy automatu oraz napięcie zasilania silnika.
Napędy do bram z silnikami 230 V niejednokrotnie nie zwalniają pod-
czas kończenia określonej sekwencji ruchu i są pozbawione regulacji
prędkości. Dodatkowo pracują głośniej od modeli z silnikami 24 V, sto-
sowanymi w nowoczesnych napędach. Poprzez łagodny start i zwol-
nienie przy zamykaniu zapewniają bezpieczeństwo i wygodę. Brama
będzie pracować cicho i płynnie. Niezwykle ekonomiczna jest także
funkcja stand-by, dzięki której centrala napędu przechodzi w tryb
uśpienia, a tym samym oszczędza energię elektryczną.
Obecnie nowoczesna automatyka bram zapewnia możliwość odbloko-
wania każdego modelu sterownika w przypadku wstrzymania dostawy
prądu. Zazwyczaj służy temu specjalny kluczyk dołączany do zestawu
wraz z napędem.
x x x
Akcesoria dodatkowe – bezpieczeństwo
użytkowników
Niezależnie od tego, czy napęd jest dobierany do bramy skrzydłowej,
czy przesuwnej, należy zapewnić bezpieczeństwo użytkowników i osób
trzecich znajdujących się w obrębie pracującej bramy.
Fotokomórki
– dają użytkownikom poczucie bezpieczeństwa. Zablokują
lub odwrócą ruch bramy w momencie zlokalizowania przeszkody. Brak
fotokomórek jest poważnym, często popełnianym błędem. Może spo-
wodować napieranie poruszającej się bramy na przedmiot (np. samo-
chód) i w konsekwencji jego porysowanie lub zniszczenie, czyli moż-
liwe straty finansowe. Zestaw poprawnie zamontowanych fotokomórek
umożliwi również zrealizowanie funkcji samozamknięcia bramy, tzn.
po zadanym czasie zamknie się ona automatycznie, co zagwarantuje
wygodę i bezpieczeństwo użytkownikom. Każda poprawnie zautomaty-
zowana brama, bez względu na to, czy jest nowa, czy zmodernizowana,
powinna być zabezpieczona minimum dwoma zestawami fotokomórek.
Lampa sygnalizacyjna
– wskazuje na ruch bramy, a tym samym popra-
wia bezpieczeństwo w obszarze poruszającej się bramy zarówno użyt-
kowników, jak i osób trzecich. Jest niejednokrotnie pomijana przy mon-
tażu napędu, a to duży błąd. Nowe modele lamp tego typu są często
wyposażone w wewnętrzną antenę, która wzmacnia zasięg pilota.
Nadajnik (czyli pilot)
– przy wyborze tego urządzenia należy zwrócić
uwagę na typ, czyli sposób kodowania sygnału. Starsze modele mają
kod stały, zaś te nowszej generacji – dynamicznie zmienny oraz unikalny
system rozpoznawania, co zwiększa stopień ochrony. Lepiej jest wybrać
pilota z kodem zmiennym, ten ze stałym nie zapewnia bowiem pełnego
bezpieczeństwa – nieuprawniona osoba może go z łatwością skopio-
wać i włamać się na posesję.
Centrala sterująca
– warto przeanalizować jej możliwości przy wyborze
zestawu siłowników. Nawet jeśli te ostatnie będą bardzo dobre i wytrzy-
małe, nie spełnią swojego zadania przy słabej jakości centrali sterującej.
Nowoczesne modele powinny charakteryzować się prostotą, a zara-
zem być inteligentne i dbać o bezpieczeństwo użytkowników. Łączą one
urządzenia peryferyjne za pomocą dwóch przewodów, diodami LED
sygnalizują uruchomione funkcje, automatycznie zapamiętują położe-
nia krańcowe bramy, a lampą potrafią wskazywać niesprawne działanie
systemu, np. liczbą mignięć określają rodzaj błędu.
x x x
Tanie napędy do bram
Supermarkety i sklepy internetowe kuszą okazjami, oferując napędy do
bram oraz piloty w niezwykle atrakcyjnych cenach. Istnieje jednak duże
ryzyko, że tanie mechanizmy pochodzą od nieznanego producenta i nie
są solidnie przetestowane i sprawdzone. Ponadto do automatu nie-
znanego producenta, choć o 20–30% tańszego, dużym i kosztownym
wyzwaniem będzie zakup części zamiennych, sprowadzanych wyłącz-
nie na zamówienie. Bardzo często fachowcy nie podejmują zbędnego
ryzyka i odmawiają montażu zestawu o wątpliwej jakości.
fot. Automatyka Bolesławiec
Fot. 4. Napęd do bramy przesuwnej
