177
Informator Budowlany-murator. Konstrukcje, Izolacje, Chemia, Wykończenie 2019
Osoby zatrudnione przy montażu/demontażu powinny być wyposa-
żone w następujące środki ochrony indywidualnej: hełm ochronny
(z paskiem podbródkowym), obuwie klasy S3 (odporne na poślizg
i przebicie oraz ze wzmocnionymi noskami), rękawice (zabezpie-
czające przed zagrożeniami mechanicznymi), a także okulary
(szczególnie przydatne podczas demontażu zabrudzonych części
rusztowania). Najważniejszym elementem jest natomiast zabez-
pieczenie przed upadkiem z wysokości, tj. szelki bezpieczeństwa
z amortyzatorem i 1,5-metrową linką zakończoną zatrzaśnikiem
o rozwarciu co najmniej 50 mm (pozwalającym na zamocowanie
do rury rusztowaniowej o śr. 48,3 mm). Coraz powszechniejsze jest
stosowanie szelek z podwójną linką bezpieczeństwa (fot. 2), uży-
wanych zgodnie z zasadą: najpierw przypnij drugą linkę, później
odepnij pierwszą. Linki te można umocować do rusztowania, pod
warunkiem że elementy stanowiące tzw. punkt kotwiczący zostały
określone do tego celu w jego dokumentacji, a sama konstrukcja
jest wystarczająco stabilna (np. przykotwiona do obiektu). Przy rea-
lizacji pomostów roboczych zlokalizowanych na wysokości co naj-
mniej 1 m koniecznie jest wyposażenie ich w poręcze ochronne
i bortnice [6]. Stanowią one tzw. zabezpieczenia boczne (balu-
strady), które są środkiem ochrony zbiorowej. Zarówno pracow-
nicy montujący/demontujący, jak i użytkownicy rusztowań powinni
posiadać aktualne orzeczenie lekarskie, umożliwiające wykony-
wanie pracy na wysokości (powyżej 3 m). Warto wiedzieć, że wady
wzroku wymagające stałego noszenia szkieł korekcyjnych stanowią
przeciwwskazanie do zatrudnienia przy pracy na wysokości powyżej
3 m (nie dotyczy soczewek kontaktowych) [7].
x x x
Zasady montażu
Najważniejsze zasady dotyczące montażu i użytkowania rusztowań
zostały określone w rozporządzeniu dotyczącym BHP podczas
wykonywania robót budowalnych [8]. Szczegółowe wytyczne dla
danego typu konstrukcji systemowej (tzn. takiej, której wymiary
siatki konstrukcyjnej są jednoznacznie narzucone poprzez wielkość
elementów) określa jednak producent w instrukcji (DTR). Dla roz-
wiązań nietypowych (istotnie odbiegających od reguł ustalonych
w instrukcji) zasady montażu wskazane są w projekcie indywidual-
nym rusztowania.
x x x
Podłoże i posadowienie
Rusztowania należy ustawiać na podłożu ustabilizowanym (mini-
malna wymagana nośność gruntu wynosi 0,1 MPa) oraz wyprofi-
lowanym, ze spadkiem umożliwiającym odpływ wód opadowych.
Ponadto pochylenie drogi przemieszczania konstrukcji przejezd-
nych nie powinno przekraczać 1%. Na tak przygotowanym pod-
łożu sytuuje się podstawki śrubowe (potocznie stopki) rusztowań
nieruchomych, które przekazują obciążenie za pośrednictwem
podkładów drewnianych (rys. 2). Niedopuszczalne jest ustawianie
stojaków na podkładach popękanych i połamanych, klinowych lub
z cegieł [9].
fot. D. Gnot, P. Kmiecik
Fot. 1. Wzór książeczki uprawniającej do montażu i demontażu rusztowań
fot. D. Gnot, P. Kmiecik
Fot. 2. Środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed upadkiem z rusztowania –
szelki z amortyzatorem i podwójną linką bezpieczeństwa
rys. D. Gnot, P. Kmiecik
Rys. 2. Podstawa rusztowania ramowego
stężenie pionowe podłużne
stężenie poziome podstawy
(wykonane z poręczy)
podstawka śrubowa (stopka)
podkład drewniany
