●●
Powstawanie i oddziaływanie zaburzeń
w układach elektrycznych
Funkcjonowanie urządzeń i systemów elektrycznych związane jest z wystę-
powaniemw nich prądów i napięć. Wszędzie, gdzie istnieje napięcie, wytwa-
rzane jest pole elektryczne, a gdzie przepływa prąd, powstaje pole magne-
tyczne. Jeśli urządzenia elektryczne zlokalizowane są obok siebie, to
oddziałują na siebie wytwarzanymi polami elektromagnetycznymi (powsta-
jącymi w wyniku pojawiania się najczęściej zmiennych w czasie prądów
i napięć), co w rezultacie może prowadzić do powstawania w ich obwo-
dach (w wyniku sprzężeń) sygnałów zaburzających, mogących zakłócać ich
pracę, a w skrajnych przypadkach przyczynić się do uszkodzenia.
Najbardziej typowymi zaburzeniami, jakie mogą oddziaływać w sieciach
zasilających (rys. 1–6), są: zaniki napięcia (krótkie lub długotrwałe przerwy
w zasilaniu), jego zapady lub wzrosty (zmiany wartości napięcia, powstające
szczególnie podczas załączania i wyłączania dużych obciążeń), zmiany czę-
stotliwości napięcia (rzadko występujące w sieciach elektroenergetycznych,
lecz pojawiające się w zasilaniu z agregatów prądotwórczych), przepięcia
(impulsy napięcia o bardzo wysokich wartościach, szczególnie niebezpieczne
Do prawidłowego działania urządzeń i systemów elektrycznych niezbędne
jest dostarczenie energii o właściwej jakości, czyli o określonych parame-
trach. Wiąże się to z jednej strony z niezawodnością (pewnością) dopro-
wadzenia energii, z drugiej natomiast z niebezpieczeństwem powstawania
i oddziaływania zaburzeń elektromagnetycznych, które mogą wpływać nie-
korzystnie na poprawność ich funkcjonowania.
W działalności gospodarczej niezamierzone przerwy w funkcjonowaniu
wykorzystywanych urządzeń przynoszą najczęściej straty finansowe, dlatego
użytkownikom zależy na ich niezawodnej pracy. Dąży się zatem do unika-
nia wystąpienia nieprzewidzianego braku zasilania, jak również oddziaływań
zaburzeń mogących wpływać destrukcyjnie na eksploatowane urządze-
nia. Uchronienie wrażliwych odbiorników przed niekontrolowanymi zanikami
zasilania elektrycznego możliwe jest poprzez zastosowanie układów zasi-
lania gwarantowanego UPS, dzięki którym bezpiecznie można zakończyć
(pozamykać) realizowane przez urządzenia procesy i w sposób kontrolowany
wyłączyć zasilanie. Długotrwałe zasilanie urządzeń elektrycznych w przy-
padku awarii sieci zasilającej bądź wmiejscach, gdzie nie jest ono dostępne,
można uzyskać przy użyciu zespołów prądotwórczych (agregatów).
dr inż. Karol Bednarek
pracownik Instytutu Elektrotechniki i Elektroniki Przemysłowej (IEEP) na Wydziale Elektrycznym Politechniki Poznańskiej,
w latach 2001–2008 zastępca dyrektora IEEP
Powszechność zastosowań urządzeń elektrycznych we wszelkich obszarach życia i działalności człowieka jest
niezaprzeczalnym faktem dla wszystkich. Związane jest to zarówno z wykorzystywaniem specjalistycznych urządzeń oraz
układów automatyki i sterowania w zakładach produkcyjnych, jak też osprzętu biurowego, systemów oświetleniowych,
grzewczych (elektrycznych bądź innego typu, lecz zarządzanych elektronicznie), wentylacyjnych, klimatyzacyjnych,
informatycznych i innych użytkowanych poza sferą produkcji także w galeriach handlowych, bankach, obiektach biurowych,
edukacyjnych, medycznych, usługowych oraz im podobnych jednostkach gospodarczych bądź w budynkach mieszkalnych.
Zasilacze UPS i agregaty prądotwórcze, czyli jak zapewnić
niezawodność zasilania i odpowiednią jakość energii
Zapady napięcia (źródło: [1])
1
Wzrosty napięcia (źródło: [1])
2
Zaniki napięcia (źródło: [1])
3
Przepięcia (źródło: [1])
5
Wahania częstotliwości napięcia (źródło: [1])
4
Odkształcenia przebiegu napięcia (źródło: [1])
6
Zobacz serwis dla profesjonalistów:
94
zasilacze ups i agregaty prądotwórcze
