W razie wystąpienia awarii sieci energetycznej każda ze spółek
może zgłaszać się do pozostałych sygnatariuszy umowy o odde-
legowanie wykwalifikowanych, uprawnionych pracowników wraz
ze specjalistycznym sprzętem, narzędziami i materiałami w celu
wsparcia w pracach związanych z odbudową systemu elektroener-
getycznego, przywracaniem zasilania oraz dostawami energii
elektrycznej do klientów. Operatorzy zadeklarowali również
wymianę informacji o stanach magazynowych w poszczególnych
spółkach w zakresie podstawowych materiałów i ich bieżącą
aktualizację.
Warto zauważyć, że współpraca pomiędzy operatorami nie doty-
czy wyłącznie sytuacji awaryjnych. W marcu 2018 r. Tauron
Dystrybucja, PGE Dystrybucja i Enea Operator ogłosiły przetarg
na zakup ponad 235 000 liczników energii elektrycznej. To nie pierw-
sze tego typu postępowanie prowadzone wspólnie przez spółki zaj-
mujące się infrastrukturą sieciową i dystrybucją energii elektrycznej
w Polsce. Dotychczas przeprowadzono wspólnie dwa przetargi
na zakup ponad 60 000 liczników bilansujących. Główne korzyści
jakie osiągnięto, to przede wszystkim standaryzacja rozwiązań oraz
wykorzystanie efektu skali i ograniczenie w ten sposób kosztów
zakupu.
●●
Ruszył rynek mocy
Podstawę do powstania rynku mocy w Polsce stworzyła ustawa przy-
jęta przez parlament na przełomie 2017 i 2018 r. W kolejnych miesią-
cach Minister Energii – Krzysztof Tchórzewski – podpisał wszystkie
rozporządzenia, które były niezbędne do jego uruchomienia. Od paź-
dziernika 2020 r. klienci zapłacą opłatę mocową, dzięki której branża
otrzyma większe środki na inwestycje, a tym samym wzrośnie bezpie-
czeństwo energetyczne kraju.
Aukcje na moc przeprowadzają Polskie Sieci Elektroenergetyczne.
Pierwsza, zorganizowana 15 listopada 2018 r., dotyczyła dostawy mocy
w 2021 r., następna z 5 grudnia – w 2022 r., zaś ostatnia, z 21 grudnia
dotyczyła 2023 r. W kolejnych latach będzie przeprowadzana jedna
aukcja, podczas każdej będzie można zarezerwować moc z pięciolet-
nim wyprzedzeniem.
Ministerstwo Energii podało, że w latach 2021–2023 zapotrzebowa-
nie na moc wyniesie odpowiednio w każdym roku: 22 732, 23 003
i 23 292 MW.
Wprowadzenie regulacji dotyczących rynku mocy nałożyło też obo-
wiązki na operatorów systemów – przesyłowego i dystrybucyjnych –
w zakresie certyfikacji, przeprowadzania testu zdolności redukcji
zapotrzebowania, weryfikacji wykonania obowiązku mocowego oraz
w procesie rozliczeń, zastępowania jednostek redukcji zapotrzebowa-
nia, a także przekazywania informacji o ograniczeniach sieciowych
u operatorów.
Zdaniem ekspertów branżowych niewprowadzenie rynku mocy ozna-
czałoby wielomiliardowe straty dla gospodarki, ponieważ nie ma alter-
natywnego, równie przewidywalnego w skutkach i kosztach, pomysłu
na uchronienie kraju przed deficytem mocy.
Dodatkowe środki, które pojawią się w branży, sprawią, że grupy
energetyczne będą mogły planować niezbędne inwestycje także
w innych obszarach działalności. Bez dodatkowego strumienia
pieniędzy inwestycje w branży energetycznej byłyby poważnie
zagrożone.
●●
Nowe moce energetyczne a nowoczesne
sieci
W 2018 r. w Polsce zużyto ponad 170 TWh energii elektrycznej, przewi-
duje się, że w 2030 r. wartość ta wzrośnie do prawie 200, zaś w 2040 r.
do ok. 235 TWh. Wszystko wskazuje na to, że większość energii zostanie
wyprodukowana w krajowych źródłach, choć bardziej niż obecnie zróżni-
cowanych, ponieważ zmieni się miks energetyczny. Dla branży oznacza
to, że nowe moce wytwórcze muszą zastąpić stare, wyeksploatowane
elektrownie, aby skutecznie odpowiedzieć na rosnący popyt na energię.
To również wyzwanie dla operatorów systemów elektroenergetycznych,
którzy będą musieli zagwarantować przesłanie i dystrybucję większej
jej ilości.
●●
Elektromobilność
Nowe moce wytwórcze i zmiana miksu energetycznego pozwolą zreali-
zować jeden z priorytetów obecnego rządu, tj. rozwój transportu nisko-
emisyjnego – elektromobilności. Na początku 2018 r. Minister Energii –
Krzysztof Tchórzewski – podkreślał, że ustawa dotycząca tego obszaru
była bardzo solidnie przygotowana i należała do najdłużej konsultowa-
nych aktów prawnych. Tworzy ona system zachęt, m.in. takich jak znie-
sienie akcyzy na samochody elektryczne i hybrydy plug-in, zwolnienie
ich z opłat za parkowanie oraz większe odpisy amortyzacyjne dla przed-
siębiorstw. W aglomeracjach i na obszarach gęsto zaludnionych zbudo-
wana zostanie też sieć bazowa infrastruktury dla paliw alternatywnych.
Podobne inwestycje planowane są wzdłuż transeuropejskich drogowych
korytarzy transportowych. Dzięki temu użytkownicy pojazdów elektrycz-
nych będą mogli poruszać się swobodnie praktycznie po całym kraju. Akt
prawny umożliwił także samorządom lokalnym tworzenie tzw. stref czy-
stego transportu. Rząd, podczas prac nad ustawą, zakładał, że na pol-
skich drogach do 2025 r. pojawi się milion pojazdów elektrycznych, a do
2020 r. na obszarze 32 wybranych aglomeracji zbudowanych zosta-
nie ponad 400 ogólnodostępnych punktów szybkiego ładowania i ok.
6000 normalnego, które będą mogły obsłużyć ok. 50 000 samochodów.
W raporcie „Polish EV Outlook 2019” Polskiego Stowarzyszenia Paliw
Alternatywnych i firmy doradczej Frost & Sullivan można znaleźć infor-
macje o kilku możliwych scenariuszach rozwoju elektromobilności w Pol-
sce. Ten najbardziej optymistyczny zakłada, że po wprowadzeniu dopłat
do zakupu i zwolnienia aut elektrycznych z podatku VAT w Polsce za
6 lat będzie pół miliona takich pojazdów, milion w 2030 r., a 3,2 mln –
w 2040 r. Optymalny scenariusz – zakładający dopłaty w wysokości
36 000 zł (do 2024 r.) i 12 000 zł (w kolejnych latach) oraz wsparcie
budowy infrastruktury ładowania – przewiduje osiągnięcie w 2025 r.
poziomu 300 000 samochodów elektrycznych, w 2030 r. – 700 000,
a w 2040 r. (co 10 auto w Polsce) – 2,5 mln (co czwarte auto). Scena-
riusz bazowy zakładający, że wsparcie dla elektromobilności pozostanie
na obecnym poziomie (zwolnienie z akcyzy, możliwość jazdy po buspa-
sach i darmowego parkowania, zwiększony odpis amortyzacyjny), prze-
widuje, że w 2025 r. będzie 63 000 pojazdów elektrycznych, a pierwszy
milion pojawi się dopiero w 2040 r.
Co prawda rozwój elektromobilności jest dużym wyzwaniem dla firm
energetycznych, ale branża może także zyskać na elektryfikacji trans-
portu, gdyż pojawi się szansa na zwiększenie sprzedaży i wejście na
rynki zdominowane do tej pory przez koncerny paliwowe. Może to dać
również impuls do budowy nowych sieci i infrastruktury oraz rozwoju
technologii magazynowania i zarządzania energią elektryczną.
Elektroenergetyczne wyzwania dla Polski
Zobacz serwis dla profesjonalistów:
22
