Przewody elektroenergetyczne w liniach napowietrznych
100
AAL (z ang.
All Aluminium Conductor
)
– aluminiowe jednorodne,
wykonane w całości z aluminium gatunku AL1. Przewody te cha-
rakteryzują się stosunkowo niewielką wytrzymałością mecha-
niczną i w związku z tym można je zawieszać z małym naciągiem
w krótkich przęsłach. Dlatego też wykorzystywane są wyłącznie
w liniach niskiego napięcia. Obecnie tego typu linie wykonuje się
tylko jako izolowane z przewodami aluminiowymi samonośnymi
typu AsXSn w izolacji z polietylenu usieciowanego, odpornego na
rozprzestrzenianie płomienia.
• Przewody typu HTLS (z ang.
High Temperature Low Sag
)
Przystosowane są do pracy w podwyższonych temperaturach
i charakteryzują się małymi zwisami. Dopuszczalna tempera-
tura pracy tradycyjnych przewodów fazowych nie przekracza
zwykle 80°C i jest to jeden z podstawowych parametrów
określających dozwolone obciążenie prądowe danej linii
napowietrznej (maks. wartość prądu, jaki może płynąć przez
dany przewód, oblicza się na podstawie bilansu cieplnego przy
uwzględnieniu warunków otoczenia, tj. temperatury powie-
trza, nasłonecznienia, kierunku i prędkości wiatru oraz stanu
powierzchni przewodów). Jeżeli zachodzi konieczność zwięk-
szenia obciążalności prądowej istniejącej linii, wówczas można
wymienić przewód na taki, który sprawdzi się w wyższych tem-
peraturach, czyli na HTLS. Dodatkowo niektóre rodzaje wyposa-
żone są w specjalny rdzeń, wykonany np. z włókien węglowych
i szklanych (ACCC), kompozytu złożonego z włókien z tlenku
aluminium na osnowie aluminiowej (ACCR) lub włókien węglo-
wych (ACFR).
Przewody typu HTLS cechują się nieliniową charakterystyką
zwisu w zależności od temperatury. Oznacza to, że po przekro-
czeniu określonej jej wartości (tzw. punktu kolanowego), przyrost
zwisu jest mniejszy niż w niższych temperaturach, co jest istotne
przy modernizacji linii elektroenergetycznych. Wynika to z faktu,
że wyższa temperatura pracy przewodów wpływa na zwiększe-
nie wartości ich zwisów, a co za tym idzie – zmniejszenie odle-
głości pomiędzy przewodami a obiektami krzyżowanymi lub
ziemią. Dzięki temu zastosowanie przewodów typu HTLS umoż-
liwia poprawienie obciążalności prądowej istniejącej linii, bez
konieczności znacznych podwyższeń słupów modernizowanej
linii elektroenergetycznej.
Należy zaznaczyć, że wykorzystywanie przewodów o podwyższonej
temperaturze pracy jest uzasadnione wyłącznie w istniejących
liniach, w których wymaga się znaczącego zwiększenia ich
zdolności przesyłowych, a konstrukcje słupów są w dobrym stanie
technicznym. Ciągła praca linii przy znacznym obciążeniu prą-
dowym, a tym samym przy wysokiej temperaturze przewodów,
skutkuje bardzo dużymi stratami przesyłowymi, co jest nieeko-
nomiczne. W przypadku takich linii zalecana jest ich gruntowna
modernizacja, polegająca na zastosowaniu przewodów o więk-
szych przekrojach.
Do grupy przewodów typu HTLS należy zaliczyć:
TACSR (z ang.
Thermal Resistant Aluminium Conductor Steel
Reinforced
)
– wykonane z aluminium odpornego termicznie,
z rdzeniem stalowym. Zastosowanie drutów aluminiowych typu
AT2, AT3 lub AT4 umożliwia zwiększenie długotrwałej tempera-
tury pracy przewodów odpowiednio do 150°C (AT2), 210°C (AT3)
i 230°C (AT4). Ze względu na to, że powłoka cynkowa na dru-
tach stalowych może się rozgrzewać do 180°C, w przewodach
z drutami aluminiowymi typu AT3 i AT4 stosuje się druty sta-
lowe aluminiowane;
TACIR (z ang.
Thermal Resistant Aluminium Conductor Inwar
Reinforced
)
– wykonane z aluminium odpornego termicznie,
z rdzeniem z inwaru (stop żelaza z niklem). Przewody o takiej
konstrukcji charakteryzują się mniejszym współczynnikiem roz-
szerzalności cieplnej oraz niższą temperaturą punktu kolanowego
w porównaniu do TACSR;.
GTACSR (z ang.
Gap-type Thermal Resistant Aluminium Conductor
Steel Reinforced
)
– wykonane z aluminium odpornego termicz-
nie, z rdzeniem stalowym. Pomiędzy tym ostatnim a warstwą
aluminium pozostawiona jest szczelina wypełniona specjalnym
smarem. Montaż GTACSR polega na odpowiednim uchwyceniu
rdzenia, który przenosi całkowity naciąg przewodu, a następnie
zaprasowaniu części aluminiowej. Specjalna konstrukcja przewodu
w połączeniu z odpowiednią technologią montażu skutkuje wystę-
powaniem tzw. punku kolanowego już w temperaturze montażu
(a nie przy wyższych temperaturach pracy), co znacznie zmniejsza
przyrost zwisu powstającego ze wzrostu temperatury pracy
przewodu;
ACSS (z ang.
Aluminium Conductor Steel Supported
)
– aluminiowe
z rdzeniem stalowym. Mają taką samą budowę, jak przewody
ACSR z tą różnicą, że druty aluminiowe typu AL1 zastąpiono
drutami z wyżarzonego aluminium, które może pracować do
240°C bez utraty swoich właściwości. Dzięki temu cały naciąg
przenoszony jest przez rdzeń niezależnie od temperatury pracy
przewodu;
rys. K. Ściobłowski
Rys. 2. Przewód AAAC
rys. K. Ściobłowski
Rys. 3. Przewód GAP GTACSR
