Akustyka 2015
43
Ściany działowe a strop – jak zapobiec przenoszeniu dźwięków w budynkach?
PATRON
TEMATU
www.isover.pl
ISOVER Saint-Gobain Construction Products Polska
Zagadnienie obniżenia hałasu w budynkach oraz zapobiega-
nie rozchodzeniu się w nich dźwięków niepożądanych ma coraz
większe znaczenie we współczesnym świecie. Nie raz przed
zakupem nowego mieszkania czy budową domu należy pod-
jąć szereg decyzji, które będą miały wpływ na poziom ochrony
obiektu przed hałasem oraz przyszły komfort akustyczny.
Ze względu na sposób rozchodzenia się hałasów w budynkach
rozróżniamy dwa rodzaje dźwięków: powietrzne i materiałowe
(rys. 1). Pierwszy typ to odgłosy, które rozprzestrzeniają się jako
fala akustyczna w powietrzu, np. hałasy docierające do wnętrza
mieszkania przez otwarte okno, nawiewniki czy kanały wentyla-
cyjne. Dźwięki materiałowe z kolei przemieszczają się w postaci
drgań poprzez konstrukcję obiektu, tzn. ściany, stropy i inne
przegrody budowlane. Co więcej, wiele dźwięków można zali-
czyć jednocześnie do powietrznych i materiałowych. Podczas
przejścia przez ścianę czy strop dźwięk w postaci fali akustycz-
nej padającej na przegrodę jest zamieniany na drgania, które
z kolei po jej drugiej stronie powodują emisję hałasów w postaci
fali akustycznej, czyli dźwięków powietrznych. Jednocześnie
drgania (np. ściany) mogą być przenoszone na inne przegrody
(np. strop) i tą drogą materiałową przedostawać się do pozosta-
łych pomieszczeń w budynku. Przykładowo, hałas w formie fali
akustycznej padającej na fasadę obiektu, przedostaje się poprzez
otwarte okno do jednego pokoju jako dźwięk powietrzny, nato-
miast w wyniku drgań przenoszonych ze ściany elewacyjnej na
strop i dalej na przegrody działowe (np. w sąsiednim pokoju)
– jako dźwięk materiałowy. Na ostatnim odcinku drogi rozcho-
dzenia się hałasu dociera on do ucha człowieka zawsze drogą
powietrzną jako fala akustyczna. W większości obiektów uży-
teczności publicznej oraz mieszkalnych hałasy rozchodzą się
głównie drogą powietrzną. Natomiast w obiektach o zwięk-
szonych wymaganiach akustycznych, np. w salach koncerto-
wych, studiach nagrań dźwiękowych, laboratoriach badaw-
czych, o wypadkowej ochronie przeciwhałasowej często decydują
dźwięki przedostające się drogą materiałową. Odgłosy niepo-
żądane rozchodzące się drogą powietrzną można stosunkowo
łatwo ograniczyć, stosując przegrody budowlane o odpowiedniej
konstrukcji. Minimalizacja hałasów materiałowych jest znacznie
trudniejszym zagadnieniem. W tym celu wykorzystuje się prze-
grody budowlane o konkretnej budowie, przestrzega się właś-
ciwego połączenia ścian i stropów pomiędzy sobą (tzw. złącza
budowlane) oraz wykonuje się dylatacje w konstrukcji obiektu.
x x x
Izolacyjność akustyczna w budynku
Mówiąc o ochronie przeciwhałasowej budynku, często mamy
na myśli izolacyjność akustyczną w kierunku poziomym i pio-
nowym. O pierwszej z nich decydują głównie ściany nośne oraz
działowe, a dźwięk na ogół przemieszcza się drogą powietrzną.
Natomiast na ochronę przeciwhałasową w kierunku pionowym
wpływ mają stropy budynku, a hałasy rozchodzą się zarówno
drogą powietrzną, jak i materiałową. Co więcej, w tej sytua-
cji źródłem odgłosów niepożądanych bywają nie tylko dźwięki
(rozmowa, radio), ale także drgania w stropie wywołane mecha-
nicznie, np. uderzeniem piłki o podłogę czy twardymi częś-
ciami obuwia (tzw. hałas krokowy). Dlatego w przypadku ścian
ich izolacyjność akustyczna jest wyznaczana tylko dla odgło-
sów powietrznych, natomiast jeśli chodzi o stropy, podawane
są dwa parametry: jeden dla dźwięków powietrznych, drugi –
dla materiałowych.
Bardzo często izolacyjność akustyczna jest określana za pomocą
wskaźników, czyli pojedynczych liczb wyrażonych w dB.
Do wyznaczania odporności przegrody na dźwięki powietrzne
najczęściej używany jest tzw. wskaźnik oceny izolacyjności
akustycznej właściwej R
A
(R
A1
dla przegród wewnętrznych
i R
A2
– dla zewnętrznych), natomiast na dźwięki materia-
łowe – ważony wskaźnik poziomu uderzeniowego znormalizo-
wanego L
n,w
. Z definicji ww. wskaźników należy pamiętać, że
ściana o dużej izolacyjności akustycznej ma wysokie wartości R
A
,
zaś strop o znacznej odporności na dźwięki materiałowe – niski
poziom L
n,w
. Przykładowo, ściana nośna wymurowana z pusta-
ków z ceramiki poryzowanej o grubości 25 cm, może mieć
dr inż. Romuald Bolejko
PolitechnikaWrocławska, Katedra Akustyki i Multimediów
ekspert
Ściany działowe a strop –
jak zapobiec przenoszeniu
dźwięków w budynkach?
W dzisiejszych czasach grono osób narażonych na hałas
stale się zwiększa. Dźwięki niepożądane towarzyszą nam
w pracy, na ulicy oraz, niestety, często również w domu.
Coraz rzadziej mamy obecnie możliwość we własnymmiesz-
kaniu – w ciszy – spędzić nasz wolny czas.
rys. R. Bolejko
Rys. 1. Typowe drogi rozchodzenia się hałasu w budynkach
