System Dynamicznego Zarządzania Przesyłem
14
infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej energii elektrycznej. Powyż-
sze zadania wykonano, pozostając w stałym kontakcie z potencjalnymi
beneficjentami systemu – OSD (Operatorami Sieci Dystrybucyjnych)
oraz OSP (Operatorami Sieci Przesyłowych). Umożliwiło to precyzyjne
opracowanie założeń projektowych oraz wymagań względem modeli.
Koordynacją tego zadania zajmuje się Politechnika Krakowska.
Zadanie nr 2: dokumentacja, normy, standardy, testy
Zadanie to podzielono na dwa podobszary. Pierwszy jest związany
z opracowaniem założeń konstrukcyjnych i funkcjonalnych do urządzeń
pomiarowych (rejestratora i stacji bazowej). Na ich podstawie została
stworzona Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia, a także
przeprowadzono postępowanie przetargowe na wykonawcę urzą-
dzeń. Zespół badawczy opracowujący urządzenia realizuje swoje prace
w ramach zadania 6. Po przetestowaniu rejestratora w warunkach
polowych zostanie dokonana certyfikacja, a także sporządzona doku-
mentacja użytkowa SDZP.
Drugi obszar ma charakter informacyjno-edukacyjny. Od początku rea-
lizacji projektu prowadzona jest kampania, a dokumentację wszyst-
kich wydarzeń przygotowywanych w jej ramach można odnaleźć na
stronie
, zwierającej również aktualne informacje o postę-
pach projektu. Ponadto, w celach edukacyjnych oraz estymacji poten-
cjalnych korzyści wdrożenia systemu zostaną przeprowadzone dwie
analizy. Pierwsza – środowiskowa (ekologia), polegająca na symula-
cji kosztów ekologicznych inwestycji infrastruktury sieciowej i systemu
SDZP z uwzględnieniem śladu węglowego obu rozwiązań oraz 10-let-
niego okresu eksploatacji systemu. Druga – ekonomiczna, związana
z symulacją kosztów inwestycji infrastruktury sieciowej i systemu SDZP,
uwzględniająca nakłady inwestycyjne oraz opłaty wynikające z 10-let-
niej eksploatacji systemu. Koordynacją tego zadania zajmuje się lider
konsorcjum – firma Procesy Inwestycyjne.
Zadanie nr 3: modele obliczeniowe
Pierwszym krokiem w procesie badawczym tego zadania było opra-
cowanie założeń do modeli użytkowych (zoptymalizowanych do pracy
w czasie rzeczywistym lub quasi-rzeczywistym, np. MES, MRS) oraz
ich wersji prototypowej, które następnie zweryfikowano obliczeniowo,
a także dostrojono w odniesieniu do modelu referencyjnego i testów
laboratoryjnych. Obecnie są one przedmiotem testów polowych realizo-
wanych w zadaniu 8. Powstały modele następujących zjawisk:
• wpływu drgań przewodu przęsła na pracę rejestratora,
• wpływu drań słupa na drgania przewodu przęsła,
• wpływu zjawisk środowiskowych na przęsło,
• aproksymacji przewodu przęsła linii elektroenergetycznej,
• odcinka linii napowietrznej.
Równolegle do ww. prac badawczych prowadzono analizę wrażliwości
modelu użytkowego na nieuniknione imperfekcje wartości jego para-
metrów, wynikające z dokładności urządzeń rejestrujących oraz możli-
wych błędów pomiarowych. Koordynacją tego zadania zajęła się
Politechnika Krakowska.
Zadanie nr 4: algorytmy estymacji SEE
Pierwszym etapem w procesie badawczym zadania było stworzenie
modelu numerycznego sieci elektroenergetycznej. Stanowi on bowiem
podstawę działania estymatora i od jego dokładności w dużym stopniu
zależy precyzyjność obliczeń. Obszar systemu elektroenergetycznego
niewchodzącego do estymacji należy odpowiednio agregować/ekwiwa-
lentować. Wprowadzenie danych pomiarowych do estymatora wyma-
gało zorganizowania odpowiedniej komunikacji z urządzeniami reje-
strującymi parametry pracy linii elektroenergetycznych oraz połączenie
tych danych z pomiarami pochodzącymi z systemów SCADA operatora/
operatorów sieci. Niezbędne było stworzenie odpowiedniego zaplecza
w postaci specjalistycznej aparatury komunikacyjnej, zorganizowania
i oprogramowania łączy telekomunikacyjnych, przygotowania kompu-
terów/serwerów do akwizycji tych danych, zbudowania odpowiedniego
oprogramowania/aplikacji oraz wprowadzenia danych pomiarowych do
estymatora w postaci odpowiednio przygotowanej. Obecnie model esty-
macyjny i optymalizacyjny został obliczeniowo przetestowany na pod-
stawie danych rzeczywistych spływających z lokalizacji polowych. Koor-
dynacją tego zadania zajmuje się Politechnika Lubelska.
Zadanie nr 5: system IT
Punktem wyjścia do realizacji tego zadania było opracowanie archi-
tektury logicznej i fizycznej systemu wraz ze specyfikacją funkcjonalną
wysokiego poziomu. Na etapie projektowym dokonano wyboru opty-
malnego rozwiązania informatycznego metodą analizy wielowarianto-
wej lub „proof of concept”, a także opracowano model danych systemu.
W ten sposób powstał prototyp użytkowej aplikacji służącej do monito-
rowania, symulowania i prognozowania pracy sieci elektroenergetycz-
nej (z uwzględnieniem przęseł oraz linii energetycznych). Wersja ta jest
obecnie testowana w instalacjach pilotażowych. Będą one podstawą
do stworzenia finalnego urządzenia wyposażonego w intuicyjny inter-
fejs użytkownika i uzupełnionego o interfejsy do systemów zewnętrz-
nych (już opracowane). Aplikacja użytkowa, jako część całego SDZP,
stanie się następnie przedmiotem prac wdrożeniowych w celu komercja-
lizacji. Koordynacją tego zadania zajmuje się firma Globema – wiodący
dostawca produktów i usług informatycznych, specjalizująca się m.in.
w produktach związanych z zarządzaniem usługami i majątkiem siecio-
wym oraz wsparciem decyzji w oparciu o mapy i dane przestrzenne.
Zadanie nr 6: konstrukcja rejestratora
Bazując na specyfikacji rejestratora wynikającej z zadania 2., wykonany
został prototyp strony hardware systemu. Urządzenia rejestrujące były
konstruowane z zastosowaniem wymogów bardzo wysokiej niezawod-
ności i dostępności urządzenia. Wykorzystane zostały projekty układów
mikrokontrolerów, przetworników i komunikacji radiowej optymalizowane
do środowisk niskomocowych. W najwyższym możliwym stopniu użyto
nowoczesnych sensorów w technologii MEMS (ich ilość determinowały
wymagania co do dokładności pomiarowej oraz pasma częstotliwości).
Rejestrator został bardzo dokładnie sprawdzony na stanowisku labora-
toryjnym, w komorze klimatycznej oraz w laboratorium wysokich napięć.
Poddanie go licznym testom miało na celu weryfikację założonych para-
metrów i tez oraz przygotowanie do certyfikacji. Na podstawie wyników
badań opracowano poprawki, które zostały wprowadzone w modelach
przeznaczonych do montażu na liniach elektroenergetycznych. Dostar-
czone dane pomiarowe z testów polowych będą bazą do wykonania ana-
liz i wyciągnięcia wniosków w stosunku do postawionych tez projekto-
wych. Koordynacją tego zadania zajmuje się lider konsorcjum – firma
Procesy Inwestycyjne. Głównym wykonawcą zadania jest spółka, która
wygrała przetarg na opracowanie i dostarczenie urządzeń – EC Systems –
ekspert w zakresie projektowania i wdrażania przemysłowych systemów
monitorowania, diagnostyki, testowania oraz sterowania.
