60
Zabezpieczenia przeciwkorozyjne i ogniochronne hal stalowych
takie oczyszczenie powierzchni, aby pomiędzy powłoką nieuszko-
dzoną a podłożem zapewnić łagodne przejścia (rys. 1).
Należy też odpowiednio dobrać system naprawczy. Często jest to
ten sam zestaw farb, co w systemie podstawowym, ale bywają
grunty, np. farby etylokrzemianowe, których w warunkach polo-
wych nie powinno się nakładać. W takiej sytuacji warto zwrócić się
do producenta farb z prośbą o dobranie odpowiedniego zestawu
naprawczego. Szczegóły dotyczące przygotowania podłoża do
takich lokalnych napraw zawiera norma PN ISO 8501-2.
x x x
Konserwacja powłok malarskich
Norma PN-EN ISO 12944-5 podaje systemy malarskie o trwałości
przekraczającej 25 lat. Warunkiem osiągnięcia długich i bardzo dłu-
gich okresów trwałości powłok jest ich odpowiednia konserwacja,
w ramach której powinno się organizować:
• okresowe przeglądy (do uzgodnienia z dostawcą farb),
• lokalne naprawy uszkodzeń zaobserwowanych
w trakcie przeglądów,
• mycie i czyszczenie konstrukcji z zastosowaniem technologii zale-
canej przez producenta farb.
Warto wspomnieć, że trwałość nie jest jednoznaczna z gwarancją.
Ta ostatnia to umowa zawarta co najmniej dwustronnie, np. wyko-
nawca malowania – inwestor, zobowiązująca strony do odpowied-
nich działań, m.in. użytkownika do dbałości o konserwację, a wyko-
nawcę do nieodpłatnych napraw w przypadku uszkodzeń na skutek
przedwczesnego starzenia się powłok czy powstawania korozji itp.
Trwałość to okres użytkowania do pierwszej większej naprawy.
Jej graniczne kryteria powinny być oparte na dopuszczalnym pozio-
mie zniszczeń w oparciu o grupę norm PN-EN ISO 4528. Dotych-
czas jako graniczny brano pod uwagę stopień zardzewienia, który
zgodnie z PN-EN ISO 4628-3 nie mógł przekroczyć Ri3.
x x x
Malowanie renowacyjne
Po przewidywanym okresie trwałości, o ile uszkodzenia powłok nie
są większe niż założone kryteria, zalecane jest przeprowadzenie
malowania renowacyjnego. Powinno ono polegać na odpowiednim
przygotowaniu powierzchni, najlepiej umyciu całości konstrukcji
wodą pod wysokim ciśnieniem, oraz usunięciu lokalnych ognisk
korozji, np. przez ich wyszlifowanie i naprawę odpowiednim gruntem
epoksydowym (najlepiej takim, który toleruje ręczne nakładanie).
Samo malowanie renowacyjne w przypadku konstrukcji hal narażo-
nych na środowiska C2 i C3 może ograniczyć się do nałożenia war-
stwy powłoki nawierzchniowej, np. farby poliuretanowej na grubość
40–60 µm. Może to wydłużyć pierwotny okres trwałości nawet o ²/
3
.
Niestety rzadko się zdarza, by po kilkunastu lub kilkudziesięciu
latach zachowała się dokumentacja z pierwszego malowania, dla-
tego bardzo ważne jest przeprowadzenie prób kompatybilności
powłok, polegające na pomalowaniu niewielkiego fragmentu kon-
strukcji wybraną farbą i sprawdzeniu jej wpływu na pierwotną
powłokę, a także wykonanie testów przyczepności pomiędzy starą
a nową powłoką.
Przypisy
1
Norma aktualnie składa się z 9 części, celowo zostały pominięte
części od 6 do 9, ponieważ dotyczą badań, nadzorów inspektorskich
przy pracach związanych z malowaniem oraz ochrony konstrukcji dla
platform wiertniczych.
2
Ze względu na to, że w najbliższym czasie, najprawdopodobniej
jeszcze w tym roku, planowana jest nowelizacja tej normy, przy jej
omawianiu odwołano się również do projektowanych zmian.
3
Norma składa się z 4 części, ostatnia dotyczy czyszczenia wodą pod
wysokim ciśnieniem i to zagadnienie pominięto.
4
W tym przypadku oznacza to klasy D, C i A. O klasie decyduje głów-
nie przeznaczenie budynku oraz gęstość obciążenia ogniowego.
5
NDFT (ang. Nominal Dry Film Thickness) – nominalna grubość
suchej powłoki.
6
Blachy i elementy o ściankach grubszych niż 3 mm są na ogół wal-
cowane na gorąco, czego efektem jest trudna do usunięcia (innymi
metodami niż obróbka strumieniowo-ścierna) zgorzelina walcownicza.
7
Temperatura punktu rosy to, w przypadku malowania, taka tem-
peratura stali, przy której zaczyna dochodzić do wykraplania wilgoci
na powierzchni.
8
Farby akrylowe mogą być jedno- i dwuskładnikowe.
9
Farby dwuskładnikowe nadają się do użytku przez ściśle określony
czas. Po jego upływie ulegają zżelowaniu, co może m.in. doprowadzić
do uszkodzenia sprzętu do malowania. Czas ten zależny jest od
temperatury. W tzw. temperaturze pokojowej wynosi on z reguły
kilka godzin.
10
Obecnie przy pomiarze grubości stosuje się dwie normy: PN ISO
19840 i PN-EN ISO 2808. Jeszcze do niedawna kryteria oceny gru-
bości podawała PN-EN ISO 12944-5, nowe wydanie odwołuje się
wyłącznie do ww. norm wspomnianych powyżej.
11
Istnieją pewne grupy farb, np. nieorganiczne grunty cynkowe, któ-
rych grubość w stosunku do NDFT może być przekroczona tylko nie-
znacznie. W takim przypadku należy się opierać na zaleceniach pro-
ducenta farby.
rys. M. Jaczewski
Rys. 1. Schemat ilustrujący naprawę lokalnego uszkodzenia powłok malarskich
