20
mocować do rusztu w sposób widoczny – przy pomocy nitów, wkrętów
lub klipsów, bądź też w sposób niewidoczny – na klej lub zawiesia
znajdujące się w spodniej części płyty.
Elementy zewnętrzne występujące w technologiach fasad wentylo-
wanych mają różnorodne kształty, faktury i kolory. W zależności od
rodzaju materiału, z którego są wykonane, rozmaicie się je nazywa.
I tak np. wyroby z tworzyw bądź metali określane są jako siding, panel,
listwa i profil, a niekiedy oblicówka czy licówka; dwa ostatnie używane
są również jako nazwa dla elementów włókno-cementowych, drewnia-
nych, ceramicznych, kamiennych itp.
Projektując obudowę elewacji wentylowanej, należy ponadto
zwrócić uwagę na dobranie takiej okładziny, która może być
stosowana w budynku na określonej wysokości i w danym regionie
Polski (czyli odpornej na działanie wiatru o konkretnej sile parcia
i ssania). Nieuwzględnienie tych uwarunkowań może narazić życie
i zdrowie użytkowników bądź przechodniów na spore niebezpie-
czeństwo.
Ważne jest dobranie okładziny i systemu jej mocowania do rusztu tak,
aby charakteryzowała je odpowiednia odporność na uderzenia i akty
wandalizmu.
W zależności od rodzaju materiału okładzinowego i rozstawu pod-
konstrukcji nośnej określane są kategorie możliwego użytkowania
wg ETAG 034:
• IV – elewacja może być stosowana wyłącznie w strefach niedostęp-
nych dla ludzi;
• III – elewacja może być stosowana w strefach dostępnych dla ludzi,
gdzie ryzyko uderzenia spowodowanego rzuconymi lub kopniętymi
przedmiotami jest niewielkie;
• II – elewacja może być stosowana w strefach narażonych na uderzenia
spowodowane rzuconymi lub kopniętymi przedmiotami, dostępnych dla
osób, które mimo wszystko przykładają wagę do właściwego użytkowa-
nia budynku;
• I – elewacja może być używana w strefach dostępnych dla ludzi, gdzie
istnieje duże ryzyko uderzenia twardymi przedmiotami, bez uwzględnie-
nia jednak wyjątkowo brutalnego działania niszczącego.
Elementy mocujące
ruszt do ścian oraz okładzinę zewnętrzną do rusz-
tu (kotwy, śruby, wkręty, nity lub masa klejąca).
Wyróżniamy trzy sposoby montażu płyt do podkonstrukcji:
• mechaniczny widoczny – płyty przytwierdza się za pomocą nitów
bądź wkrętów przechodzących przez płytę (z główkami w kolorze płyty)
lub zaczepów na jej krawędziach;
• mechaniczny niewidoczny – płyty podwieszane są za pomocą specjal-
nych wkrętów lub tzw. wieszaków do podkonstrukcji, np. umieszczo-
nych na tylnej stronie płyty okładzinowej (zapewniają one regulację
położenia poszczególnych płyt i pozwalają na ich łatwą wymianę nawet
po wykonaniu całej elewacji);
• niewidoczny klejony – mocowanie do konstrukcji drewnianej impre-
gnowanej lub aluminiowej anodowanej wyłącznie z użyciem klejów spe-
cjalistycznych (zwykle z ograniczeniem do fasad o wysokości do 25 m).
Pustka powietrzna
– szczelina wentylacyjna umożliwiająca swobod-
ny przepływ powietrza pomiędzy warstwą termoizolacji a płytami
okładzinowymi. Wg ETAG 034 powinna ona spełniać następujące
wymagania:
• odległość pomiędzy elementami obudowy i warstwą izolacyjną musi
wynosić co najmniej 20 mm (dopuszcza się, aby przestrzeń ta mogła
być zmniejszona lokalnie o 5–10 mm), choć producenci niektórych
systemów fasad wentylowanych mogą zalecić większą szerokość
szczelin (nawet do 50 mm); także w sytuacjach wyjątkowych (np.
w przypadku wysokościowców) szczegółowe przepisy mogą wymagać
innej szerokości odstępów wentylacyjnych;
• powierzchnia przekroju otworów wlotowych (przy cokole) w dolnej
części budynku oraz otworów wylotowych (przy okapie) blisko krawę-
dzi dachu (wg ETAG 034) powinna wynosić nie mniej niż 50 cm
2
na
metr długości (w tym wypadku producenci równie często podają wyższe
wymagania, np. co najmniej 200 cm
2
/m).
Ważną zaletą wentylowanych systemów elewacyjnych jest umożliwienie
„oddychania” całej ścianie, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko kondensa-
cji pary wodnej, a cyrkulujące w szczelinie powietrze ułatwia odpro-
wadzanie wilgoci pojawiającej się w środku pustki. Swobodny ruch
powietrza działa więc korzystnie na izolację oraz całą przegrodę – latem
PATRON
TEMATU
Elewacje wentylowane
Trespa International B.V.
www.trespa.com
fot. Trespa (2)
Fot. 1. Fasada z płyt z laminatu HPL
Fot. 2. Fasada z płyt z laminatu HPL
1...,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21 23,24,25,26,27,28,29,30,31,32,...60