Profesjonalista profesjonaliście
178
W przypadku posadowienia rusztowania na gruncie pochyłym
należy wyrównać teren pod każdą podstawką (wykonać tzw.
tarasy o szerokości 0,8 m). Natomiast gdy jest ono zlokalizowane
w pobliżu skarp/wykopów, powinno się zachować bezpieczną odle-
głość od krawędzi uskoku gruntu, wynoszącą w poziomie co naj-
mniej głębokość wykopu powiększoną o 0,8 m.
x x x
Stężenia
To elementy, które stabilizują konstrukcję rusztowania w obu płasz-
czyznach, dostępne w wersji pionowej podłużnej i poprzecznej,
a także poziomej.
Pierwsze z ww. rozmieszcza się tak, aby odległość pomiędzy polami
(przedziałami stężonymi) nie przekraczała 10 m. Takie połączenia
stojaków w linii przekątnej pomiędzy węzłami rusztowania wyko-
nuje się zwykle w sposób wieżowy – stężenia rozmieszczone są
w jednym pionowym ciągu (rys. 3). Elementy stężające rusztowań
ramowych lokalizuje się naprzemiennie na wysokości konstrukcji
(tworzą „zygzak”) z zaleceniem, aby sąsiednie segmenty były stę-
żone w przeciwnych do siebie kierunkach. Najniższy węzeł powi-
nien być zlokalizowany bezpośrednio nad podłożem.
Normy techniczne serii PN-M-47900 zalecają, aby liczba stężeń
na każdej kondygnacji rusztowania była nie mniejsza niż 2. Ist-
nieje jednak konieczność zapoznania się z instrukcją – wymaga-
nia producentów dotyczące odległości pomiędzy stężeniami bądź
też innych kwestii mogą się różnić od określonych w polskich nor-
mach. Przykładowo, dopuszcza się stężanie w układzie wielko-
płaszczyznowym (wielkopołaciowym), rozmieszczając elementy sta-
bilizujące przez 5 kolejnych pól rusztowania. Sposób ten nie jest
jednak w praktyce zalecany ze względu na możliwość popełnienia
większej liczby błędów na etapie montażu.
Stężenie pionowe poprzeczne rusztowań ramowych konstruuje się
w oparciu o ramę pionową usytuowaną w poprzek konstrukcji.
Zestaw składający się z serii takich ramek umieszczonych jedna
nad drugą tworzy sztywną płaszczyznę pionową (zasada ta dotyczy
również rusztowań warszawskich, które nie wymagają dodatko-
wego stężenia w tych płaszczyznach).
Stężeniami poziomymi przy rusztowaniach ramowych są pomosty
systemowe. Z tego względu nie ma potrzeby dodatkowego stę-
żania takich konstrukcji w tej płaszczyźnie, lecz należy pamiętać
o tym, że wszystkie pola na całej jej wysokości muszą być całkowi-
cie wypełnione pomostami zabezpieczonymi konstrukcyjnie przed
uniesieniem. Konieczne jest jednak połączenie poziome ram pod-
stawy (dla rusztowania ramowego – za pomocą poręczy – rys. 2,
a dla warszawskiego – przy użyciu elementu po przekątnej, tuż
nad podłożem).
x x x
Dobór geometrii rusztowania ramowego
Zarówno rozstaw podłużny ram, jak i ich szerokość zależą od
dopuszczalnego obciążenia użytkowego, zwanego wielkością zna-
mionową rusztowania. Parametr ten ma z kolei związek z rodza-
jem wykonywanych prac – im większe nagromadzenie materiałów
i osób na pomoście, tym większe będzie jego obciążenie użytkowe.
W związku z tym już na etapie planowania budowy rusztowania
należy określić, jakie będzie jego dopuszczalne obciążenie użytkowe
(tab. 1). W przypadku wartości do 2 kN/m
2
włącznie wystarczy
stosować ramy o szerokości 0,7 m i dowolną długość pomostów
systemowych. Natomiast jeżeli obciążenie jest większe (
≥
3 kN/m
2
),
długość jego pól trzeba skrócić (maks. 2,5 m – tab. 2), a szerokość
powinna być większa, aby zapewnić bezpieczne wykonywanie
prac.
Tab. 1. Wartości obciążenia użytkowego dla różnych robót budowlanych wykonywanych
z użyciem rusztowania
Klasa obciążenia
(wielkość znamionowa)
Obciążenie
równomiernie rozłożone
[kN/m
2
]
Przykłady robót budowlanych
1
0,75
inspekcje, kontrole, pomiary
2
1,50
prace niewymagające składowania
materiałów budowlanych
3
2,00
prace dociepleniowe, dekarskie,
tynkarskie
4
3,00
w zależności od ciężaru materiałów:
prace murarskie, kamieniarskie
5
4,50
6
6,00
Rys. 3. Rozmieszczanie stężeń pionowych podłużnych w sposób wieżowy dla rusztowań
fasadowych z przęsłami o dł.
≤
2,5 m (rys. górny) oraz >2,5 m (rys. dolny)
rys. D. Gnot, P. Kmiecik