12
Nowy model realizacji inwestycji PSE
Wypełniając obowiązki operatora systemu przesyłowego, PSE prowadzą
obecnie ponad 110 różnych inwestycji. To przede wszystkim budowy,
rozbudowy oraz modernizacje stacji i linii elektroenergetycznych naj-
wyższych napięć. Mają one zapewnić bezpieczne funkcjonowanie Kra-
jowego Systemu Elektroenergetycznego i stabilne dostawy energii elek-
trycznej do wszystkich odbiorców w perspektywie długoterminowej.
Rozwijająca się krajowa gospodarka wymaga coraz więcej energii –
w 2025 r. Polska może potrzebować nawet o 10 GW więcej mocy niż
obecnie. Oznacza to konieczność budowy nowych bloków wytwór-
czych, a co za tym idzie – także rozbudowy linii przesyłowych.
W 2017 r. do użytku ma zostać oddanych 7 nowych bloków energe-
tycznych o łącznej mocy 2440 MW, rok później 2 kolejne jednostki
o łącznej mocy 975 MW, a w 2019 r. energia elektryczna popłynie
z nowych bloków o łącznej mocy 1349 MW.
x x x
Nowy model realizacji inwestycji
Aby sprostać rosnącym wymaganiom w perspektywie 2025 r., Kra-
jowa Sieć Przesyłowa wymaga nakładów rzędu 13 mld zł. PSE opra-
cowały w związku z tym rozwiązania, które usprawniają proces inwe-
stycyjny i poprawiają jego efektywność. Dotychczas stosowany model
realizacji projektów metodą EPC (z ang.
Engineering, Procurement
and Construction
), tzw. pod klucz, nie był wolny od wad i nie gwaran-
tował powodzenia planowanych przedsięwzięć.
Budowy i modernizacje infrastruktury elektroenergetycznej są realizo-
wane tzw. metodą zwinną. Zmiany dotyczą przede wszystkim zasad
zarządzania projektami i portfelem inwestycyjnym. PSE wdrożyły jasny
cykl życia projektów, dzięki czemu możliwa będzie efektywna współ-
praca kadr zarządzających inwestora i wykonawcy, łatwiejsze stanie
się również monitorowanie ryzyk projektowych i ich adresowanie na
każdym etapie prac.
Spółka doprecyzowała role uczestników procesu inwestycyjnego,
jasno wskazując odpowiedzialność za wypełnienie konkretnych zadań
w ramach cyklu życia poszczególnych realizacji. Dzięki takiemu podej-
ściu możliwy jest pełny ogląd postępów prac oraz skuteczna koordy-
nacja działań wykonawców.
x x x
Centralna Jednostka Inwestycyjna
Strategiczne wsparcie w zakresie przygotowania i zarządzania pro-
cesem inwestycyjnym zapewnia wykonawcom Centralna Jednostka
Inwestycyjna, utworzona w ramach struktury PSE. Przejęła ona zada-
nia i obowiązki spółki PSE Inwestycje, a także części kilku innych
departamentów. Dysponuje kompetencjami projektowymi, prawnymi,
technicznymi i finansowymi, które są niezbędne do wsparcia procesu
realizacji inwestycji.
x x x
Przejrzyste zasady współpracy
Wdrażana przez PSE zmiana podejścia do planowania inwestycji –
z procesowego na projektowe – ma swoje przełożenie także na jakość
współpracy z firmami wykonawczymi (jest ona jednym z najważniej-
szych czynników powodzenia długoterminowego programu inwesty-
cyjnego). Dotychczas funkcjonujący model przerzucał większość ryzyk
projektowych właśnie na wykonawców, co często było powodem np.
rezygnacji doświadczonych firm z udziału w postępowaniach prze-
targowych organizowanych przez spółkę. Zgodnie z założeniami,
wdrożenie NMRI powinno zaowocować m.in. zwiększeniem konku-
rencyjności i dopuszczeniem do realizacji inwestycji szerszej grupy
wykonawców, posiadających doświadczenie w branżach zbliżonych
do działalności PSE. Spółka opracowała założenia nowych warunków
udziału w postępowaniach przetargowych.
Jedną z kluczowych zmian jest wprowadzenie pozacenowych kryteriów
weryfikacji ofert. Dzięki temu przy wyborze wykonawcy możliwe będzie
uwzględnienie także innych elementów istotnych dla powodzenia
inwestycji niż tylko deklarowany koszt realizacji. Co szczególnie istotne
dla wykonawców, zwycięzca przetargu nie będzie już bezwarunkowo
odpowiedzialny za wszystkie ryzyka inwestycyjne. Te będą każdora-
zowo analizowane i uwzględniane w dokumentacji umownej.
Nową praktyką jest również uelastycznienie zapisów umownych i moż-
liwość wprowadzania zmian w trakcie realizacji kontraktu. Mogą one
obejmować zapisy umowne, harmonogramy realizacyjne, wytyczne
przetargowe, procedury akceptacji podwykonawców, wymogi zwią-
zane z przestrzeganiem zasad higieny i bezpieczeństwa pracy, jak
i dokonywanie rozliczeń za wykonywane roboty. Dzięki odstąpieniu
od planowania harmonogramów płatności cząstkowych wykonawcy
nie będą już zobligowani do angażowania dużych środków własnych.
Miało to bowiem negatywny wpływ na ich zdolności finansowe oraz
generowało wysokie koszty realizacji projektów.
Centralna Jednostka Inwestycyjna prowadzi także prace nad wprowa-
dzeniem systemu kwalifikowania wykonawców. Zmiany mają zagwa-
rantować realizowanie inwestycji przez podmioty spełniające wymaga-
nia formalne oraz finansowe. Kwestie bezpieczeństwa zostały mocniej
zaakcentowane także na poziomie wymagań kompetencji wykonawców
w zakresie BHP (HSEQ – z ang.
Health Safety, Environment and Quality
).
Zmiany wprowadzane przez PSE finalnie przełożą się na jakość skła-
danych ofert przetargowych. W dłuższej perspektywie powinny także
przyczynić się do rozwoju i stabilizacji rynkowej firm działających
w sektorze wykonawczym.
x x x
Portfel inwestycyjny
Centralna Jednostka Inwestycyjna PSE przygotowuje cały szereg postę-
powań przetargowych dla zadań inwestycyjnych, które będą syste-
matycznie wprowadzane na rynek. W pierwszej kolejności są to pro-
jekty stacyjne i związane z modernizacją linii. Następne będą dotyczyć
budowy nowych linii 400 kV.
Wszystkie zadania inwestycyjne ujęte w Planie Zamierzeń Inwe-
stycyjnych PSE S.A. na lata 2017–2021 zostały szczegółowo
Nowy model realizacji
inwestycji PSE
W latach 2017–2021 Polskie Sieci Elektroenergetyczne
przeznaczą blisko 6 mld zł na budowę i modernizację stacji
i linii przesyłowych. W ciągu najbliższych 4 lat powstanie
ok. 2700 km torów linii 400 kV, 80 km torów linii 220 kV
i 6 nowych stacji elektroenergetycznych. Aby zoptymalizować
przebieg procesów inwestycyjnych i zapewnić ich pełną
transparentność, PSE wdrożyły nowy model realizacji inwestycji.
Andrzej Kaczmarek
Dyrektor Zarządzający,
Centralna Jednostka Inwestycyjna,
Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.