2
Materiał promocyjny
Partner wydania
|
KFB Polska
Słuch może być opisany jako fizyczny proces percepcji dźwięku.
To jeden z pięciu zmysłów człowieka, w kilku aspektach znacznie bar-
dziej czuły niż wzrok. Zakres dynamiki dźwięków słyszalnych przez
zdrową osobę wynosi ok. 130 dB, podczas gdy zakres dynamiki natęże-
nia światła jest znacznie mniejszy i osiąga zwykle jedynie 90 dB. Skala
słyszalnych częstotliwości (20–20 000 Hz) jest ok. 400 razy szersza niż
szerokość widma światła widzialnego – od czerwieni (405 MHz) do
fioletu (790 MHz). Ponadto, jesteśmy w stanie rozróżnić ponad 1300
tonów i jedynie 150 kolorów światła.
Słuchanie (w przeciwieństwie do słyszenia) to proces poznawczy, który
polega na aktywnym odbieraniu i interpretowaniu dźwięków, obejmu-
jącym zarówno poznawcze, jak i behawioralne aktywności (Greene,
1988). Niektórzy muzycy potrafią wyobrazić sobie fragmenty melodii
w tak sugestywny sposób, że zmiany w mózgu są identyczne z poja-
wiającymi się podczas faktycznego słuchania muzyki (Gerrig i Zim-
bardo, 2010). Dźwięki mogą istotnie wpływać na emocje, a ich percep-
cja i interpretacja jest bardzo złożonym procesem. Na to, co słyszymy
lub widzimy silnie wpływa subiektywna ocena, dlatego wciąż niemoż-
liwe jest, aby narzędzia, takie jak sztuczna inteligencja, uchwyciły sens
wypowiedzi w czasie rzeczywistym lub z nagrania. Typowe dla subiek-
tywnego słuchania jest to, że część dźwięków odbieramy świadomie,
a część – będącą tłem – nieświadomie.
x x x
Akustyka – ważna część architektury
Akustyka zawsze stanowiła komponent architektury, a ich niezauwa-
żalne przenikanie się decydowało o komforcie przebywania w pomiesz-
czeniach. Dawniej architekci nie zwracali jednak uwagi na rozprzestrze-
nianie się dźwięku, a podstawowymi kryteriami projektowymi były
wygląd i łatwość użytkowania obiektu. Architektura znajdowała się
na wysokim poziomie, ale nie istniała akustyka architektoniczna, np.
kształt teatrów był raczej przypadkowy, niż oparty na wiedzy naukowej.
Naturę dźwięku badali już greccy filozofowie. Pitagoras studiował
drgania strun i wysokość tonu. Arystoteles opisał dźwięk jako „szcze-
gólny rodzaj ruchu powietrza” i odkrył zjawisko echa. Kilkaset lat póź-
niej, rzymski uczony Witruwiusz porównał dźwięk do fal wodnych.
Wyjaśnił, że tak jak one, odbija się od przeszkód, a przez to staje się
mniej zrozumiały. W następnych stuleciach architektura była coraz
bardziej wyrafinowana i skomplikowana, ale wiedza o dźwięku – nie-
kompletna. Brakowało praktycznego połączenia akustyki i architek-
tury. Dynamiczny rozwój wiedzy nastąpił tuż przed rewolucją przemy-
słową oraz w jej trakcie. Galileo Galilei opisał częstotliwość dźwięku,
a Mersenne rozwinął prace Pitagorasa na temat strun i częstotliwości
oraz jako pierwszy zmierzył prędkość dźwięku. Coraz częściej badania
koncentrowały się na ludzkim odbiorze dźwięku. Helmholtz opub-
likował „Sensations of Tone” – wielką pracę na temat jego percepcji
oraz częstotliwości. Lord Rayleigh rozwinął teorię dotyczącą lokaliza-
cji dźwięku przez człowieka. Christian Andreas Doppler stwierdził, że
częstotliwość fali dźwiękowej zależy od prędkości źródła/odbiornika,
co zostało potwierdzone przez doświadczenia przeprowadzone przez
Buysa Ballota.
Historia akustyki architektonicznej zaczęła się na poważnie w XIX w.,
kiedy amerykański fizyk Wallace Clement Sabine, po latach ekspery-
mentowania, zdefiniował czas pogłosu, który jest nadal jednym z naj-
ważniejszych parametrów opisujących akustykę wnętrz. Współcześnie
ta stosunkowo nowa domena nauki nabiera znaczenia, ponieważ od
poprawnej akustyki zależy nie tylko jakość przestrzeni, ale i zdrowie czło-
wieka. W dobie hałasu komunikacyjnego pochodzącego od urządzeń,
przemysłu czy mediów znaczenie akustyki w projekcie architektonicz-
nym wzrasta i jest nieocenione. Wśród specjalistów obserwowana jest
jednak niechęć do korzystania z pomocy, jaką akustycy mogą wnieść do
projektów. Brakuje również zrozumienia ważnych kwestii związanych
z dźwiękiem lub ignorowanie rozwiązań, które mogą znacząco wpływać
na komfort użytkowników obiektów. Ciągły rozwój różnych dziedzin
architektury wymaga od specjalistów poszerzania oraz aktualizowania
wiedzy w zakresie nowych rozwiązań, materiałów, technologii, sprzętu
pomiarowego, a także zmian prawa i standardów projektowania.
x x x
Wizualizacja zagadnień akustycznych
Książki branżowe o akustyce architektonicznej przeznaczone są głównie
dla czytelników o przygotowaniu matematycznym lub technicznym,
zwykle absolwentów wydziału elektroniki lub fizyki. Takie opracowa-
nia mają ograniczoną przydatność dla architektów, których zamiarem
nie jest studiowanie akustyki architektonicznej jako odrębnej dzie-
dziny wiedzy, lecz poszukiwanie inspiracji w zakresie poprawnych, pod
względem akustycznym, rozwiązań architektonicznych. Chcąc wypeł-
nić lukę w literaturze fachowej oraz zwiększyć świadomość architek-
tów na temat roli akustyki w życiu człowieka, zespół kreatywny KFB
Polska stworzył ogólnodostępne narzędzie dydaktyczne dotyczące aku-
styki architektonicznej.
ArAc-Multibook of Architectural Acoustics jest wynikiem współpracy
pomiędzy naukowcami i przedsiębiorcami. Obok koordynatora projektu
(spółka KFB Polska) nad materiałami do multibooka pracowały: Kahle
Acoustics – firma konsultingowa z zakresu doradztwa akustycznego,
współpracująca z najsłynniejszymi światowymi architektami, jak: Renzo
Projektowanie kreatywne
Jesteśmy otoczeni dźwiękiem. Pozostajemy stale pod wpływem różnych jego źródeł, niezależnie od tego, czy przebywamy
na zewnątrz czy wewnątrz obiektów architektonicznych. Oddziaływanie dźwięku na nasze samopoczucie jest niezaprzeczalne,
dlatego w sposób szczególny warto zwrócić uwagę na znaczącą rolę akustyki w projektowaniu zintegrowanym.
Proces tworzenia materiałów wizualnych do multibooka – Laboratorium Akustyki i Fizyki Cieplnej (ATF),
KU Leuven w Belgii
