58
        
        
          Systemy zasilania gwarantowanego UPS w obiektach typu data center
        
        
          x x x
        
        
          Specyfika obiektu data center
        
        
          Zgodnie z normą ANSI/TIA-942 centrum danych (z ang.
        
        
          
            data center
          
        
        
          )
        
        
          jest budynkiem lub jego częścią, składającą się z serwerowni (z ang.
        
        
          
            computer room
          
        
        
          ) oraz obszarów wspierających funkcjonowanie całego
        
        
          centrum. Obiekt typu data center to według TIA-942: „budynek lub
        
        
          część budynku, która w swej podstawowej funkcji mieści pomieszcze-
        
        
          nie komputerowe oraz strefy podtrzymujące [1]”. Zatem w centrum
        
        
          danych serwerownia to miejsce przeznaczone do utrzymania sprzętu
        
        
          serwerowego w odpowiednich warunkach – z właściwym zasilaniem,
        
        
          chłodzeniem, bezpieczeństwem, łącznością, obsługą itp. Parametry te
        
        
          są zapewniane przez instalacje ulokowane w pomieszczeniach funkcjo-
        
        
          nalnych [2]. Błędem jest w tym wypadku nazwanie całego obiektu ser-
        
        
          werownią, ponieważ jest ona jedynie jego częścią (rys. 1). Są jednak
        
        
          sytuacje, w których jedno miejsce służy do utrzymania pracy sprzętu
        
        
          w odpowiednich warunkach, zapewnianych przez instalacje umiesz-
        
        
          czone głównie w tym pomieszczeniu, wtedy można użyć zarówno
        
        
          określenia centrum danych, jak i serwerownia. Takie urządzenia, jak
        
        
          jednostki zewnętrzne klimatyzacji czy zespół prądotwórczy, zawsze
        
        
          są montowane poza serwerownią, a wszelkie instalacje wewnętrzne –
        
        
          scentralizowane i zamknięte w jednym, odpowiednio chronionym
        
        
          miejscu [1]. W Polsce dodatkowo bywa stosowane jeszcze jedno
        
        
          określenie – centrum przetwarzania danych (w skrócie CPD).
        
        
          Centra przetwarzania powinny m.in. zapewniać [3]:
        
        
          • gwarantowane niezawodne zasilanie – obiekt musi być podłączony
        
        
          do niezależnych linii zasilających, a wewnątrz niego powinny być
        
        
          zainstalowane zasilacze awaryjne UPS oraz agregaty prądotwórcze
        
        
          w układach redundantnych;
        
        
          • bezpieczeństwo fizyczne – oznacza to, że budynek jest odporny na
        
        
          zalanie i usytuowany poza strefami zalewowymi czy aktywnymi sej-
        
        
          smicznie, wyposażony w systemy kontroli dostępu, sygnalizacji wła-
        
        
          mania i napadu oraz telewizję przemysłową, a także zabezpieczenia
        
        
          przeciwpożarowe (zapobiegające rozprzestrzenianiu się ognia oraz
        
        
          niezagrażające urządzeniom elektronicznym i obsłudze). Zarówno
        
        
          elektronika, jak i strefy bezpieczeństwa powinny być chronione przed
        
        
          fizycznym dostępem osób trzecich, a cały obiekt nadzorowany przez
        
        
          pracowników ochrony. Do budynku muszą prowadzić dwie drogi –
        
        
          dojazdu oraz ewakuacji;
        
        
          • zapasowe centrum przetwarzania danych – oznacza to istnienie
        
        
          drugiego obiektu wyposażonego w te same systemy oraz podłączo-
        
        
          nego kilkoma niezależnymi traktami światłowodowymi (zapewniona
        
        
          jest redundacja samego centrum przetwarzania danych);
        
        
          • ciągłość obsługi – nieprzerwaną pracę powinien gwarantować
        
        
          zespół inżynierów i specjalistów, nadzorujący wszystkie systemy przez
        
        
          24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Konieczne jest wdrożenie pro-
        
        
          cedur przeprowadzania konserwacji i testowania;
        
        
          • bezpieczne środowisko pracy – do takich elementów można zaliczyć
        
        
          antyelektrostatyczną podłogę techniczną, redundantny i wysokowy-
        
        
          dajny system klimatyzacji, a także ochronę przeciwpyłową;
        
        
          • kontrolę zdarzeń – zapewnienie monitorowania i rejestracji w trybie
        
        
          ciągłym wszystkich systemów data center. Każda szafa, a także strefa
        
        
          budynku powinna być objęta osobnym zestawem czujek i elementów
        
        
          kontrolnych gwarantujących natychmiastowe wykrycie zdarzenia,
        
        
          mogącego mieć wpływ na prawidłową pracę obiektu;
        
        
          • włączenie do sieci telekomunikacyjnej – w celu realizacji usług ope-
        
        
          ratorskich oraz biznesowych centrum przetwarzania danych powinno
        
        
          być włączone do sieci telekomunikacyjnej za pomocą kilku niezależ-
        
        
          nych linii światłowodowych.
        
        
          Przykładem bardzo dużego obiektu typu data center jest poznański
        
        
          Beyond.pl Data Center 2 o profilu edukacyjno-naukowym. Wybrane
        
        
          cechy obiektu [4]:
        
        
          budynek:
        
        
          • 12 000 m
        
        
          2
        
        
          powierzchni,
        
        
          • 76,8 tys. serwerów;
        
        
          zasilanie gwarantowane:
        
        
          • moc 14 MVA,
        
        
          • niezależne obwody zasilania gwarantowanego UPS 230/400 V
        
        
          z oddzielnych torów zasilających,
        
        
          • gęstość zasilania: do 25 kW na szafę; inne obwody dostępne na
        
        
          życzenie klienta,
        
        
          • zarządzalne pionowe listwy zasilające PDU 0U 32A, po jednej na
        
        
          każdym torze zasilania (opcjonalnie),
        
        
          • linia awaryjnego zasilania A, wykorzystująca tradycyjne systemy
        
        
          UPS z bateriami i generatorami prądu w systemie N+1,
        
        
          • linia awaryjnego zasilania B, wyposażona w generatory prądu
        
        
          z masami wirującymi (Diesel Rotary UPS) w systemie N+1,
        
        
          • niezależne zbiorniki paliwa dla każdej linii zasilania (zapas paliwa
        
        
          na 36 h z możliwością uzupełnienia w trakcie pracy agregatu),
        
        
          • niezawodność zasilania – standard bezpieczeństwa: Rating 4
        
        
          (Tier IV) według ANSI/TIA-942;
        
        
          chłodzenie:
        
        
          • szafy klimatyzacyjne z redundancją 2N, układ ciepłych i zimnych
        
        
          korytarzy,
        
        
          • adiabatyczny system chłodzenia,
        
        
          • wydajność energetyczna – w zależności od preferencji możliwe jest
        
        
          świadczenie usług przy zachowaniu parametrów PUE 1.1 lub 1.4;
        
        
          Systemy zasilania
        
        
          gwarantowanego UPS
        
        
          w obiektach typu data center –
        
        
          problematyka stosowania
        
        
          i doboru rozwiązań
        
        
          dr hab. inż. Paweł Piotrowski
        
        
          Instytut Elektroenergetyki,
        
        
          Wydział Elektryczny,
        
        
          Politechnika Warszawska
        
        
          rys. P. Piotrowski
        
        
          Rys. 1. Serwerownia jako element centrum danych