Profesjonalista profesjonaliście
W ostatnich latach na krajowym i zagranicznym rynku budowlanym
zauważyć można duże zainteresowanie elewacjami wentylowanymi.
Jednym z podstawowych elementów tego typu rozwiązań jest podkon-
strukcja. Przenosi ona obciążenie użytkowe oraz od okładzin, a także od
parcia i ssania wiatru. Ma również istotny wpływ na bezpieczeństwo użyt-
kowania obiektu oraz właściwości termoizolacyjne ścian. Podkonstruk-
cje zazwyczaj składają się z: konsoli (elementów nośnych, wynoszących
pozostałe części elewacji poza warstwę docieplenia) oraz łat (montowa-
nych do konsoli, służących do dalszego przytwierdzania okładzin). Wyko-
nywane są z aluminium, stali i drewna.
Z analiz aprobat technicznych wydanych przez ITB wynika, że w Polsce
dominują podkonstrukcje z aluminium, dlatego w niniejszym artykule
zostaną omówione przede wszystkim błędy związane z ich projektowa-
niem i montażem.
Podkonstrukcje do elewacji wentylowanych mogą być wprowadzane
do obrotu w budownictwie krajowym wyłącznie na podstawie aprobaty
technicznej (od dnia 1 stycznia 2017 r. krajowej oceny technicznej) lub
europejskiej oceny technicznej. Zakres badań tego typu elementów
został określony w ETAG 034 [1], a obszerne komentarze dotyczące
specyfiki oceny technicznej podkonstrukcji, wymagane do uzyskania
powyższych zaświadczeń, zostały umieszczone w literaturze do artykułu,
pozycje [2] i [3].
Ze wspomnianych wcześniej analiz wypływa wniosek, że podkonstruk-
cje najczęściej są wprowadzane do obrotu wraz z konkretnym rodzajem
okładziny na podstawie aprobaty technicznej/europejskiej oceny tech-
nicznej dotyczącej całego zestawu wyrobów (podkonstrukcja, warstwa
termoizolacyjna, okładzina). W ciągu ostatnich trzech lat wydano rów-
nież kilka aprobat technicznych poświęconych wyłącznie podkonstruk-
cjom do elewacji wentylowanej.
Podstawowe błędy montażowe
Do mocowania podkonstrukcji do elewacji wentylowanej nie można
przystąpić bez dokumentacji projektowej [5]. Najczęściej popełnia-
nym błędem podczas jej sporządzania i na etapie realizacji prac jest
zastosowanie systemów, które nie mają aprobaty technicznej/euro-
pejskiej oceny technicznej (w dalszej części artykułu nazwanych doku-
mentacją aprobującą), gdyż dane zawarte w ww. dokumentach są
niezbędne do poprawnego zaprojektowania elewacji. Podkonstrukcja
bez dokumentacji aprobującej nie gwarantuje bezpieczeństwa i trwa-
łości elewacji wentylowanej. Z doświadczenia eksperckiego ITB
wynika, że obliczenia statyczne wykonywane przez projektantów
są niewystarczające do wszechstronnej oceny podkonstrukcji –
konieczna jest dodatkowa opinia badawcza, według metod określo-
nych w ETAG 034.
Kolejnym częstym uchybieniem popełnianym podczas montażu
elewacji wentylowanej jest wbudowanie podkonstrukcji, mają-
cej dokument aprobujący do elewacji wentylowanych, bez prze-
prowadzenia dodatkowych badań dla całego systemu. Apro-
bata techniczna/europejska ocena techniczna wydana na samą
podkonstrukcję nie obejmuje kontroli połączenia podkonstruk-
cja – okładzina. Bez przebadania całego układu nie ma możliwo-
ści sprawdzenia poprawności doboru rozstawu podkonstrukcji oraz
przewidzenia, jak zachowa się w warunkach zmiennych tempera-
tur itp. Konieczne jest zatem przeprowadzenie dodatkowej oceny
całego systemu elewacyjnego (według metod określonych w ETAG
034) w zakresie odporności na: parcie i ssanie wiatru, uderze-
nie ciałem miękkim i ciężkim oraz twardym, działanie siły pozio-
mej, czynniki klimatyczne (szok termiczny, grzanie/deszczowanie),
a także ogień. Niezbędne jest również wykonanie badań połącze-
nia profil podkonstrukcji – okładzina.
Zakres analiz uzupełniających powinien być ustalony przez jed-
nostkę oceny technicznej i uzależniony od szczegółów technicz-
nych układu podkonstrukcja – okładzina elewacyjna. W przypadku
połączenia tych elementów przy pomocy kleju opisany wyżej zakres
badań uzupełniających będzie szerszy, gdyż analizie zostanie pod-
dane połączenie podkonstrukcja – klej – okładzina po oddziaływa-
niu różnych czynników klimatycznych.
Błędy przy wykonywaniu
podkonstrukcji do elewacji
wentylowanych
dr inż. Ołeksij Kopyłow
Instytut Techniki Budowlanej
Więcej na ten temat czytaj w nowym
„Informatorze Budowlanym-
-murator” 2017