116
Artykuł promocyjny
Innowacyjny system restytucyjny Self Healing Grid szansą na rozwój polskiej energetyki
x x x
Sposoby obniżania wskaźników SAIDI/SAIFI
Do najpopularnieszjych metod można zaliczyć:
• telemechanizację punktów rozłącznikowych,
• kablowanie odcinków sieci napowietrznych,
• zamianę sieci promieniowych na pierścieniowe z punktem nor-
malnie otwartym.
Są już one znane i stosowane w branży, jednak obecnie coraz bar-
dziej powinno się kłaść nacisk na opłacalność inwestycji i moż-
liwość uzyskania najlepszych rzeczywistych efektów. Planowane
realizacje nie mogą być nastawione jedynie na spełnienie obec-
nych norm, ale przyszłych wymagań jakościowych określonych
przez URE.
x x x
Automatyzacja sieci SN
Jest najbardziej rozwiniętym i efektywnym sposobem obniżania
wskaźników SAIDI/SAIFI, polegającym na samoczynnym izolowa-
niu zwartego odcinka sieci, a tym samym przywracaniu zasilania
jak największej liczbie odbiorców możliwie najszybciej. Czas gra-
niczny został ustalony przez URE na 3 minuty, tzn. że wszystkie
awarie usunięte poniżej tej granicy nie wpływają na wzrost wskaź-
ników SAIDI/SAIFI.
Na polskim rynku jest obecnie kilka rozwiązań automatyzacji sieci
dystrybucyjnej SN, różniących się od siebie podejściem systemo-
wym (układy scentralizowane i zdecentralizowane). Po dwóch
latach doświadczeń w przypadku układów scentralizowanych,
tzw. FDIR, czasy zadziałania automatyki są na granicy lub nawet
ją przekraczają. Wynika to z konieczności angażowania systemu
SCADA do podejmowania określonych działań, co wymaga czasu
potrzebnego do zebrania wszystkich informacji niezbędnych do ich
podjęcia (czas komunikacji pomiędzy SCADA a urządzeniami tele-
mechaniki wewnątrz sieci SN).
x x x
Self Healing Grid
Schneider Electric, jako globalny dostawca innowacyjnych rozwią-
zań dla energetyki, w celu optymalizacji czasu restytucji zasilania
swoje prace badawcze skierował ku systemowi zdecentralizowa-
nemu. W wyniku przeprowadzonych badań i testów został opra-
cowany system automatycznej restytucji zasilania z ang.
Self Hea-
ling Grid
(SHG). Jest on zdecentralizowany (nie wymaga udziału
SCADA do poprawnej pracy, jednak wszystkie dane ze sterowni-
ków stacyjnych są przesyłane natychmiast do systemu nadrzęd-
nego) i swoje działanie opiera o komunikację
peer-to-peer
między
poszczególnymi sterownikami rozmieszczonymi wewnątrz sieci dys-
trybucyjnej objętej przez SHG. Takie rozwiązanie gwarantuje uzy-
skanie bardzo krótkich czasów restytucji zasilania bez angażowa-
nia systemu nadrzędnego. Testy laboratoryjne wykazały, że przy
zastosowaniu komunikacji GPRS lub Ethernetowej czas restytucji
wynosi poniżej 30 s. Wyniki potwierdziły się w warunkach rzeczywi-
stych pętli opisanych w tab. 1.
W latach 2015–2017 Schneider Electric wdrożył ponad 10 pętli
SHG w Polsce w następujących lokalizacjach:
• Wrocław (TAURON Dystrybucja S.A. Oddział Wrocław),
• Ełk (PGE Dystrybucja S.A. Oddział Białystok RE Ełk),
• Łomża (PGE Dystrybucja S.A. Oddział Białystok RE Łomża).
Pętle SHG we Wrocławiu objęły swoim zasięgiem ponad 130 sta-
cji SN/nn i 10% odbiorców. To duże wyzwanie dla firmy, która była
generalnym dostawcą i wykonawcą automatyzacji sieci. Oprócz
automatyki Schneider Electric dostarczył również rozdzielnice SN
w izolacji gazowej SF
6
oraz dokonał modernizacji wybranych stacji
SN/nn. Wszystkie prace na stacjach, takie jak: demontaż starej roz-
dzielnicy i instalacja nowej, wymiana kabli SN, mufowanie, mon-
taż głowic i sterowników oraz testy telemechaniki wykonywane były
bez pozbawiania odbiorców zasilania, tak by nie zwiększać plano-
wanych współczynników SAIDI/SAIFI. Czas na przeprowadzenie
prac wynosił maks. 12–14 godzin (następnie stacja musiała być
włączona do systemu).
Innowacyjny system restytucyjny Self Healing Grid szansą
na rozwój polskiej energetyki
W związku z dołączeniem przez URE współczynników
SAIDI/SAIFI do wskaźników jakościowych dostarczanej do
klienta energii elektrycznej, Zakłady Energetyczne zostały
poddane presji obniżania ich wartości.
Tab. 1. Wyniki testów w pętlach SHG Ełk i Łomża
Rodzaj testu
Czas restytucji SHG
[s]
Czas wymagany przez URE
[s]
Symulacja zwarcia w polu
nr 14 w RPZ Ełk 2
9
180
Symulacja zwarcia w polu
nr 23 w RPZ Ełk 2
13
Symulacja zwarcia w polu
nr 2 w RPZ Łomża 2
11
Symulacja zwarcia w polu
nr 28 w RPZ Łomża 2
13
Symulacja zwarcia w polu
nr 12 w RPZ Jantar
9
Rzeczywiste doziemienie jednej
fazy w linii zasilanej z pola nr
28 w RPZ Łomża 2
22
fot. Schneider Electric
Fot. 1. Easergy T300
