46
W Europie dużą popularnością cieszy się komunikacja po sieci
energetycznej, nazywana PLC (ang.
power line communication
).
Znane są rozmaite standardy (DCSK, DLC, IDIS, BPL, PLC-G3,
OSGP, PRIME, IEEE 1901.2-2013 i inne), co oznacza, że sprzęt
wykorzystujący jeden standard nie komunikuje się w żaden sposób
z urządzeniami innego standardu. W Szwecji odchodzi się od ko-
munikacji za pośrednictwem linii energetycznej na rzecz rozwiązań
z wykorzystaniem technologii GPRS. W USA oraz w Australii
promowane są technologie radiowe, np. ZigBee. Zakłada się jed-
nak, że tamte obiekty mieszkalne nie mają tak grubych ścian, jak
budynki europejskie.
❘ ❘ ❘
Smart Metering na świecie
Największe na świecie wdrożenie inteligentnych liczników energii
przeprowadziło we Włoszech przedsiębiorstwo energetyczne Enel.
Zainstalowano wtedy ok. 35 mln urządzeń. Liczniki odczytywane
są po linii energetycznej za pomocą technologii opartej o standar-
dy firmy Echelon Corporation. W Szwecji wdrożono inteligent-
ne liczniki u wszystkich 5,2 mln odbiorców. W Holandii rząd
wycofał się z obligatoryjnego wdrożenia opisywanych rozwiązań
z powodu obaw odbiorców o prywatność. We Francji od 2016 do
2020 roku odbędzie się wymiana 35 mln liczników. Kluczowym
czynnikiem będzie interoperacyjność urządzeń (czyli możliwość ich
bezproblemowej współpracy i zamienności) różnych dostawców.
W Wielkiej Brytanii w 2009 roku regulator energetyki ogłosił
zamiar wdrożenia inteligentnych liczników we wszystkich domach
do 2020 roku. Wymiana odbędzie się w 30 mln gospodarstw
domowych i w 2 mln firm. W tym kraju instalowane będą inteli-
gentne liczniki energii elektrycznej oraz gazu. Dodatkowo każde
mieszkanie zostanie wyposażone w wyświetlacz domowy, który
będzie współpracował z obydwoma urządzeniami. Do końca 2013
roku wdrożono 295 700 inteligentnych modułów.
❘ ❘ ❘
Jak prezentuje się proces wdrażania Smart
Meteringu w Polsce?
Energa-Operator pod koniec 2013 roku miała zainstalowanych
400 tys. liczników zdalnego odczytu (na razie odczyt możliwy jest
z 340 tys.). Firma montuje urządzenia, które pracują w sprawdzonym
i otwartym standardzie PRIME (ang.
powerline intelligent metering evo-
lution
), spełniającym wymagania prezesa URE. W styczniu 2014 roku
Energa-Operator podpisała umowę na dostawę 450 tys. inteligent-
nych liczników z konsorcjum, które składa się z firm Systemy Pomia-
rowe Elgama, UAB Sigma Telas Energy oraz UAB Elgama Elektroni-
ka. Te urządzenia również wykorzystują technologię PRIME.
Tauron Dystrybucja realizuje projekt Smart City Wrocław, w ra-
mach którego zostanie zainstalowanych 350 tys. liczników. Będą
one pracowały w technologii OSGP (ang.
open smart grid protocol
).
W ogłoszonym przez RWE Stoen Operator przetargu na zakup licz-
ników, koncentratorów oraz systemu IT do zarządzania infrastruktu-
rą pomiarową została wybrana oferta firmy Landis + Gyr. W 2014
roku zainstalowana zostanie u klientów pierwsza partia urządzeń.
❘ ❘ ❘
Jakie korzyści może przynieść Polsce Smart Metering?
Inteligentne liczniki to pewien sposób na:
• umożliwienie klientom końcowym dostępu do własnych da-
nych pomiarowych i ich analizy,
• zastosowanie cywilizowanych rozwiązań w przypadku ko-
nieczności racjonowania dostaw energii elektrycznej w sytuacji
wystąpienia deficytu mocy w KSE,
• łatwiejsze rozliczanie zużytej energii, możliwość wykorzystania
nowych taryf,
• zwiększenie świadomości klientów końcowych w zakresie kosz-
tów energii elektrycznej, pokazanie im, że cena zależy od pory
dnia, zachęcanie ich do zużywania energii wtedy, kiedy jest ona
tania, np. w nocy itp.
❘ ❘ ❘
Podsumowanie
Wdrożenie inteligentnych liczników to duży koszt dla społeczeń-
stwa, ale również nowe możliwości, m.in. w zakresie stosowa-
nia bardziej optymalnych taryf czy rozwiązań, które nie będą
świadczone na zasadzie przymusu, lecz umożliwią obniżenie
rachunków za energię elektryczną. Ważny jest właściwy wybór
pomiędzy najbardziej ubogim funkcjonalnie rozwiązaniem,
a przy tym najtańszym, a najdroższym – z ogromną liczbą funk-
cji. Dlatego też prezes URE opracował minimalne wytyczne dla
wdrażanego systemu.
Sukces osiągniemy wówczas, kiedy odbiorcy będą bardziej świa-
domi co do kosztów energii, a także będą chcieli uczestniczyć
w nowych taryfach oraz skłonni będą zmienić swoje „elektrycz-
ne nawyki”. Wdrożenie urządzeń i funkcjonalności, z których
klienci nie będą chcieli korzystać, może okazać się nietrafioną
inwestycją.
Literatura:
1. URE, Stanowisko Prezesa URE w sprawie niezbędnych wymagań
wobec wdrażanych przez OSD inteligentnych systemów pomiarowo-
-rozliczeniowych z uwzględnieniem funkcji, celu oraz proponowanych
mechanizmów wsparcia przy postulowanym modelu rynku, Warszawa,
dnia 31.05.2011.
Sytuacja obecna i perspektywy rozwoju Smart Meteringu w Polsce