106
Przewody elektroenergetyczne w liniach napowietrznych
x x x
Specjalne konstrukcje przewodów
Przewody samotłumiące
– w liniach zlokalizowanych w miejscach
narażonych na występowanie jednostajnego wiatru i powsta-
wanie drgań eolskich zasadne jest stosowanie specjalnych kon-
strukcji przewodów, charakteryzujących się większym współczyn-
nikiem samotłumienia. Jednym z przykładów takich rozwiązań
jest ACSR-VR (z ang.
Vibration Resistant
), wykonany przez współ-
osiowe skręcenie dwóch takich samych przewodów. Wykorzystu-
jąc turbulencje powietrza, zaburza laminarny przepływ wiatru
wokół przewodu, co skutkuje zmniejszeniem amplitudy drgań.
Przewody z drutami profilowymi
– jednym z podstawowych celów
ich stosowania jest zwiększenie czynnego przekroju aluminium
przy zachowaniu tej samej średnicy zewnętrznej przewodu. Druty
profilowe wykonuje się z każdego rodzaju aluminium w kształ-
cie trapezoidalnym, jaskółczego ogona lub litery Z. Umożliwiają
zwiększenie obciążalności prądowej nawet do 15% w porównaniu
do przewodów z drutów okrągłych. Ponadto wpływają na zmniej-
szenie współczynnika oporu aerodynamicznego oraz natężenia
pola elektrycznego na powierzchni przewodu, co obniża hałas
pochodzący od ulotu elektrycznego.
x x x
Przykłady rozwiązań stosowanych w Polsce i na
świecie
W liniach niskich i średnich napięć stosuje się różne typy kon-
strukcji słupów: drewniane, żelbetowe, strunobetonowe żerdzie
wirowane, stalowe kratowe, stalowe rurowe, a ostatnio poja-
wiły się również żerdzie kompozytowe. Izolatory używane w tych
liniach wykonane są jako porcelanowe, szklane lub kompozy-
towe. W tego typu liniach wykorzystuje się najczęściej przewody
aluminiowe i stalowo-aluminiowe, a od pewnego czasu stopowe
w osłonie izolacyjnej, które zapewniają większe bezpieczeństwo,
ochronę przeciwporażeniową oraz niezawodność dostaw energii
elektrycznej.
W liniach wysokich i najwyższych napięć najbardziej rozpowszech-
nione są przewody stalowo-aluminiowe ACSR ze względu na
ich prostą konstrukcję, niezawodność, łatwość montażu oraz
niską cenę. W sytuacji, kiedy wymagane jest zwiększenie obcią-
żalności prądowej istniejących linii, a konstrukcje wsporcze
są w dobrym stanie, można zastosować przewody wysoko-
temperaturowe. O ich wyborze decyduje indywidualna analiza
techniczno-ekonomiczna.
Na wybór typu przewodu w nowych liniach coraz częściej ma
wpływ kwestia minimalizacji strat przesyłowych, które mają zna-
czenie z punktu widzenia ekonomicznego oraz wiążą się z reduk-
cją emisji gazów cieplarnianych. Pod tym kątem bardzo
korzystnie wypadają przewody stopowe AAAC, charakteryzu-
jące się relatywnie małą rezystancją jednostkową. Wynika to
z braku rdzenia stalowego, którego miejsce zajmują druty alumi-
niowe stopowe, dzięki czemu wzrasta czynny przekrój aluminium
w przewodzie. Z tego względu w wielu krajach na świecie prze-
wody AAAC stały się standardem w liniach najwyższych napięć,
wypierając ACSR. W naszym kraju, jak dotąd, są one powszech-
nie stosowane jedynie w liniach niskich i średnich napięć. Wyją-
tek stanowi linia 220 kV relacji Kopanina – Liskovec.
Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. w nowych liniach 400 kV
jako rozwiązanie standardowe wprowadziły przewód typu ACSR
z drutami profilowymi o oznaczeniu 408-AL1F/34-UHST. Pod
względem średnicy jest odpowiednikiem dotychczas wykorzysty-
wanego rozwiązania AFL-8 350 mm
2
, lecz o znacznie większym
przekroju aluminium, co uzyskano dzięki zastosowaniu drutów
aluminiowych profilowych w zewnętrznej warstwie oraz zmniej-
szeniu przekroju rdzenia stalowego. Wymaganą wytrzymałość
mechaniczną całego przewodu zapewnia stal typu UHST,
z której wykonany jest rdzeń. Użycie tego typu przewodów
umożliwia zmniejszenie strat przesyłowych do 14%.
W istniejących liniach dystrybucyjnych 110 kV występują często
przewody typu ALF-6 120 mm
2
lub AFL-6 185 mm
2
, lecz ich
obciążalność prądowa jest niewystarczająca w stosunku do wyma-
gań. W takich sytuacjach można dokonać wymiany przewodów na
nowe z grupy HTLS. Do najczęściej wykorzystywanych przewodów
w tych liniach należy zaliczyć GTACSR (GAP), ACCC oraz ACSS.
W dwutorowej linii 220 kV relacji Kozienice – Piaseczno – Mory,
ze względu na jej szczególne znaczenie w zasilaniu Warszawy,
zdecydowano się na jednym torze zastosować przewód ACCC,
a na drugim ACSS.
rys. K. Ściobłowski
Rys. 5. Przewód z drutem profilowym w kształcie litery Z
rys. K. Ściobłowski
Rys. 6. Przewód z drutem profilowym w kształcie jaskółczego ogona
